ناگفتههای ثبتنام دانشآموزان در مدارس
*سید امیر قشمی
*بازنشسته آموزش و پرورش
چند سالی است ثبتنام دانش آموزان در مدارس به یکی از چالشهای جدی پیش روی آموزش و پرورش تبدیل شده است. هر ساله با پایان یافتن سال تحصیلی و آغاز فصل تابستان سیل مراجعه والدین و دانشآموزان برای یافتن مدرسه مناسب به بعضی از مدارس خاص و ادارات آغاز میشود که این امر علاوه بر سرگردانی و دغدغه خاطر والدین مسائل و مشکلاتی را برای بعضی از مدیران مدارس و مسئولان آموزش و پرورش ایجاد کرده است.
بر این اساس آموزش و پرورش با اعتقاد به این اصل آموزشی که «بهترین مدرسه، نزدیکترین مدرسه» است برای هریک از مدارس محدوده جغرافیایی تعیین کرده و با ابلاغ به مدارس مهمترین ملاک و شرط ثبتنام را توسط مدیران مدارس ارائه مدارک احراز محل سکونت دانشآموزان توسط اولیا در موقع ثبتنام میداند. اما متاسفانه کم اطلاعی، ناآگاهی و درک ضعیف بسیاری از خانوادهها از «مدرسه مطلوب» سبب شده تا اغلب خانوادهها به دنبال مدارسی باشند که به زعم آنان عملکرد خوب و مناسبی دارد و خدمات بیشتری نسبت به سایر مدارس ارائه میدهد. برندسازی غیرمنطقی و خودساخته این مدارس که متاسفانه توسط خود خانوادهها صورت میگیرد و برسر زبانها میافتد، سبب میشود تا سیل مراجعات برای ثبتنام در این مدارس که عموما از مدارس عادی است، سراریز شود.
با این اوصاف مدیران این مدارس بر اساس وظایف ذاتی و قانونی خود و توقعات جامعه از آنان به عنوان پیشقراولان فرهنگ کشور با رعایت اصل تکریم، کرامت انسانی و حفظ احترم خانوادهها و فرزندان آنان تلاش میکنند تا با برخورد شایسته و تکریم مراجعین تا حد مقدور در جلب رضایت شهروندان تلاش کنند و با راهنماییهای خود از سرگردانی و مراجعه بی مورد به ادارات خوداری کنند.
با این حال متاسفانه شاهد آن هستیم که در سالهای اخیر به دلائل متعدد از جمله شرایط نامناسب اقتصادی و اجتماعی حاکم بر جامعه و خانوادهها، آستانه تاب آوری و تحمل مردم به شدت کاهش یافته است که بسیاری از مواقع کرد آن را در رفتار مراجعین به ادارات میتوان مشاهده کرد، به گونهای که کوچکترین مخالفت با انتظار و توقعات نابجا و غیرمنطقی خود را برنمیتابند و با شنیدن پاسخ منفی و مستدل دست به واکنشهای غیراخلاقی و پرخاشگرانه میزنند. متاسفانه مدارس ما هم از این امر مستثنی نیست، گزارشات دریافتی حاکی از آن است که برخی از اولیا که امکان ثبتنام فرزندانشان به لحاظ قانونی در یک مدرسه امکانپذیر نیست در برخورد با مدیران مدارس و عوامل اجرایی به ویژه در مدارس دخترانه از دایره ادب و نزاکت خارج شده نسبت به عوامل، اسائه ادب و توهین میکنند و در مواقعی با فحاشی و ایجاد درگیری، با عوامل اجرایی مدیر را مجبور به درخواست حضور و دخالت پلیس در مدرسه میکند که این امر سبب هتک حرمت فضای آموزشی میشود.
این در حالی است که در گذشته نه چندان دور افراد شاغل در نیروی انتظامی برای سرکشی به مدارس و پیگیری وضعیت تحصیلی فرزندان خود با لباس نظام از حضور در مدرسه خودداری میکردند چراکه به خوبی توجیه شده بودند که فضای مدرسه حریمی دارد و این حریم نباید دچار خدشه شود. حضور با لباس نظامی ممکن است شائبههایی در ذهن دانش آموزان ایجاد کند که به لحاظ مسائل تربیتی و اصول آموزش و پرورش منافات داشته باشد.
آنچه تاکنون گفته شده است و مدیران آموزش و پرورش نیز همواره برآن تاکید میکنند تکریم ارباب رجوع و رعایت حقوق شهروندی مراجعین است و کمتر دیده میشود از مشکلات و محذوریتهای اولیا مدارس سخنی به میان آید.
در اغلب تراکتها و اطلاعیههای ستادهای ثبتنام استانی بر در و دیوارهای مدارس و ادارات آموزش و پرورش از اولیا دانش آموزان خواسته شده به کمک آموزش و پرورش بیایند و در صورت مشاهده هرگونه تخلف و تخطب مدیران مدارس از قوانین مراتب را به ادارات آموزش و پرورش مناطق و ستادهای ثبتنام اطلاع دهند.
پیشنهاد میشود برای برخورد با تخلفات اولیا نیز ساز و کارهایی در نظر گرفته شود و به هر طریق ممکن به اطلاع آنان رسانده شود که هرگونه توهین و اسائه ادب به عوامل اجرایی و آموزشی که شأن معلم و حرمت فضای آموزشی را زیر سوال ببرد از طریق مراجع قانونی تحت پیگرد خواهد بود.