از واقعیت تا ادعا!
*سید امیر قشمی
*مدیر موزه آموزشوپرورش
«آموزشوپرورش رو به پیشرفت است و اتفاقات بزرگ و مبارکی در آن رقم خورده است».
جملات بالا بخشی از سخنان معاون سیاسی امنیتی و اجتماعی استاندار همدان است که به مناسبت بازگشایی مدارس ایراد شده است.
ای کاش ایشان که اتفاقاً معلم هستند و سالها معاونت ادارهکل آموزشوپرورش استان را عهدهدار بودهاند، به چند مورد از این کارهای بزرگ و مبارک هم اشارهای میکردند.
امسال زنگ بازگشایی مدارس در حالی زده شد که به گفته مدیران آموزشوپرورش، آموزش و پرورش همدان با کمبود قریب به ۳۰۰۰ معلم روبهرو است و تعداد قابل ملاحظهای کلاس در آغاز سالتحصیلی بدون معلم است؛ به گونهای که اولیای فرهنگ علیرغم شروع سالتحصیلی، همچنان در پی تأمین معلم و دبیر هستند.
با همه زحمات و تلاشی که از سوی مدیران آموزشوپرورش صورت میگیرد و همکاری تعداد زیادی از همکادان بازنشسته که با ایثار و از خودگذشتگی به هر دلیل عشق به کلاس و تدریس یا نیاز و تنگی معیشت با گرفتن اضافه تدریس تا بیست ساعت در هفته بخشی از بار آموزشوپرورش را به دوش میکشند، به نظر میرسد سالتحصیلی جاری در همدان مانند بسیاری از نقاط کشور در بعضی از مدارس به جای آن که اول مهر آغاز شود در اول دی شروع شود!
بماند اینکه بسیاری از همکاران محترم بازنشسته به دلیل بالا رفتن سن، دیگر توانایی تدریس مفید و تحمل و حوصله کلاسهای ۳۵ تا ۴۰ نفره را ندارند و هر آن ممکن است دانشآموز یا دانشآموزانی که امروزه تعداد آنان در مدارس کم نیست، به دلیل بیانگیزگی و بیعلاقهگی به درس و مدرسه با رفتارهای خارج از قاعده مشکلاتی را در کلاس درس ایجاد کنند و باعث رهاکردن کلاس و درس در اواسط سالتحصیلی توسط همکار بازنشسته شود.
در بُعد پرورشی هم به دلیل کمبود مربیان پرورشی، مشاوران و راهنمایان تربیتی وضعیت مدارس بهتر از آموزش نیست.
در کنار این کمبودها، نداشتن برنامهریزیهای مدون و اصولی در سالهای اخیر برای تربیت و رشد فضائل اخلاقی دانشآموزان، سبب بروز و گسترش انواع بزهکاری، ناهنجاریها و دیگر آسیبهای اجتماعی در جامعه شده است.
شاخص مهم دیگر در ارزیابی عملکرد مثبت و پیشرفت آموزشوپرورش، تعداد و درصد قبولی راه یافتگان به دانشگاهها و موسسات آموزش عالی در هر سال است، آموزشوپرورش همدان به جز سالتحصیلی ۸۹/۹۰ که دو تن از دانشآموزان همدانی رتبههای اول گروههای علوم انسانی و علوم تجربی را کسب کردند در کنکور سراسری توفیقات مطلوبی نداشتهاند. در همان سال نیز علیرغم موفقیت این دو تن، رتبه دانشآموزان همدانی دربین استانهای کشور رتبه هجدهم بود.
البته ایشان به تغییر مدیرکل هم اشارهای داشتهاند و آن را امری عادی دانستهاند، در اینکه جابجایی مدیران و گردش مدیران در دستگاههای اجرایی امری عادی و اجتنابناپذیر است، تردیدی نیست، اما آنچه غیرعادی است برکناری غیر منتظره در چند روز مانده به سالتحصیلی و تودیع توهینآمیز بود که هیچ توضیحی درباره آن به افکار عمومی داده نشد.
در این مختصر قصد کالبدشناسی آموزشوپرورش را نداریم، اما آنچه گفته شد در کنار بسیاری از مسائل و معضلات ریز و درشت دیگر که آموزشوپرورش سالها با آن دست به گریبان است، کافی است تا نشان دهد که برخلاف اظهارات ایشان عملکرد و کارنامه آموزشوپرورش در دو دهه اخیر به هیچوجه قابل دفاع نیست.
مخلص کلام آنکه عامل اصلی پیشرفت و پویایی آموزش و پرورش داشتن چشمانداز و برنامه بر مبنی هدف پیشبینی شده در آن میباشد با این تعاریف غیرواقع، بزرگنماییها و تلف کردن زمان، این دستگاه تعلیم و تربیت راه به جایی نمیبرد.
متاسفانه آموزش و پرورش همدان ،جایگاهی برای کسب مقام قدرت عده ای خارج از توانایی و لیاقت افراد شده،چیزی شبیه مافیا،که متاسفانه هم به معلم وهم به دانش آموزان لطمه های بزرگی زده و باعث افت جایگاه آموزشی این استان در کشور شده.