هیئت‌های مردانه

*زهرا کرد

با نگاهی اجمالی به فهرست بلندبالای هیئت‌های ورزشی شهر همدان به ترکیب جنسیتی متفاوتی برمی‌خوریم: تنها دو هیئت نابینایان و جانبازان و معلولین از مدیر زن برخوردار هستند که حاضر به گفتگو نشدند؛ این در حالی است که اغلب نیمی از جمعیت هر جامعه‌ای را زنان تشکیل داده و نداشتن نماینده زن در هیئت‌های ورزشی، تاثیر بسزایی در غیبت و نادیده گرفتن این طیف گسترده جامعه در عرصه‌های مختلف ورزشی دارد؛ ضمن این‌که در تعدادی از هیئت‌ها شاهد انتصابات تشریفاتی و بدون اختیار برای زنان هستیم؛ انتصاباتی که نظیرش را در معاونت‌های بدون اختیار دولتی می‌بینیم؛ افرادی که صرفا برای خالی نبودن عریضه حضور زنان در مناصب مدیریتی، ابلاغ می‌خورند. اما ریشه این بی اقبالی زنان در کسب مدیریت هیئت‌های ورزشی چیست؟ نبود بستر مناسب و پذیرا برای حضور آن‌ها و یا نبود تمایل و گرایش از سوی زنان؟

شاید هم در حذف تدریجی و تاریخی زنان از مناصب تصمیم‌گیری‌های متعدد حتی در حد تصمیمات خانوادگی، زنان از اعتماد به نفس کافی برای پذیرش مسئولیت‌هایی مازاد بر وظایف عرف جامعه واهمه دارند! و از آن‌جایی‌که جامعه اولین و مهمترین وظیفه یک زن را محدود به خانه و خانواده قلمداد می‌کند، این مهم تقابل نقش‌های مختلف را سبب می‌شود و به طور غیرمستقیم زمینه حضوری با وظایف و مسئولیت‌های بیشتر را محدود می‌کند.

مسئولیت‌های زیاد

«انسیه بیاتی» نائب رئیس بانوان هیئت دوچرخه‌سواری شهر همدان در رابطه با کاهش اقبال زنان در منصب‌های ورزشی چنین پاسخ می‌دهد: مسئولیت زیادی که مدیریت یک هیئت به همراه می آورد، ضمن وظایف بی‌شماری که عمدتا منفعت مالی نداشته و صرفا مبتنی بر عشق و علاقه به آن ورزش و حیطه است، یکی از علل اصلی تمایل‌نداشتن زنان به پذیرفتن چنین نقش‌هایی است، از طرفی عمدتا خانم‌ها در جامعه ما ایفاگر نقش‌های متعددی هستند که اولویت‌بندی بین نقش‌ها یکی از دلایل عمده در پذیرفتن یا نپذیرفتن چنین مناصبی می‌شود، اما حقیقتا بر این باورم که کاهش تعداد روسای زن، دلیل بر ناتوانایی بانوان نیست، چه بسا در تعدادی از رشته‌های ورزشی تعداد مدال آوران خانم همپای آقایان و یا حتی پیشی گرفته از آنان باشد.

حضور زنان برای زنان
قهرمان کشوری رشته دوچرخه سواری از تاثیر مثبت و مستقیم مدیریت زنان به نفع توسعه و پویایی ورزش بانوان سخن به میان آورده و معتقد است: قطعا حضور یک خانم تبعات مثبتی به همراه دارد، چراکه از مشکلات و موانع مشارکت و ورزش بانوان مطلع است و برنامه‌ریزی در جهت رفع چنین عواملی خواهد داشت، ضمن این‌که همواره زنان به علت تعدد نقش‌هایی که ایفاگر هستند، توانایی مدیریت چندجانبه مسائل را دارند و می‌توانند از این ظرفیت در جهت توجه توامان به هر دو جنس مبتنی بر نیازها و مشکلاتشان استفاده بهینه داشته باشند.
عدالت جنسیتی در هیئت‌های ورزشی
این مربی درجه دو دوچرخه سواری به اقداماتی از جمله برگزاری همایش دوچرخه‌سواری بانوان با همکاری ارگان‌های مختلف اشاره می‌کند و تاکید دارد که عدالت در تخصیص بودجه به فعالیت‌های زنان و برگزاری برنامه‌های ویژه آنان از اولویت کار ما در هیئت دوچرخه‌سواری است؛ اتفاقی که اگر در سایر هیئت‌های ورزشی نیز رخ دهد، شرایط بهتری برای ورزش زنان به همراه دارد.

رئیس هیئت بودن رهاوردی ندارد
«سمیرا میرزامحمدی» دوچرخه‌سوار کوهستان و مربی درجه سه دوچرخه از منظر دیگری به رنگ مردانه هیئت‌های ورزشی نگاه می‌کند: به علت ساختارهای دولتی که بعضا هیئت‌های ورزشی دارند و از آن‌جا که عمدتا فعالیت در چنین مجموعه‌هایی رهاورد ورزشی موثری ندارد، علاقه‌ای به پیگیری و تلاش برای کسب مناصب هیئت‌های ورزشی ندارم؛ همچنین با توجه به این‌که هزینه و بودجه مناسبی هم برای هیئت‌های ورزشی اختصاص نمی‌دهند، عملا از قدرت اجرایی جزئی برخوردار هستند. متاسفانه نبود نگاه مبتنی بر ورزش در کسوت‌های مدیریتی و هیئت‌های ورزشی سبب عملکردهای غیرموثر می‌شود؛ از طرفی پرداختن به ورزش با نگاه جنسیتی، مغفول ماندن جامعه زنان از سلامتی و تندرستی ناشی از ورزش را به همراه می‌آورد.
این مربی بدنسازی و آمادگی جسمانی همچنین از دغدغه‌اش برای حضور زنان در ورزش‌های همگانی سخن به میان می‌آورد و توضیح می‌دهد: اگر هیئت‌های ورزشی که متولی ترویج و گسترش پویایی جسمی در جامعه هستند، حمایت کنند، حاضر به برگزاری‌ ورزش‌های همگانی رایگان در بوستان‌های عمومی شهر با حفظ پوشش عرفی جامعه برای همه همشهریان است.