رعایت ضوابط مبحث ۱۹ راهکاری مناسب درجهت کمک به ناترازی انرژی
مهدی شریفی
امروز ناترازی انرژی و تعطیلی های گسترده و سراسری در کشور معضلات بسیاری را برای مردم و دولت ایجاد کرده و خسارت‌های جبران ناپذیری را به کشور وارد کرده و نقل هر محفلی شده است با وجود منابع فراوان انرژی، ایران دچار ناترازی انرژی است یعنی میزان مصرف و تولید با هم نمی‌خواند مقصر کیست ؟ مردم ؟ دولت؟
پاسخ‌گویی به این سوال کمی مشکل است، دولت به دلایل متعدد در زمان مناسب نتواسته در زمینه تولید، سرمایه‌گذاری لازم را انجام دهد و مصرف که با شیب زیاد هر ساله اضافه شده از تولید عقب مانده است. اما میزان مصرف ساختمان‌ها، براساس ضوابط مبحث ۱۹ مقررات ملی می‌باید مثلا در شهری مثل همدان در حداقل‌ترین رده انرژی یعنی EC 320 کیلو وات ساعت بر متر مربع در سال باشد. اما الان چقدر مصرف می‌کنیم؟ طبق برآوردها ساختمان‌ها در ایران حدودا بین ۶۰۰-۷۰۰ کیلو وات ساعت بر مترمربع در سال مصرف می‌کنند که تقریبا دو برابر ضوابط است اما متاسفانه بخش زیادی از این مصرف، به دلیل اتلاف بالا است پس از این میزان مصرف بخش زیادی به دلیل کیفیت پایین ساختمان‌ها در زمینه رعایت ضوابط صرفه‌جویی در مبحث ۱۹ اتلاف می‌شود یعنی به زبان ساده ما داریم انرژِی را هدر می‌دهیم بدون آن که بهره‌ای برده باشیم.
ضوابط مبحث ۱۹ مقررات ملی ایران از حدود ۳۰ سال پیش تدوین و ابلاغ شده است اما به دلیل قیمت پایین انرژی در کشور خیلی مورد توجه مسئولان، سازندگان و مهندسان و در کل عموم جامعه نبوده است اصل حرف مبحث ۱۹ رعایت اصول صرفه‌جویی انرژی در ساختمان‌هاست فقط در صورت رعایت ضوابط عایق کاری حرارتی در پوسته‌های خارجی ما می توانیم تا ۳۰ درصد صرفه‌جویی کنیم، که این عایق‌کاری هزینه خیلی گزافی را به ساختمان‌ها تحمیل نمی‌کند اما نقش زیادی در کاهش مصرف انرزی دارد.
در طی دوسال اخیر خصوصا مصوب نامه‌ها و بخش نامه‌های متعددی از طرف هیات وزیران از جمله مصوبه آبان ۱۴۰۰ و آئین نامه اجرایی آن در مهرماه ۱۴۰۳ ابلاغی از طرف وزارت کشور به سازمان نظام مهندسی و شهرداری ها تکلیف کرده است که از سال ۱۴۰۲ در پایان کارها رده انرژی ساختمان‌ها درج شود اما این مهم تا به امروز اجرایی نشده است امید است با هم‌افزایی میان بخش‌ها و سازمان‌های مختلف این موارد قانونی از جمله ارائه رده انرژی ساختمان (جدیدالحداث)، ارائه برچسب انرژی در ساختمان‌های موجود پیگیری و اجرا شود و حتما رعایت ضوابط مبحث ۱۹ می تواند در رفع ناترازی انرژی کشور کمک کند.