*مریم امیری
*خبرنگار
امروزه چهره شهرنشینی با زمان‌های دور بسیار متفاوت شده است. در دوران کنونی زندگی بشر، شهرها در پس نقابی از شلوغی‌های مختلف چهره درهم کشیده و گردهمایی آدم‌ها، ساختمان‌ها، خیابان‌ها و صد البته خودروها وجه اصلی شهر و شهرنشینی را تشکیل داده‌اند. ما به عنوان شهروندان و اعضای اصلی ساکن در شهرها، عموماً به این سبک زندگی عادت کرده‌ایم و توانسته‌ایم خود را با آن وفق دهیم. اما در روی دیگر سکه، این حجم از شلوغی تحقیقاَ مسائل و مشکلات زیادی را برای شهرنشینان با خود به همراه دارد.
به طور خاص شلوغی ناشی از ازدحام وسایل نقلیه در معابر شهری یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که مدیریت شهری به آن واقف بوده و همیشه در تلاش است که راه‌حل‌های مناسبی برای کنترل ترافیک ارائه دهد. جابجایی انسان در سطح شهر، به طور روزانه از موضوعات عادی و جدایی‌ناپذیر زندگی در شهرهاست. این بدان معناست که حمل و نقل عمومی نقش بسیار موثری در پیشبرد اهداف انسان‌ها دارد و نمی‌توان آن را از زندگی شهرنشینی حذف کرد؛ که در این صورت بشر با ناهماهنگی‌های بسیار زیادی روبرو می‌شود. از سوی دیگر نبود تعادل بین تعداد وسایل نقلیه و ظرفیت معابر شهری در امر حمل و نقل، باعث بروز مسائل زیادی شده است.
به طور کلی بسیاری از شهرها در سراسر دنیا بدون در نظر گرفتن چنین آینده معیشتی که امروز شاهد آن هستیم طراحی شده‌اند و این موضوع به لحاظ فضای شهری و حجم ترافیک ناشی از تجمع خیل عظیم ماشین‌ها؛ ما را دچار مشکل کرده‌اند. در شهرهای کوچک‌تر نسبت به کلان‌شهرها خبری از بزرگراه‌ها و آزادراه‌ها در فضای شهرها نیست و معابر عمومی تنگ و باریک و به شکل اولیه خود باقی مانده و نمی‌توانند پاسخگوی بار ترافیک باشند. در بسیاری از شهرهای ایران از جمله شهر همدان که به‌تازگی قدم در مسیر پیوستن به کلان‌شهر شدن برداشته؛ همیشه در ساعاتی از روز مخصوصا اول صبح، سر ظهر و ساعات ابتدایی شب شاهد حجم سنگینی از ترافیک در خیابان‌ها و میادین اصلی شهر هستیم که بعضاً ترافیک به گرهی کور مبدل شده که حل و فصل کردن آن کاری بس طاقت‌فرسا خواهد بود. یکی از موضوعاتی که در ایجاد گره‌های ترافیکی بسیار موثر بوده تغییرات کاربری است که در برخی خیابان‌ها با احداث پل‌های هوایی و یا زیرگذرها ایجاد شده است. البته اتخاذ چنین تغییراتی در سطح شهر یقیناً در راستای بهبود مسئله ترافیکی بوده اما در عمل نتوانسته آن‌گونه که انتظار می‌رفت، گره‌گشا باشد. همچنین در خصوص مسئله ترافیک معابر شهر همدان، می‌توان به نبود پارکینگ‌های عمومی در سطح شهر اشاره کرد. به طور خاص خیابان بوعلی (سیزده خانه) که از پرترددترین خیابان‌های شهر همدان به حساب می‌آید، به دلیل نبود پارکینگ مناسب برای خودروهای عموم مردم با حجم زیادی از خودروهای پارک شده در کنار این خیابان مواجه می‌شویم. این در حالی است که خیابان بوعلی در حالت عادی معبری باریک محسوب می‌شود و خود باید حجم بالایی از خودروها را به طور روزانه در خود جای دهد.
انتظار می‌رود مسئولان مدیریت شهری، در چندین سال گذشته نسبت به شرایط معابر اصلی شهر همدان چاره‌اندیشی کرده و برای احداث پارکینگ‌های عمومی از پیشترها تمهیداتی را اندیشیده باشند. این نکته شایان توجه است که شهروندان در کنار حقوق شهروندی خود وظایفی را نیز بر عهده دارند. اگر ما به عنوان اعضای اصلی شهرها از امکانات شهری بهره‌مند هستیم، پس نباید نسبت به مسائل شهرمان نیز بی‌تفاوت باشیم.
یکی از کمک‌های مهمی که هر یک از ما می‌تواند در خصوص بهبود اوضاع ترافیکی شهر داشته باشد آن است که از تک سرنشین بودن وسیله نقلیه‌مان جلوگیری کنیم و به جای آن از وسایل حمل و نقل عمومی (تاکسی -اتوبوس) استفاده کنیم. این نکته را فراموش نکنیم که اگر هر یک از ما قدمی هر چند کوچک برداریم؛ در کنار هم خواهیم توانست تاثیری بسزا بر مسائل و مشکلات پیشرویمان داشته باشیم. به امید آن روز.