*امید ساعتچی
*کارشناس برنامه دیابت معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان
۲۴ لغایت ۳۰ آبان ماه در کشور ما هفته ملی دیابت نامگذاری شده است و با توجه به این‌که طی سال جاری شیوع پاندمی کرونا چالشی برای تمام افراد ایجاد کرده است اهمیت توجه به بیماری دیابت بیش از سالهای قبل به نظر میرسد چراکه بیماران دیابتی بیشتر از سایر افراد درمعرض خطرات و عوارض جدی حاصل از ویروس کووید ۱۹ قرار دارند.
طی سالهای اخیر افزایش شیوع بیماری دیابت در جهان، این بیماری را به بزرگترین اپیدمی تاریخ تبدیل کرده است. تا پایان سال ۲۰۱۷ بیش از ۴۲۵ میلیون نفر از افراد ۲۰ تا ۷۹ سال در دنیا مبتلا به دیابت بودند، انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰ تعداد افراد مبتلا به دیابت به ۵۷۸ میلیون نفر افزایش یابد و ممکن است این رقم تا سال ۲۰۴۵ از مرز ۷۰۰ میلیون نفر نیز بگذرد. همچنین در سال ۲۰۱۵ برای اولین بار تعداد کودکان و نوجوانان کمتر از ۱۴ سال در جهان که مبتلا به دیابت نوع یک هستند از مرز نیم میلیون نفر گذشت. در حال حاضر یک میلیون کودک و نوجوان کمتر از ۱۹ سال مبتلا به دیابت نوع یک هستند.
سالانه ۴ میلیون نفر به دلیل این بیماری جان خود را از دست میدهند و ۳۹۲ میلیون نفر در جهان دچار اختلال تحمل گلوکز هستند که در صورت نبود مداخله موثر پزشکی اغلب آنها مبتلا به دیابت خواهند شد. متاسفانه در حال حاضر حداقل ۱۱ درصد جمعیت بالای ۲۵ سال کشور ما نیز به دیابت مبتلا هستند و حداقل ۲۵ درصد آنان از بیماری خود آگاه نیستند به این معنا که در استان همدان با توجه به شیوع ۶ درصدی دیابت حدود ۱۰ هزار نفر بیمار دیابتی وجود دارند که از بیماری خود مطلع نیستند به همین سبب رسالت بزرگ سیستم بهداشت استان غربالگری، شناسایی و تحت مراقبت قرار دادن این افراد است.
توجه به بیماری دیابت در سال جاری همچنین اهمیت ویژه ای دارد زیرا بیماران دیابتی بیش از سایر افراد در معرض خطر ابتلا و مرگ حاصل از ویروس کووید ۱۹ قرار دارند. به همین سبب پیشنهاد میشود این افراد بیش از سایرین در این روزها مواظب سلامت خود باشند و در صورتی که بیماری دیابت فرد کنترل شده است تا حد امکان به مراکز درمانی مراجعه نکنند و حتی برای تامین داروهای مخصوص دیابت نیز سایر اعضای خانواده اقدام نمایند. در حال حاضر نیز به همکاران ما در کلیه مراکز جامع سلامت ابلاغ شده است تا خدمات تلفنی و پایش بیماران دیابتی را برای اطلاع از شرایط این افراد و حفظ ایمنی آنان در دوران کرونا به عمل آورند.
شیوه زندگی افراد به خصوص در دوران کرونا، تحرک نداشتن و مصرف تنقلات و غذاهای ناسالم سبب شده است پیش‌بینی شود در سالهای آینده پیک اوج بیماری دیابت را در کشور شاهد باشیم به همین سبب اهمیت به سلامت برای پیشگیری از این بیماری اهمیت ویژه‌ای یافته است. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم برای حفظ سلامت خودمان و کاهش بار بیماری دیابت از روی دوش کادر درمان به ویژه پزشکان و پرستاران، سالم‌تر غذا بخوریم، فعال‌تر باشیم و بیشتر ورزش کنیم، وزنمان را کاهش دهیم، سیگار مصرف نکنیم، از غذاهای چرب و شور کمتر استفاده کنیم، از غذاهای حاوی سبزی و میوه بیشتر استفاده کنیم و از سرخ کردنیها تا حد امکان اجتناب کنیم.