*سید محمد جواد حسینی مرصع
*کنشگر معماری و شهرسازی
امروزه در مدیریت شهرهای دنیا تلاش برای رونق همه جانبه شهر از مهم‌ترین اهداف تصمیم‌سازان این عرصه است، چراکه ابعاد مختلف مسائل شهری به شکلی پیوسته و درهم تنیده است که در نهایت تاثیر مستقیمی بر کیفیت زندگی شهروندان می‌گذارد، بنابراین مدیران و مسئولان شهر در جهت پیشبرد اهداف شهر و کسب رضایت شهروندان باید برنامه‌ریزی مدونی برای شهر در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و مانند این داشته باشند. از طرفی این برنامه‌ها باید شرایط زمانی مختلف را شامل شوند و طرح‌ها و چشم‌اندازهای کارا و اختصاصی برای پویایی شهر ارائه کنند. امروزه صاحب‌نظران اذعان دارند که شهرهای پررونق شهرهایی هستند که همراه رونق اقتصادی و ایجاد رفاه عمومی شرایط اجتماعی پایدار دارند اما همانطور که ذکر شد برنامه‌ریزی باید همه جانبه و با در نظر گرفتن کلیه شرایط زمانی و مکانی مربوط انجام شود زیرا پایداری و مانایی توسعه شهر در گرو لحاظ کردن مختصات یادشده است.
با مقایسه وضعیت و شرایط فصول مختلف در شهر همدان به نظر می‌رسد با توجه به قرار گرفتن این شهر در اقلیم سرد کوهستانی در فصول سرد سال به ویژه در زمستان، فعالیت‌های اقتصادی و حتی اجتماعی و فرهنگی کاهش قابل ملاحظه‌ای نسبت به فصول گرم پیدا می‌کند. تعطیلی زود هنگام بازارهای شهر به خاطر تاریکی و سردی هوا، خالی بودن بسیاری از اتاق‌های هتل‌ها و مکان‌های اقامتی، تعطیلی و نیمه‌تعطیل‌بودن اماکن گردشگرپذیر به ویژه اماکنی که در کوهپایه‌های جنوبی شهر قرار دارند مانند تپه عباس آباد و گنجنامه، تعطیلی بوستان‌ها و شهربازی‌های شهر از مواردی است که نشان از کوچک شدن اقتصاد شهر در زمستان دارد. شاید یکی از عوامل مهم این مسئله حساب باز کردن بخش قابل توجهی از اقتصاد شهر روی صنعت گردشگری در برنامه‌های مسئولان مربوط برای شهر همدان است. این نگاه با توجه به ظرفیت‌های قابل توجه تاریخی و فرهنگی و طبیعی شهر همدان اگرچه نگاهی متناسب و قابل قبول است اما شایسته است که برنامه‌ریزی صورت گرفته با شرایط اقلیمی شهر در فصل‌های مختلف سال تطبیق داده شود.
امروزه بسیاری از شهرهای سردسیر جهان در سردترین روزهای سال پذیرای خیل مهمانان و گردشگرانی هستند که اتفاقا برای تجربه زندگی در زمستان‌های سرد و پربرف روانه این مناطق می‌شوند. در این بین فراهم‌آوردن امکانات و تسهیلات گوناگون، مفرح و جذاب در استقبال هرچه بیشتر گردشگران تاثیر بسزایی دارد. بنابراین شهر همدان هم می‌تواند با نگاهی به تجربه شهرهای سردسیر جهان در جذب گردشگر در جهت رونق اقتصادی شهر در فصول سرد سال گام‌های رو به جلویی بردارد همچنین استفاده و بهره‌بردن از طبیعت زیبا و خدادادی این شهر با برنامه‌ریزی و شناخت ظرفیت‌ها و رفع موانع قابل دسترسی است. زیبایی‌های کوهستان الوند شاید در زمستان دوچندان باشد اما به دلیل کم‌توجهی شهر و شهروندان از برکات این گنجینه ارزشمند هنوز آن‌چنان که باید بهره‌مند نشده‌اند. پیست اسکی تاریک دره در زمانی که با برف سفیدپوش شده و آماده پذیرش علاقمندان است با جاده‌ای که عمدتا در زمستان مسدود و صعب‌العبور است دور از دسترس قرار دارد. امکانات قدیمی و بروزرسانی‌نکردن تجهیزات اقامتی و تفریحی کمبود برنامه‌های تفریحی و شاد و جشنواره مختلف و برگزاری جشنواره‌های زمستانی و تبلیغات و اطلاع‌رسانی‌های پررنگ جهانی و ملی از دیگر کمبودها و مشکلات بر سر راه رونق اقتصاد زمستانی شهر همدان است. اگرچه مسئولان و مدیران شهری در چند سال اخیر با برگزاری جشنواره‌های زمستانی تلاش‌هایی در جهت رفع مسائل مذکور را آغاز کرده‌اند اما مقیاس محلی و محدود این برنامه‌ها ناکافی است و برای رسیدن به رونق و پویایی اقتصادی در بخش گردشگری در فصول سرد باید برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری موثرتری صورت بگیرد تا شاهد تفاوت عملکرد و بازدهی اقتصادی فصول گرم و سرد در شهر همدان نباشیم و رونقی پایدار در زمان‌های مختلف در انتظار شهر باشد.