الوند؛ مسیر سازههای ناساز
احداث سازههای غیرطبیعی و مصنوعی در دل طبیعت نه تنها جاذبههای طبیعی منطقه را تحت الشعاع قرار میدهد و جاذب گردشگران واقعی طبیعتگرد نخواهد بود بلکه آسیبهای ناشی از احداث این سازهها سالیان دراز بلکه قرنها طول میکشد تا شاید بتواند ترمیم شود.
*رضوان سلماسی
*عضو سابق شورای شهر
در شهر همدان به دلیل کوهپایهای بودن و به دلیل نبود منابع مالی پایدار در این شهر از چندی پیش اقدام به دستکاری طبیعت به ویژه در کوهستانهای آن شده است. کوهستان الوند از منابع اصلی حیات و زندگی در این شهر زیبا و دوستداشتنی است. بنابراین حفظ دامنه شمالی الوند باید از مهمترین خواستههای مدیران ارشد در همدان باشد. بهرغم اهمیت حیاتی این کوهستان برای شهروندان همدانی و نیز آینده مردم این شهر گاه و به منظور ایجاد ارزش افزوده برای شهر همدان و به ویژه در حوزه گردشگری تصمیماتی برای اجرای پروژههایی در کوهستانهای الوند در دستور کار قرار میگیرد که بهرغم اثرگذاری این پروژهها و مطلوبتر بودن آنها اما جانمایی آن در کوهستان نه تنها در آینده کارآمد و موثر نخواهد بود بلکه در طولانیمدت باعث تخریبهای بسیار زیادی در حوزه محیط زیست و به خصوص باغات میشود.
کوهستان الوند با همین شرایط فعلی خود به شرط معرفی خوب در سطح ملی و فراملی و با کمترین دستکاری در طبیعت خود میتواند جاذب گردشگران داخلی و خارجی زیادی باشد که دوست دارند لحظات شیرینی را در یک طبیعت واقعی و در کنار جاذبههای طبیعی و زیباییهای آن بگذراند. اهمیت الوند به عنوان پنجمین قله صعود شده مکتوب در دنیا و جایگاه تقدسی آن برای بسیاری از مردم ما و بودن آثار طبیعی ارزشمند زیادی از جمله حوض نبی، گهواره مریم ، بهشت آب و موارد دیگر میتوانند به عنوان یک هدف گردشگری به خوبی در سطح دنیا معرفی و مورد بازدید گردشگران کوهستانی قرار گیرد.
بلای سازههای غیرطبیعی
این در حالی است که احداث سازههای غیرطبیعی و مصنوعی در دل طبیعت نه تنها جاذبههای طبیعی منطقه را تحت الشعاع قرار میدهد و جاذب گردشگران واقعی طبیعتگرد نخواهد بود بلکه آسیبهای ناشی از احداث این سازهها سالیان دراز بلکه قرنها طول میکشد تا شاید بتواند ترمیم شود.
نمونه مشخص آن سازههای نیمه کاره در دره و اطراف جاده حیدره همدان و معابر احداث شده در سایر درهها و احداث سازههایی برای ایجاد تله سیز در تپه عباسآباد است که در حال حاضر به همان شکل باقی ماندهاند.
قبلا هم گفتهام که به مطالعات دقیق علمی و کارشناسی اعتقاد دارم و پیشنهاد میدهم برای رفع معضلات شهر همدان و نیز توسعه این شهر به جای پیگیری طرحهای بداهه و بدون مطالعه و کارشناسی، تیمی مجرب در کنار متخصصینی از حوزههای محیط زیست و ترافیک و گردشگری به دنبال انتخاب طرحهای توسعهای گردشگری برای همدان باشند که در کنار یک جانمایی مناسب و خوب هم به توسعه متوازن شهر بینجامد و تنها بخش خاصی از شهر از این رشد بهره نبرند و هم محیط زیست حفظ و برای آیندگان به میراث گذاشته شود.
البته لازم به ذکر است که همین امروز شهروندان ما از آسیبهای محیط زیستی وارده به شهر همدان به دلیل بیتوجهیهای گذشته مانند تخریب بیرویه باغات بیبهره نبوده و افزایش گرمای شهر همدان، کاهش بیش از اندازه آب به ویژه در حوزه آبهای زیرزمینی و فرونشستهای زمین از جمله آنهاست.
بلاهای آینده
بسیاری از طرحهای مطرح برای اجرا در شهر مانند احداث بیمارستان میتواند در نقاطی از شهر متناسب با حجم پروژه و نیازهای آن جانمایی شود که هم موجب رشد و پیشرفت مناطق جدید و توسعه شهر در خارج از منطقه دامنه شمالی الوند باشد و هم مناطق کوهستانی از فشار بار بیش از ظرفیت خلاصی پیدا کنند. ایجاد مناطق گردشگری جدید در نقاط مختلف شهر هم باعث افزایش گردشگر و افزایش ماندگاری آنها در شهر میشود و هم نیاز به احداث جاده و معابر آسیبزننده و مخرب محیط زیست به بهانه کاهش بار ترافیکی و تسهیل حرکت خودرو کم خواهد شد.
پیشنهاد
رسیدگی دولت و مقامات محلی به محیط کوهستان و حمایتهای ویژه از جوامع ساکن در این نواحی، ایجاد مراکز مشاهداتی و تحقیقاتی محیطهای کوهستانی، وضع قوانین ویژه کوهستانی و ایجاد سازمانهایی برای حمایت از محیط و اهالی کوهستان، تقویت سازمانهای غیردولتی حامی کوهستانها در سطوح محلی و ملی و ایجاد ارتباط با سازمانهای بینالمللی مرتبط با کوهستان به منظور جمع آوری و تبادل اطلاعات در سطوح مختلف در کنار تیم کارشناسی برنامهریز حوزه گردشگری پیشنهاد شده در بالا در کنار حمایت بیشائبه مدیران ارشد و نمایندگان از مجموعههای فوق میتواند به شدت هم در توسعه متوازن و ایجاد ثروت و ارزش افزوده برای شهروندان خوب همدانی موثر و هم در حفظ تتمه محیط زیست باقیمانده در شهر و استان باشد.