گازکشی در گنجنامه، آلودگی در الوند

*فاطمه کاظمی

*روزنامه‌نگار

طی دو دهه اخیر دست‌درازی‌ها و دست‌اندازی‌های زیادی به کوهستان الوند شده که نتیجه آن آسیب‌های زیادی است که بر تن هویت همدان نشسته است و زخم‌هایی که شاید هیچ‌وقت جبران نشود. طی این سال‌ها فعالان محیط زیست و کوهنوردان به این دست‌درازی‌ها اعتراض کردند و درباره آسیب‌هایی که به الوند می‌زند، هشدار داده‌اند اما کسی به این اعتراضات توجهی نکرده و اگر خبرنگاری درباره این موضوع مطلبی نوشته، با شکایت حقوقی مواجه شده است.

سال گذشته نیز یک جاده (شما بخوانید اتوبان) به صورت غیرقانونی از گنجنامه به میدان میشان کشیده شد که اعتراضات زیادی به دنبال داشت و حتی رسانه‌های بین‌المللی هم به آن پرداختند. هنوز پرونده این تخلف بزرگ باز است و هنوز جواب روشنی درباره آن به افکار عمومی داده نشده، در حالی که مسئولان تخریب‌های صورت‌گرفته توسط این جاده‌کشی را تائید کردند و حتی اعلام کردند جاده باید به حالت اول برگردد و درختانی که متناقض با محیط طبیعی این منطقه کاشته شده‌اند در فصل زمستان جابه‌جا شوند، هیچ‌کدام از این اتفاقات نیفتاد و در مقابل خبر رسید شرکت گاز در گنجنامه اقدام به گازکشی کرده است.

مالکان باغ‌های شخصی نیز با تصور این‌که به باغ‌های آن‌ها نیز گاز تعلق خواهد گرفت، در برابر این اقدام سکوت کرده‌اند در حالی‌که طبق قانون به باغ‌های شخصی گاز تعلق نمی‌گیرد و این اقدام صرفا به نام شرکت گردشگری است که سال‌هاست سند الوند را به نام خود زده است.

عاملان این موضوع با استناد به چند مجوز، این اقدام را قانونی می‌دانند در حالی‌که هر اقدام قانونی صرفا اقدام درستی محسوب نمی‌شود، علاوه بر این‌، این‌که یک شرکت با رابطه و فشار بتواند مجوزی برای چنین اقدامی دریافت کند، درست‌بودن آن را تائید نمی‌کند، ضمن این‌که همان مجوزها هم ماه‌ها پیش منقضی شده است.

طرح‌های بدون مطالعه زیست‌محیطی

طبق قانون هر اتفاقی که در کوهستان الوند بیفتد، هر طرح و پروژه‌ای که در آن اجرا شود باید مطالعه یا پیوست زیست‌محیطی داشته باشد اما طی سال‌های اخیر هیچ‌کدام از طرح‌ها و پروژه‌هایی که در کوهستان الوند اجرا شده پیوست محیط زیستی نداشته است و اخیرا هم مدیرکل حفاظت محیط زیست استان همدان اعلام کرده برای گازکشی در گنجنامه از محیط زیست استعلام و مجوزی دریافت نشده است.

یک بررسی ساده ثابت خواهد کرد گازکشی در گنجنامه آسیب‌های فراوانی برای کوهستان الوند خواهد داشت و آلودگی را از سطح شهر به خوش آب و هواترین منطقه این شهر منتقل خواهد کرد؛ منطقه‌ای که شهروندان از دود و دم به آن پناه می‌برند. احتمالا در آینده‌ای نزدیک مالکان باغ‌های شخصی برای دریافت انشعاب گاز اقدام به تغییر کاربری باغات خود خواهند کرد و با این اوصاف تا چند سال آینده تتمه باغات همدان نیز از بین خواهد رفت. پیست اسکی به عنوان محل برگزاری ورزش‌ها و مسابقات زمستانی دیگری برفی نخواهد داشت و گرمای هوا اجازه جذب برف و باران به زمین الوند نخواهد داد. فرساش خاک و صدها مصیبت دیگر را نیز به پیامدهای منفی این اقدام اضافه کنید.

