*صادق کرمی
چندی نمیگذرد که ویروس کرونا که به گفته پزشکان شکل جدیدی از آنفولانزاست و میزان کشنده بودن آن را۲ الی۳ درصد میدانند در جهان شرایط وخیمی ایجاد کرده است که بررسی آسیبهای اقتصادی آن کم اهمیت تراز آسیبهای این ویروس در حوزه سلامت نیست.
درست است که سرعت بالای انتشار کرونا و بلندمدت بودن زمان مخفی بودنش در بدن فرد ناقل تا ظهور علائم بالینی آن باعث نگرانی و توجه سازمان جهانی بهداشت و جامعه پزشکان و در نهایت آحاد مردم شده و واکنشی همگانی و سریع را میطلبد اما به نظر میرسد نحوه برخورد و واکنش نسبت به این بحران در کشور ما نسبت به سایر کشورهای درگیر اولا به دلیل نبود مدیریت و سهل انگاری مسئولان و دوما با بزرگنمایی رسانهها همراه بوده به شکلی که آسیبهای اقتصادی کرونا همتراز و حتی بیش از آسیبهای این ویروس در حوزه سلامت شده است. آسیبهای اقتصادی کرونا در کشورهایی که مراکز اصلی انتشار این ویروس هستند مانند چین، کره جنوبی و ایتالیا کاملا مشخص و طبیعی است.
این کشورها به دلیل اقتصاد قدرتمندی که دارند قابل پیشبینی است خسارت وارده را جبران و آن را به کمترین حد خود در زمان کوتاهی خواهند رساند، چنانچه ایتالیا جهت راه اندازی درآمد گردشگر خود در روزهای اخیر تمهیداتی فراهم کرده و یا چین دارای چنان توان اقتصادی است که به افراد مبتلا و قرنطینه شده عواید ماهیانه پرداخت میکند. اما برای اقتصاد رو به احتضار ایران چنین پیشبینی را نمیتوان حتی تصور کرد و در واقع کرونا بر اقتصاد ایران آسیبی سنگینتر و سریع تراز تحریمها وارد کرد و آثار سو آن در آینده جلوهگر خواهد شد. از به صفررسیدن صادرات غیرنفتی ایران و کاهش قیمت نفت گرفته تا تعطیلی بازارهای اصلی و اصناف و نالههای دستفروشان خیابانی تماما حکایت از سختترشدن اوضاع اقتصادی کشور دارد. نبود مدیریت بحران در کشور باعث شد تا کل اقتصاد کشور به سمت ورشکستگی بیشتر پیش رود و مرزهای بسته سایر شرکای تجاری ایران به روی کشورمان بستهتر شده چراکه ایران هم به عنوان یکی از مراکز انتشار کرونا معرفی شد. میزان خسارت کرونا بر اقتصاد کلان ایران را میتوان با نگاهی ساده و غیر فنی هم حدس زد. کافی است تولید ناخالص ملی را تقسیم بر تعداد روزهای سال (۳۶۵) کرد. آنگاه میزان خسارت تابعی از تعداد روزهای تعطیلبه دلیل انتشار این ویروس خواهد بود یعنی رقمی بسیار بیشتر از ۱۰۰میلیون دلار در روز. مسئولان باید بدانند خیلی سخت نبود ممنوع کردن پروازهای هوایی شرکت هواپیمایی که حتی تا مورخ ۴اسفند سال جاری به شهرهای پکن، شانگهای، گوانگجو و شنژن پرواز رفت و برگشت بدون هیچ کنترلی داشتند و یا بهتر نبود اگر یک شهر در ابتدا قرنطینه میشد تا مجبور به تعطیلی کل کشور نباشیم که در کنار تورم افسارگسیخته زندگی بر کام فقیر و غنی تلخ نشود؟ به طور خلاصه میتوان نتیجه گرفت تاثیر کرونا بر اقتصاد جهان بسیار متفاوتتر از تاثیر آن بر اقتصاد در حال نزع ایران است. امید است مدیریت کشور با تغییر نگرش حکومتی خود و جهانی اندیشیدن هرچه سریعتر اقدام به خروج از انزوای اقتصاد ایران کرده و آثار اشتباه عملکرد خویش در مورد این ویروس را کمتر کند.