*طاهره عسگری
*مدرس دانشگاه
نوروز نخستین روز سال خورشیدی ایرانی برابر با یکم فروردین ماه، جشن آغاز سال نوی ایرانی و یکی از کهن‌ترین جشن‌های به جا مانده از دوران ایران باستان است. خاستگاه نوروز در ایران باستان است و هنوز هم مردم مناطق گوناگون فلات ایران، نوروز را جشن می‌گیرند. زمان برگزاری نوروز، در آغاز فصل بهار است که امروزه به آن برابری بهاری می‌گویند.
نوروز، با عنوان رسمی «روز بین‌المللی نوروز»، توسط یونسکو به عنوان میراث فرهنگی و معنوی بشر به ثبت جهانی رسیده‌است. منطقه‌ای که در آن جشن نوروز برگزار می‌شد، امروزه شامل چند کشور می‌شود و همچنان در این کشورها جشن گرفته می‌شود. برخی آئین‌های نوروز در این کشورها با هم متفاوتند. برای نمونه در افغانستان سفره هفت‌میوه می‌چینند؛ اما در ایران سفره هفت‌سین می‌اندازند. شباهت و نزدیکی آئین‌های نوروز در جمهوری آذربایجان به آئین‌های نورز ایران بیش از دیگر کشورهاست.
جغرافیای نوروز با نام نوروز یا مشابه آن، سراسر خاورمیانه، بالکان، قزاستان، تاتارستان، درآسیای میانه چین غربی (ترکستان چین)، سودان، زنگبار، در آسیای کوچک سراسر قفقاز تا آسترا خان و نیز آمریکای شمالی، هندوستان، پاکستان، بنگلادش، بوتان، نپال و تبت را شامل می‌شود. کردها نیز این جشن را در فاصله میان ۱۸ تا ۲۱ مارس جشن می‌گیرند، به نظر کردها قیام کاوه آهنگر و پیروزی او بر ضحاک را جشن نوروز نامیده‌اند. در هنگام نوروز، کردها با گردهمایی در بیرونِ شهرها، به استقبال بهار می‌روند.
در این گردهمایی‌های نوروزی، زنان کرد لباس‌های رنگین پوشیده و شال‌های پر زرق و برق بر سر می‌نهند؛ مردان جوان کرد نیز پرچم‌های سبز و زرد و سرخ را برافراشته و با رقص و پایکوبی گرد آتش، نوروز را پاس داشته و زنده نگاه می‌دارند. همچنین نوروز در میان اعراب جنوب عراق رایج است و در روز نوروز آن‌ها به سبزه زارها و مناطق سر سبز می‌روند. به خصوص دیدار از ایوان مداین در این روز از جمله برنامه‌های اعراب جنوب و شرق عراق است. در تاریخ ۳۰ مارس ۲۰۰۹(۱۰ فروردین ۱۳۸۸)، پارلمان فدرال کانادا، اولین روز بهار هر سال را به عنوان نورو(Nowruz Day)، عید ملی ایرانیان و بسیاری اقوام دیگر نامگذاری کرد.
در تاریخ ۲۴ فوریه ۲۰۱۰، سازمان ملل متحد با تصویب یک قطعنامه در مقر سازمان ملل متحد، عید نوروز را به عنوان روز بین‌المللی نوروز و فرهنگ صلح در جهان به رسمیت شناخت. اما در این راستا که جغرافیای نوروز را جهانی کنیم چه نقشی برعهده ما جوانان این مرز و بوم است؟
اکنون با گسترده شدن امکاناتی از قبیل اینترنت و شبکههای تلویزیونی و مجازی خیلی راحتتر میتوانیم نوروز را به دیگر نقاط جهان معرفی کنیم و در راستای شناساندن این جشن پرشکوه و آئین زیبای کشورمان ایران گام‌های مؤثری برداریم و مقیاس جغرافیایی آن را در تمام جهان و دیگر کشورها گسترش دهیم و نشان دهیم که ایران چه فرهنگ غنی و زیبایی دارد که نشان‌دهنده صلح و اصالت و متمدن بودن این مرز و بوم و مردمانش است و این پیام را که نوروز علاوه بر یک فرآیند طبیعی فصل‌ها و یک جشن، خود روان‌شناسی بزرگ است و با الهام گرفتن از طبیعت این پیغام را به تمامی انسان‌ها گوشزد میکند که همیشه نور امید و تازه شدن و تغییر در روند زندگی جریان دارد و همه چیز را میتوان دوباره از نو شروع کرد …