*مهرداد نهاوندچی
*کارشناسی ارشد مدیریت محیط زیست
- لزوم حفاظت از حریم شهر
در همه کشورهای توسعه‌یافته، حریم شهرها یا همان کمربند سبز به‌عنوان ریه‌های تنفسی شهر و یکی از حقوق مسلم شهروندان از اهمیت استراتژیک برخوردار است و باید از آن محافظت شود. همدان، به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران عزیز، شایسته بهترین‌هاست و یکی از این بهترین‌ها، حاکمیت قانون و انضباط شهری در کالبد این کهن شهر است که هم در بردارنده منفعت عمومی است هم مصلحت عمومی. در حقیقت، انضباط شهری، حق شهروندان فهیم، دلسوز و اخلاق‌مدار شهر همدان است و اجرای طرح شهربان در شهرداری همدان میتواند به عنوان ناظر عالی و با همکاری شهرداری‌های مناطق و نواحی، با اعمال نظارت از طریق «شهربانان، حریم‌بانان و معبربانان» بر اجرای قانون انضباط شهری در حوزه ساخت و ساز در شهر، صیانت از حریم پایتخت و نیز حفاظت از معابر عمومی، تلاش کرده، حامی و حافظ حقوق شهروندان باشد. بی‌تردید، انضباط شهری، زیربنای توسعه و پیشرفت است و این مهم محقق نمی‌شود مگر با مشارکت شهروندی، همدلی، همزبانی و قانون‌گرایی. از این رو، حضور شهروندان فهیم و اصحاب رسانه میتوانند مجموعه مدیریت شهری همدان را در برقراری نظم و انضباط شهری یاری رسانند. رصد مستمر حریم و افزایش دقت و سرعت عمل در جلوگیری از هر نوع ساختوساز غیرمجاز در حریم شهر همدان یک ضرورت انکارناپذیر است. تقویت و پیشبرد فرایند هوشمندسازی یکی از ضرورت‌های مدیریتی و یکی از الزامات زندگی در جهان کنونی است. بر همین مبنا و در راستای سیاست‌های هوشمندسازی شهرداری همدان و نیز دغدغه‌ها و برنامه‌های مدیریت شهری در حوزه صیانت از حریم شهر همدان، اگرچه سامانه هوشمند رصد هوایی حریم شهر همدان، با هدف کمک و همکاری با مناطق چهار‌گانه دارای حریم درشهر همدان راه‌اندازی شده است.
- پیشنهاد راه اندازی پویش مردمی«من حریم‌بان هستم»
هرچند در حال حاضر با مجموعه سیاست‌ها و برنامه‌های شهرداری همدان در حوزه صیانت از حریم میزان تخلفات کاهش پیدا کرده، اما طبیعتاً تداوم این سیاست‌های نظارتی و اجرایی برای حفظ حریم و مقابله با متخلفان ضرورت دارد. این میان مشارکت شهروندان در صیانت از حریم یک ضرورت است که میتواند نقش بسیار مؤثری را ایفا کند. در همین راستا و با هدف فرهنگسازی در این زمینه، راه‌اندازی پویش شهروندی «من حریم‌بان هستم» از سوی اداره پیشگیری و رفع تخلفات شهرداری همدان باعث میشود تا شهروندان هرچه بیشتر با اهمیت صیانت از حریم و نقش آن در بهبود و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان و ضرورت حفاظت از آن آشنا شوند. رسانه‌های جمعی میتوانند در کنار شهرداری همدان نقش مؤثری در فرهنگسازی برای صیانت از حریم شهر، به ویژه باغات شهر داشته باشند.
- به چه کسی شهربان و حریم‌بان میگوییم؟
- نیروی شهربان :شخصی که با گذراندن آموزش‌های لازم اقدام به پیشگیری، شناسایی و جلوگیری از ساختوساز و عملیات عمرانی غیرمجاز در محدوده شهر می‌کند.
- نیروی حریم‌بان :شخصی که با گذراندن آموزش‌های لازم اقدام به پیشگیری، شناسایی و جلوگیری از ساخت‌وسازها و عملیات عمرانی غیرمجاز در حریم شهر می‌کند.
- شرح وظائف پیشنهادی شهربان و حریم‌بان در همدان:
- گشت‌زنی
- شناسایی تخلفات ساختمانی که میتواند از وظایف اصلی باشد، نقش بسیار مهمی در پیشگیری داشته باشد و اجازه تخلف به فرصت‌طلب‌ها داده نشود.
- کنترل وضعیت حصار کشی یکپارچه کارگاهی و رفع سد معبر
- جلوگیری از تخلفات ساختمانی در همه ابعاد (با محوریت باغات شهر)
- همکاری لازم با اجرای احکام ناحیه در خصوص اجرای آرای کمیسیون‌های ماده صد
- برخورد شدید با ساختوساز غیرمجاز و هر نوع تخلفات ساختمانی (با محوریت باغات شهر)
- حفظ و صیانت و نگهداری وضعیت اجرایی عملیات بعد از اجرای هر عملیات
- مستندسازی در حین انجام ماموریت
- گزارش بلافاصله بروز و وقوع موضوعات حقوقی و قضایی به مدیر اجرایی
۱۰-ایجاد تعامل و ارتباطات موثر با مسئولین شهرسازی نواحی و مناطق جهت پیشبرد هرچه بهتر مأموریت‌های محوله
۱۱-برقراری تعامل لازم با شهردار و معاون و رئیس شهرسازی ناحیه در جهت دقت، صحت و تسریع در انجام ماموریت‌ها و وظایفی از این دست میتوانند جز وظایف محوله حریم‌بان و شهربانان همدان باشد.
اقداماتی چنینی و حضور پر رنگ شهروندی در یاری‌رسانی مدیریت شهری، اگرچه میتواند در کاهش ساختوساز غیرمجاز به خصوص در باغات همدان موثر باشد اما بایستی مبارزه ریشه‌ای و جدی با رانت و فساد در زمینه کوه‌خواری، زمین‌خواری و ساخت‌وسازهای غیرمجاز در باغات و ریه‌های همدان همچنان تداوم داشته باشند. در این راستا به روز رسانی قوانین و هوشمندسازی تجهیزات (جی پی اس، دوربین ترافیکی و گشتی و…)، ارتباطات چند جانبه با مرکز ۱۳۷ و اتوماسیون شهرداری نیز میتوانند اثربخشی بالاتری در این مهم برداشته باشند.