جامهبزرگ؛ حلقهای واسط برای دیدار دوستان
برگزاری مراسم نخستین سالروز درگذشت جعفر جامهبزرگ
نجوا کندری
روز پنجشنبه یکم آبانماه ۱۴۰۴، همزمان با نخستین سالروز درگذشت جعفر جامهبزرگ، جمعی از هنرمندان، فعالان فرهنگی، فرهنگدوستان همدانی و دوستان و خانواده او در مجموعه فرهنگی هنری دیدار گرد هم آمدند تا یاد این شاعر، حقوقدان و فعال فرهنگی را گرامی بدارند و از او سخن بگویند. در این مراسم که پنجاهودومین نشست دیدار بود، حسین زندی، باقر دادگر، احمد بیگلریان، مجید بزرگر، مرجان شمس، محمود سنگستانی، شهباز بنیاردلان، سام دفتری، مریم رازانی و زهرا جامهبزرگ به بیان سخنان و خاطراتی درباره زندهیاد جامهبزرگ پرداختند. شعرخوانی سهند پاکبین و کاظم سبزی، بخش دیگری از نشست بود. این برنامه که حسین زندی اجرای آن را بر عهده داشت، به همت هفتهنامه همداننامه و با همکاری کتاب دیدار، صفحه خاطرهبازی و شهربانپرس برگزار شد.
در آغاز نشست، حسین زندی با اشاره به گذشت یک سال از درگذشت جعفر جامهبزرگ، بر دوستانه بودن نشست تاکید کرده و گفت: «یک سال از رفتن دوست نازنینمان جعفر جامهبزرگ گذشته و بههرحال بسیار سال سختی بود. این نشست یک جلسه رسمی نیست که بخواهیم سخنرانی داشته باشیم. دوستان قرار است خاطره بگویند، شعر بخوانند و از جعفر بگویند. به یاد جعفر جمع شدهایم و میخواهیم که مثل خودش، صمیمی از جعفر صحبت کنیم.»
زندی در بخش دیگری از صحبتهای خود به ویژگی سفرهدار بودن جامهبزرگ اشاره کرده و افزود: «جعفر آدم سفرهداری بود. بههرحال خیلی کماند آدمهایی که بتوانند هر هفته چند مهمانی بدهند و چند گروه را دور هم جمع کنند. انسان بههرحال موجودی اجتماعی است و بسیاری از اوقات، این با هم بودن و دیدن را مدیون جعفر بودهایم.»
سپس باقر دادگر درباره حضور پررنگ و موثر زندهیاد جامهبزرگ سخن گفت. دادگر در بخشی از صحبتهای خود به حلقه واسط بودن این شاعر و فعال فرهنگی برای دیدار دوستان اشاره کرده و افزود: «من امروز متوجه این مسئله شدم که چهقدر حضور جعفر، پررنگ و موثر بوده است. یعنی در یک سالی که جعفر نبود، ما بعضی از دوستانی را که گاهی هفتگی یا ماهیانه میدیدیم، ندیدیم و علت اصلی این دیدارهایی که به وجود میآمد، وجود جعفر بود. جعفر واقعا یک حلقه واسطی برای دیدن دوستان بود.»
در ادامه، احمد بیگلریان به بیان صحبتهایی درباره پاتوقداری جامهبزرگ پرداخته و دراینباره گفت: «یکی از علتهایی که همه دوستان، جعفر را در همدان یاد میکنند و یاد او هیچوقت از ذهن ما فراموش نمیشود، خصلتهای خاصی بود که داشت. همانطور که آقای زندی گفتند، جعفر یک پاتوقدار بود. پاتوقی برای تمام اهالی هنر و ادبیات داشت. دستودلبازیاش، حضورش و دعوتش از همه کسانی که اهل هنر و اهل ادبیات بهویژه شعر بودند، بسیار مهم بود. بهندرت میتوان کسی را پیدا کرد که ازایندست کارها انجام دهد و باغ، خانه و پولش را در این راه صرف کند.»
