سهم همداننامهای ها در توسعه فرهنگ
امیر قشمی
متاسفانه همدان، علیرغم سابقه درخشان و پرافتخاری که در حوزههای مختلف فرهنگ، ادب، تاریخ، هنر، مفاخر و میراثهای با شکوه دارد، فاقد نشریهای تخصصی است تا در آن به معرفی فرهنگ و تاریخ این شهر و نیز توانمندیهای استان پرداخته شود و از این طریق مسائل و مشکلات و نیازهای آینده شهر و استان با مدیران در میان گذاشته شود.
بدون مبالغه و بیهیچ تعارفی، در سایه نبود چنین رسانهای تخصصی، این هفتهنامه همداننامه است که در حال حاضر بار این مسئولیت را به دوش میکشد، توجه به مواریث ملی و تاریخی در این هفتهنامه از جایگاه خاصی برخوردار است .
خوشبختانه در این زمینه سایر روزنامهها و نشریات استانی هم گهگاه اطلاعات و اگاهیهای مناسب و مفیدی را پیش روی خوانندگان خود میگذارند که قابل تقدیر است اما با این گونه فعالیتها و این نگاههای گذرا، موضعی و موردی نسبت به مسائل و رویدادهای فرهنگی، هنری و اجتماعی نمیتوان انتظار رشد و شکوفایی و پیشرفت فرهنگی اجتماعی جامعه را داشت.
صفحه اول یک روزنامه، هفته نامه یا هر نشریه دیگری به مانند ویترینی است که بیانگر دیدگاه، ارزشها و خط مشی گردانندگان آن رسانه است، برخلاف روال رایج بسیاری از روزنامهها و نشریات که به لحاظ تنگناهای اقتصادی و به جهت تامین بخشی از هزینههای شان، تیتر و عکس اول روزنامه خود را به درج خبرهای غیر مهم و تصاویر مدیران ادارات و دستگاهها اختصاص میدهند، هفتهنامه همداننامه بدون احساس نیاز به این کار توانسته است کجدارومریز فعالیت خود را ادامه دهد و امروز شاهد جشن هفتمین سال انتشار خود باشد.
بهعنوان کسی که قریب ۵ سال با این هفتهنامه بهصورت افتخاری همکاری داشتهام به یاد ندارم عکسی از نمایندگان مجلس، مسئولان استانی و مدیران اجرایی دستگاهها که این روزها برای دیده شدن باهم به رقابت میپردازند در صفحه اول این هفتهنامه دیده باشم، که البته این رویکرد نیازمند پرداخت هزینههای سنگین است. بزرگترین هزینه آنهم مورد بیمهری قرار گرفتن هفتهنامه از سوی مدیران دستگاهها و روابط عمومی بعضی از ادارات است که این بیمهری ها را در واگذاری رپرتاژها و تبلیغاتهای سازمانی و گرفتن اشتراک روزنامه برای دستگاههای دولتی از سوی بعضی از ادارات شاهد هستیم.
برای پی بردن به دغدغهها و دلمشغولی دست اندرکاران این هفتهنامه کافی است با مراجعه به آرشیو همداننامه نگاهی به تعدادی از تیترهای این نشریه بیندازیم. تیترهایی نظیر: فاز جدید تخریب الوند کلید خورد/ اولویت آسفالت بر فرهنگ/ رودخواری قدغن/ تخریب مدرسه ممنوع/ باغ های همدان آب می روند/ آوار لودرها بر سر مدرسه ظفر/ بیکاران حقوق بگیر شهرداری/ از دامن الوند دست بردارید/ خانه اقبالیان را نجات دهید/ اولویت ارشاد فرهنگ نیست/ رودخانه گنجنامه را پس بگیرید/ سرنوشت تلخ کتابخانه آرامگاه بوعلی/ شهر بی شورا و دهها تیتر این چنینی دیگر.
در کنار تیترهایی که نمونهای از آنها ذکر شد و در بعضی مواقع دلخوری و گلایه مسئولان را به دنبال داشته است اما عکسهای زیبا و هنرمندانه بسیاری از مفاخر و مشاهیر شهرمان بزرگانی چون: دکتر اذکایی، احمد فتوت، پرفسور موسیوند، حاج حسین تالهی، پروفسور حسین غیور را میبینیم که بر تارک هفته نامه می درخشد.
به جرات میتوان گفت کمتر نشریهای است که برای حفظ و حراست از آثار باستانی، بناهای تاریخی، منابع طبیعی و محیط زیست در این شهر این چنین دل بسوزاند و تیترها، مطالب و یادداشتها و گزارشهای مکتوب و تصویری تهیه شده با هدف آگاهی بخشی به شهروندان جهت حفظ اصالتها، هویت ملی و میراث معنوی شهر و هشدار به مدیران فرهنگی کشور و مسئولان استانی گواهی بر این ادعاست.
از بخشهای دیگر این هفتهنامه وزین معرفی نامداران همدانی در اقصی نقاط کشور و نیز گفتوگو با چهرههای نامدار و گمنام عرصههای مختلف فرهنگ، ادب، موسیقی، تئاتر، ورزش و … بهعنوان یکی از اسناد و منابع مهم تاریخ شفاهی فرهنگ و ادب این دیار است که تقریبا در هر شماره صورت میگیرد که به معرفی این مشاهیر به منظور آشنایی نسل حاضر با آنان میپردازد. معرفی کتابهای تازه انتشار یافته درباره همدان و یا کتابهایی که توسط نویسندگان همدانی منتشر میشود از ستونهای ثابت هفتهنامه میباشد. اخبار فرهنگی و هنری و گزارشهای مربوط به جشنوارهها. رونمایی کتاب، برگزاری کنسرتهای موسیقی، تشکیل نمایشگاههای هنری و فرهنگی توسط هنرمندان همدانی را میتوان از طریق این هفتهنامه دنبال کرد.
و اما مهم ترین شاخص و وجه افتراق هفتهنامه همداننامه با دیگر نشریات بهرهمندی از نویسندگان، پژوهشگران و هنرمندانی است که گرچه حرفه اصلیشان روزنامه نگاری و خبرنگاری نیست اما عمیقا به آگاهی دادن و بالا بردن درجات فرهنگی خوانندگان و مخاطبان همداننامه اعتقاد دارند و با توجه به تخصص و حرفه خود صادقانه و بدون کوچکترین توقع و چشمداشتی وقت میگذارند و با درج مطالب و یادداشتهای سودمند در زمینه هنر و اندیشه و ادبیات به سهم خود گامهای موثری در راه پیشرفت فرهنگی و اجتماعی استان بر میدارند.
جان کلام آن که: همداننامه فرهنگ مدار است و بزرگترین چالش پیش روی جامعه را فرهنگ عمومی آن میداند از این رو گردانندگان آن به سهم خود برای به سامان درآوردن امور فرهنگی بیش از بیش از سایر نشریات به اصلاح فرهنگ اهتمام میورزند. براین اساس این هفتهنامه را باید یک نشریه تخصصی به حساب آورد که بیشتر درحوزه فرهنگ و هنر، آموزش و پرورش، موسیقی و… فعالیت میکند.
هفتمین سال انتشار همداننامه را به مدیران و گردانندگان آن تبریک میگویم و بر دستانشان که قلم با آن بر گرفتهاند بوسه میزنم و توفیق همگی آنها را در انجام رسالت خطیری که برعهده گرفتهاند از درگاه خداوند سبحان خواهانم.