*حسن اخلاصی
در جوانی وقتی تاریخ نهضت مشروطه را می‌خواندم که اسماعیل خان؛ رئیس اداره غله ایران توسط کمیته مجازات ترور شد با خودم فکر می‌کردم این یک داستان پلیسی- تخیلی است برای جذب خواننده، اما در حال حاضر آن را با پوست و گوشت خود احساس می‌کنم چون یکی از دوستان که در کار فروش داروهای گیاهی است تعریف می‌کرد خانمی به من مراجعه کرده و تقاضای خرید یک کیلو زنجبیل داشت، وقتی علت را پرسیدم، می‌گفت شنیده‌ام زنجبیل بهترین داروی گیاهی برای جلوگیری از ابتلا به بیماری کروناست. برایش توضیح دادم اولاً زنجبیل بسیار گرم و سنگین است، دوماً کل فروش من برای یک سال فروش زنجبیل دو سه کیلو است اما شما معلوم نیست با کدام علم و اطلاع می‌خواهید از آن استفاده کنید که این مقدار مصرف ده سال یک خانواده پنج نفری است با این شرط که میزان مصرف آن به کبد افراد خانواده آسیب نرساند.
مطلب ذکر شده یک نمونه از هزاران تجویزی است که افراد جامعه بدون هیچ تخصصی به هم می‌کنند و عده‌ای هم بدون پرس و جو و تحقیقی عمل می‌کنند. حالا مطلب بالا را به باقی مایحتاج عمومی تعمیم بدهید که باعث می شود یک باره مثلاً ماسک صد تومانی به قیمت ده هزار تومان و لیمو شیرین کیلویی سه، چهار هزار تومانی سیزده، چهارده هزار تومان، یا الکلی که یک شیشه‌اش برای یک سال خانواده کافی است یکباره به صورت صفی و با چند برابر قیمت واقعی بفروش برسد.
این‌ها مشتی از خروارها رفتار شرایط خاص جامعه است که اگرچه در ظاهر بیانگر چرخه اقتصادی و رونق کسب و کار به نظر می‌رسد اما در واقع آتشی است زیر خاکستر و غده‌ای است چرکین که یک روز سر باز می‌کند و آسیب آن تمام جامعه را می‌گیرد. من با قاطعیت می‌گویم اگرچه در حال حاضر نیروی انتظامی تا دادگاه‌ها خلوت به نظر می‌رسند اما وقتی بحران کرونا تمام شد خواهید دید چقدر جرم و خلاف به خاطر شرایط بد اقتصادی و نبود درآمد معقول در جامعه بروز می‌کند زیرا در حال حاضر هر کس فقط سعی دارد جان خودش را از مهلکه ویروس کرونا نجات داده و همان میزان پس انداز اندک خود را صرف همین موضوع کرده و برای ادامه بقیه زندگی و سیر کردن شکم خود و خانواده‌اش کسب درآمد از هر طریقی را مجاز می‌داند چون بقول پیامبر اکرم (ص) «هر جا فقر وارد شود ایمان از در دیگر خارج می‌شود» و این‌جاست که اسماعیل خان‌های دوران ویروس کرونا در جامعه نه امنیت جانی خواهند داشت، نه امنیت مالی.