*حسین زندی
*سردبیر
معمولا شهرهای گردشگرپذیر دارای یک یا چند برند گردشگری هستند. ممکن است این برندها در طول روزگاران به وجود آمده باشد یا به صورت مصنوعی و هدفمند ساخته شود. به طور مثال گردشگری کرمانشاه را با طاق بستان میشناسند، استان زنجان را با سلطانیه و همدان را با غار علیصدر؛ در واقع مهمترین جاذبه گردشگری هر استان یا شهر به عنوان برند گردشگری آن محسوب میشود.
شهر ما نیز دو برند معتبر دارد؛ آرامگاه بوعلی سینا و آرامگاه باباطاهر اما در طول نیم قرن گذشته هیچ برندی در زمینه به این شهر اضافه نشده است. پرسش این است که آیا این شهر ظرفیت دیگری ندارد؟ اگر دارد چه باید کرد؟
دو نمونه یادشده بناهای یادمانی هستند که بیش از نیم قرن پیش ساخته شدهاند و بر اساس پیشینه تاریخی آرامگاههای قدیمی بوعلی و باباطاهر و جایگاه علمی و ادبی آنها و نیز نوع معماری هر دو بنا به مهمترین المانهای شهری بدل شدهاند و در عین حال برند گردشگری شهر نیز هستند.
اما برگردیم به پرسش؛ همدان میتوانست برندهایی مانند آرامگاه بوعلی یا باباطاهر داشته باشد؛ به طور مثال خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی جایگاهی دارد که اگر یک بنای یادمانی با شاخصهای یادشده ساخته شود، میتواند به یک المان شهری و جاذبه گردشگری تبدیل شود. اما متاسفانه درباره عین القضات همدانی با یک فرصتسوزی مواجه بودیم. در حالیکه عینالقضات نیز چنین ویژگی خاصی داشت. اما با یک بنای بیهویت فرصت را از بین بردند.
همدان افزون بر آنچه از آن معرفی شده ظرفیتهای مغفول بسیاری دارد. در بین آثار گوناگون شناختهشده سه اثر شرایط متفاوتی دارند؛ محوطه کوه خورزنه، قنات تاریخی روستای قاسمآباد و تپه کاسیها (پیسا). این سه اثر به دلیل پیشینه تاریخی، متفاوتبودن از سایر آثار و نزدیکی به شهر ویژگیهای بارز این سه اثر است و در صورت تمرکز روی آنها میتوانیم با احیای این آثار به جاذبههای تاریخی و برندهای آینده شهر همدان در زمینه گردشگری بیفزاییم.
بین این سه اثر تپه کاسیها (پیسا) با اینکه در معرض تخریب شدید است اما به دلیل اینکه در مسیر غرب به شمال و غرب به شرق واقع شده است، میتواند فرصتی برای گردشگرپذیری شهری فراهم کند. به ویژه در این مسیر باید علاوه بر زیرساختها به زمینههای فرهنگی شهر توجه کنیم.
خوشبختانه مدیریت شهری در نظر دارد بوستان مشاهیر را در این منطقه احداث کند. اگر بوستان خواجه رشید، بوستان ورزش و بوستان گردشگران در پیرامون این اثر تاریخی ساخته شود بدون شک این منطقه به برندی برای گردشگری همدان تبدیل شود.