لزوم توجه به بیمه‌های اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر

*حاتم شکری

سیر تکاملی تأمین اجتماعی در جهان نشان می‌دهد که در ابتدا نظام‌های بیمه‌ای در قالب انجمن‌های صنفی مبتنی بر حمایت‌های درون صنفی و محدود، به کمک‌های مقطعی و موردی شکل گرفتند. بیمه‌های اجتماعی، که با مشارکت کارگران و کارفرمایان و دولت‌ها شکل می‌گیرد، به عنوان پایدارترین راهکار تأمین اجتماعی شناخته می‌شود و در قوانین کشور ما نیز نسبت به سایر روش‌ها دارای اولویت و محوریت اساسی است. بیمه‌های اجتماعی، جمعیت شاغل، فعال و سالم را تحت پوشش قرار می‌دهد و آرامش و اطمینان خاطری برای سرمایه‌های انسانی کشور پدید می‌آورد. ویژگی‌های مشخص و بارز بیمه‌های اجتماعی، عبارت است از جامعیت تعهدات، مشارکت در خطر، همبستگی ملی، بازتوزیع درآمدها و نیز مدیریت از طریق سازمان‌های عمومی غیردولتی با استقلال اداری و مالی با نظارت دولت.

بیمه‌های اجتماعی روستاییان، نه تنها یکی از ضروریات جوامع مدنی است، بلکه به ایجاد یک اقتصاد مبتنی بر بازار قوی و سالم نیز کمک شایانی می‌کند. مهم‌ترین هدف ایجاد بیمه‌های اجتماعی را در این میان می‌توان حمایت و تأمین در برابر برخی اشکال ناامنی در محیط تولیدی روستایی عنوان کرد. امروزه صنعت بیمه از عوامل مهم توسعه کشورها به حساب می‌آید و توسعه بیمه نیز شاخصی برای توسعه کشورها تلقی می‌شود. بیمه در کنار سایر بخش‌های اقتصادی، نقش برجسته‌ای دارد و با پوشش خسارت‌های احتمالی ناشی از فعالیت‌های مختلف اقتصادی، انگیزه سرمایه‌گذاری را افزایش می‌دهد و افزایش سرمایه‌گذاری نیز نقش مهمی در رشد و توسعه کشور دارد. از طرفی بیمه نوعی صنعت تلقی شده و بر درآمد ملی تأثیر می‌گذارد؛ به طوری که در اقتصاد ایران نقش بیمه با اهمیت است و اثربخشی آن در بین صنایع دیگر از متوسط اثربخشی سایر بخش‌های دیگر بیشتر است. با توجه به این‌که روستاییان برای رسیدن به توسعه با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستند و توسعه کشورها در گروه توسعه روستایی است، یکی از راهکارهای رسیدن به توسعه روستایی، افزایش و بهبود ضریب نفوذ بیمه اجتماعی روستاییان در میان روستاییان کشور است که با توجه به گسترش و بهبود آن می‌توان به توسعه دست یافت.

در مجموع می‌توان گفت بیمه‌های اجتماعی روستایی، نه تنها یکی از ضروریات جوامع مدنی است، بلکه به ایجاد یک اقتصاد مبتنی بر بازار قوی و سالم نیز کمک شایانی می‌کند. همچنین از نقطه نظر اقتصادی نیز برنامه‌های بیمه اجتماعی روستاییان دارای اهداف چندگانه‌ای است همانند ایجاد امنیت اقتصادی برای روستاییان، پیشگیری از فقر مزمن روستایی و مانند این.