نمی‌دانم چرا مسئولان به این چیزها فکر نمی‌کنند یا شاید هم فکر می‌کنند اما دلشان خواسته چشمشان را به این موضوع ببندند و منافع شخصی را به منافع عمومی ترجیح دهند در حالی‌که کوهستان الوند نه متعلق به شخص، نه متعلق به همدان که متعلق به ایران و آیندگان این سرزمین است. اما چون طول مدیریت مدیران همدان کوتاه است و شاید چون فقط به اقدامات کوتاه‌مدت نمایشی فکر می‌کنند، اجازه می‌دهند بزرگ‌ترین موهبت الهی که به همدان اعطا شده از بین برود.

امتیازات ویژه برای یک شرکت گردشگری

چالش دیگر امتیازات ویژه‌ای که به یک شرکت گردشگری در کوهستان الوند داده می‌شود برای شهروندان سوال ایجاد کرده است. در سال۱۳۸۶ عوارض پروانه ساختمانی این شرکت گردشگری مبلغ ۱.۱۱۱.۵۲۹.۳۳۵ ریال تعیین شده بود. این مبلغ طی سه فقره چک به تاریخ‌های ۱۴/۹/۸۶ (دو چک) و ۱/۱۰/۸۶(یک چک) تقسیط شده است. نکته جالب این ماجرا آن‌جاست که از این مبلغ، مبلغ ۳۶.۰۰۰.۰۰۰ریال در تاریخ ۲۱/۶/۹۸   و مبلغ ۲۹۲.۲۸۴.۷۰۷ریال در تاریخ ۲۹/۶/۹۹ پرداخت شده است. مبلغ حدود ۷۸ میلیون تومان نیز باقی مانده بود که در نهایت در ۸ فروردین۱۴۰۰ واریز شد. حال سوال این‌جاست چرا مبلغ حدود ۱۱۱ میلیون تومان به فاصله ۱۴ سال به طور کامل پرداخت می‌شود؟ ۱۱۱ میلیون تومان در سال۸۶ با ۱۱۱ میلیون تومان در سال۱۴۰۰ برابر است؟ چرا پرداخت این عوارض آن‌قدر به تاخیر افتاده؟ چه کسی پاسخگوی حق از دست رفته مردم همدان است؟

آیا شرکت گاز برای یک شهروند عادی در منطقه کم‌برخوردار هم انشعاب گاز می‌دهد؟ آیا راهداری به همه اجازه می‌دهد به راحتی در کنار جاده و دل کوه ترانشه ایجاد کنند که به این شرکت اجازه این کار را داده است.

امیدواریم استاندار همدان که بارها و بارها در مصاحبه‌های خود و جلساتی که داشته بر اهمیت حفظ الوند تأکید داشته، وارد این موضوع شود و به افکار عمومی پاسخ دهد چراکه مردم همدان فراموش نمی‌کنند.

تأمین سوخت از مازوت

معاون فنی اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان همدان در گفت‌وگو با برنامه رادیویی دریچه با بیان این‌که حتی اگر همه آسیب‌های گازکشی به الوند را بپذیرم، از تغییر سوخت واحد دفاع می‌کنم، گفت: این مجموعه قبل از این برای تأمین گرمایش خود از مازوت استفاده می‌کرد که باعث نشت مازوت از لوله‌های انتقال مازوت به روان‌آب‌های سطحی منطقه می‌شد و حاشیه‌های زیادی داشت و حالا حل شده است. تغییر سوخت باعث خواهد شد آلودگی آب را در درازمدت نخواهیم داشت و آلودگی هوا هم نسبت به سال‌های قبل کمتر خواهد بود.

وی در پاسخ به این سوال که پس چرا محیط زیست در این سال‌ها اجازه داده مجموعه تفریحی گردشگری از مازوت استفاده کند و به این موضوع حساسیت نشان نداده، توضیح داد: اگر به جای آن شرکت، یک روستا قرار داشت آیا مردم حق بهره‌مندی از گاز را نداشتند؟ این اتفاق باید بیفتد هرچند که ما مطمئن باشیم که محیط زیست هم تا حدی آسیب ببیند. این مجموعه هم سالانه پذیرای گردشگران است و اشکالات هم تذکر داده شده است.