بیگلریان در بخش دیگری از سخنان خود به نمایشنامهنویسی جعفر جامهبزرگ اشاره کرده و یادآور شد که او میتوانست بهعنوان یک نمایشنامهنویس خوب برای شهرمان باقی بماند؛ هر چند که در گذر زمان، سلایق ادبیاش را تغییر داد و بهجای تئاتر به شعر پرداخت. او در پایان تاکید کرد که همه اهالی فرهنگ، هنر و ادب همدان، زندهیاد جامهبزرگ را بهعنوان یک دوست و رفیق و کسی که برای همه دوستان فرصتهایی ایجاد میکرد که بتوانند محفلهای ادبی داشته باشند، میشناسند و به یاد میسپارند. پس از پایان سخنان احمد بیگلریان، سهند پاکبین، شعری را که به یاد جعفر جامهبزرگ سروده بود، برای حاضران در سالن خواند.
در ادامه پنجاهودومین نشست دیدار، مجید بزرگر، سینماگر مطرح کشوری درباره ویژگیهای شخصیتی جعفر جامهبزرگ صحبت کرد. برزگر یکی از چند دلیل سرزدن به همدان در سالهای گذشته را حضور جعفر جامهبزرگ در این شهر دانسته و افزود: «جعفر، شاعر، شنونده و رفیق خوبی بود. اهل کتاب و اهل فرهنگ بود. در آن جمع محدود میشد درباره چیزهای بسیاری با هم حرف بزنیم. حضورش و حضور خودم در همدان و در آن جمع مغتنم بود و حالا یکی از آن پایهها، یک سالیست که نیست. اما بسیار از او یاد میکنیم. امیدوار بودم در این ایام اتفاقاتی بیفتد و اشعاری که در جمعهای خصوصی میخواند، جمعآوری و چاپ شود تا همه بتوانند بخوانند.»
سپس، مرجان شمس یکی از همکاران قدیمی زندهنام جامهبزرگ در حوزه وکالت به بیان سخنانی درباره این حقوقدان همدانی پرداخت. او در میان صحبتهای خود به این نکته تاکید کرد که لبخند جعفر جامهبزرگ همیشه تسلیبخش بوده و چیزی که هرگز از او فراموش نمیکند، لبخندش در محیط خشکیست که محیط قانون بود. شعرخوانی کاظم سبزی به یاد جعفر جامهبزرگ، بخش بعدی مراسم نخستین سالروز درگذشت این شاعر و فعال فرهنگی بود.
در ادامه نشست، محمود سنگستانی، یکی دیگر از دوستان جعفر جامهبزرگ درباره او سخن گفت. سنگستانی به این نکته اشاره کرد که از نظر او، جامهبزرگ در چند سال عمر خود، علیرغم شلوغیهای اطرافش، بسیار تنها بود. پس از پایان سخنان محمود سنگستانی، شهباز بنیاردلان به نمایندگی از خانواده زندهیاد جامهبزرگ درباره این فعال فرهنگی صحبت کرد و خاطراتی از او گفت.
سام دفتری، یکی دیگر از افرادی بود که در پنجاهودومین نشست دیدار درباره جعفر جامهبزرگ سخن گفت. دفتری به این نکته اشاره کرد که با جامهبزرگ در هر زمینهای از جمله کتاب، موسیقی و نمایش میشد حرفی برای گفتن داشت.
مریم رازانی هم از دقیق گوشکردن بهعنوان یکی از ویژگیهای شاخص زندهیاد جامهبزرگ یاد کرد و افزود: «بسیار کم داریم آدمهایی که وقتی شما صحبت میکنید یا شعر میخوانید، دقیق میشوند و احساس میکنید که یک شنونده دارید. بارها برای من پیش آمده بود. گاهی ما مطلبی در اینترنت میگذاشتیم و جعفر کسی بود که میخواند. من نمیدانم این وقت را از کجا میآورد که بند به بند یک شعر و بند به بند یک متن را میخواند؛ بعد دربارهاش نظر میداد، انتقاد و تعریف میکرد و شاید شعری میگفت که آن شعر، آن مطلب شما را تایید یا رد میکرد و این بهترین خصلتی است که یک رفیق و یک همراه میتواند داشته باشد.»
سخنان زهرا جامهبزرگ، خواهر جعفر جامهبزرگ درباره او، پایانبخش پنجاهودومین نشست دیدار و نخستین سالروز درگذشت این شاعر، حقوقدان و فعال فرهنگی بود. او به بیان صحبتهایی درباره شخصیت زندهیاد جامهبزرگ پرداخته و خاطراتی از او روایت کرد.