ردپای اندیشه در شهر
محمد مهدی اسدی
به‌راستی چه‌چیزی باعث می‌شود ما از رویدادهای که پیرامون ما رخ می‌دهد آگاه شویم، آیا این آگاهی برای ما سودی دارد، آیا این آگاهی ما را در قضاوت درست درباره چگونگی‌ها یاری می‌کند؟ ما نباید با تفکری وابسته به قضاوت بپردازیم چون ممکن است غرق نادرستی‌ها شویم و سرنوشت جامعه خود را به تفکر واگذار کنیم. اندیشه آزاد، پیشرفت را در پی دارد و به ما کمک می‌کند که به قضاوت درست بشینیم. در این چند سال گذشته به شهرها بسیاری در سراسر ایران سفر کردم بعضی از این شهرها با اینکه ریشه‌ها و داشته‌های اجتماعی و فرهنگی و گاهی تاریخی خوبی داشتند ولی پیشرفت‌های چشمگیری در درون مردم و شهرش دیده نمی‌شد. درحالی که برخی شهرها بودند که پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشتند و اگر به مشکلی بر می‌خوردند، کوشش می‌کردند آن را به درستی حل کنند و نسبت به آن بی‌خیال نبودند. وقتی باریک بینانه‌تر به این پرسمان‌ها نگاه کردم، دیدم نسبت به مسایل شهر ناآگاه بودند و گاهی هم بی‌خیال. در بسیاری از این جوامع که پیشرفت چشمگیری نداشتند اندیشه نقادانه، بینش گفت‌وگو ،انتقال سالم و سریع خبرهای منطقه‌ای وجود نداشت یا آن‌قدر کم بود که به چشم نمی‌آمد.
در این کره خاکی پر از رویداد، معمولا درهر کوی و برزنی خط‌های فکری غالبی وجود دارد که به کنترل و وارسی رخدادها و تصمیمات و گزینش‌ها می پردازد. گاهی این خط‌های فکری اجازه انتشار خبرها را نمی‌دهند. در حالی که ممکن است این خبرها یک هشدار باشند و برای آگاهی جامعه ضروری! اما به سود آنها نیست که مردم آگاه شوند و درست قضاوت کنند. پس اگر بر یک جامعه‌ای یک نوع تفکر، یک نوع خط فکری غالب باشد. پویایی و پیشرفت را از جامعه می‌گیرد و ممکن است آن جامعه یا مردم یا حتی جغرافیای آن منطقه روبه زوال برود. پس شاید بتوانیم بگوییم که آگاهی درست از رویدادها مهم ترین مسئله جهان امروز به شمار می‌رود.
چند سالی است که با همدان‌نامه همراه شدم در رویدادهای مهم شهری و منطقه‌ای، گرامیداشت های فرهنگی، تاریخی و اجتماعی درکنار هم بودیم. چیزی که همدان‌نامه را از درون پویا و زنده نگه داشته اندیشه راستین، داوری درست و منش نیک اعضای آن است که با شکلی از فعالیت‌هایی نیرومند با پویندگی بزرگ از دلواپسی‌ها، جاذبه‌ای از کنش‌ها و واکنش‌ها را پدید آورده که برای هر جامعه ضروری است که همه این اتفاقات دست در دست هم، رخدادهایی را ترسیم می‌کند که زندگی مردم همدان و خود همدان در شکل همدان‌نامه هویدا می‌شود.
همدان‌نامه بیش‌تر از اینکه یک هفته‌نامه شهری باشد یک محور بزرگ و گسترده از گفت‌وگوهاست درعین حال یک راه آگاهی‌رسانی سریع و سالم در منطقه است. در این سال‌ها اتفاقات خوب و بد بسیاری افتاده اما چیزی که هویداتر از موضوعات مختلف بوده این است که همدان‌نامه به‌عنوان یک خانواده بزرگ و اندیشمند، کوشا، فرهیخته و نیرومند توانسته با آگاهی رساندن درست و دقیق و با هم‌اندیشی از بسیاری از پیش آمدها و جریان‌های نابخردانه جلوگیری و نگهبان بسیاری از چبودهای ما باشد. افزون بر تاثیری که همدان‌نامه بر نگاه و دید جامعه ما داشته یا به دیگر سخن بر سرشت هویت ایرانی ما گذاشته به خودی خود باعث پیش آمدهای خوب و جلوگیری از بسیاری از ناگواری‌های پشیمان کننده شده است.