بازآفرینی در نهاوند ابتر ماند!

*سجاد سیف

*روزنامه‌نگار

با اعلام مرکز مطالعات کاربردی و ارتباطات شرکت بازآفرینی شهری ایران، شهر دامغان، نهاوند و سیرجان به عنوان ۳ شهر مهم در طرح پایلوت بازآفرینی شهری در سال ۹۷بازآفرینی انتخاب شدند. به این ترتیب قرار بود طرح بازآفرینی و نوسازی بافت‌های فرسوده در نهاوند اجرا شود که بعد از گذشت ۲۰ ماه همچنان ابتر مانده است. بیش از ۱۷۳ هکتار بافت فرسوده در این شهر وجود دارد و۳۰ درصد جمعیت شهر نهاوند در این بافت فرسوده زندگی می‌کنند.

پراکندگی بافت‌ فرسوده

شهردار نهاوند در این باره به همدان‌نامه می‌گوید: در شهر نهاوند بیش از ۱۷۳ هکتار بافت فرسوده وجود دارد که این بافت فرسوده شامل بافت فرسوده تاریخی و بافت فرسوده با ارزش معمولی یا غیرتاریخی است.

«محمد حسین‌پور» با اشاره به وجود بافت فرسوده در بخش مرکزی نهاوند و کمبود فضای سبز در این محدوده اظهار می‌کند: وسعت فضای سبز نهاوند ۷۵ هکتار است که تا پایان چشم‌انداز ۱۴۱۰ باید به ۱۵۰ هکتار برسد. این مهم نیز در قالب طرح بازآفرینی اجرا می‌شود.

وی در خصوص پراکندگی بافت‌های فرسوده در نهاوند خاطرنشان می‌کند: ۳/۱۳۳ هکتار از بافت فرسوده نهاوند در بخش مرکزی شهر و ۵/۳۸ هکتار در حاشیه شهر که شامل ۵/۶ هکتار در منطقه گوشه سرآسیاب، ۸/۲۴ هکتار در منطقه گل زرد و ۲/۷ هکتار در منطقه شاطر آباد است، واقع ‌شده است.

۳۰ درصد جمعیت شهر نهاوند در بافت فرسوده زندگی می‌کنند که جمعیت قابل ملاحظه‌ای است. وی با اشاره به آمار بالای وجود بافت فرسوده در شهر نهاوند و ضرورت حل مشکلات بافت فرسوده توضیح می‌دهد: در برنامه توسعه پایدار شهری احیای بافت فرسوده باید در اولویت قرار بگیرد

شهردار نهاوند یادآور می‌شود: براساس مبانی شهرسازی قسمت‌های مرکزی شهر نباید دچار فرسودگی و ناامنی شوند تا امدادرسانی در مواقع بروز حوادثی چون زلزله، طوفان و سیل به خوبی انجام شود. این محدوده‌ها به لحاظ متروکه ‌شدن نباید محل و پناهگاهی برای خلافکاران شود.

حسین‌پور با اشاره به این‌که مدیریت شهری نهاوند نیز با دیدگاهی مشارکتی پا به این عرصه گذاشته تا با همیاری شهروندان خود ضمن توسعه دورنی شهر، شکوه و بالندگی زندگی شهری و ارتقای کیفیت شهرنشینی را محقق سازد، خاطر نشان می‌کند: بافت فرسوده در مناطق مرکزی شهر شامل پای قلعه، دوخواهران، راستای میرزا آقا، قسمتی از خیابان معلم، خاقانی، باغچه احمدی، باغچه توکلی، کوی گلشن و شیخ منصور است و هم چنین مناطق گلزرد، شاطر آباد قدیم، گوشه سر آسیاب در دیگر نقاط شهر است.

وی بافت‌های فرسوده در سکونتگاه‌های غیررسمی را شامل بخشی از محلات دستغیب، کوی جوادیه، کوی شاطر آباد جدید بیان می‌کند و می‌گوید: هم اکنون روستاهای الحاق شده رضی آباد، گلزرد، اکبر آباد نیز از دیگر مناطق بافت فرسوده شهر است.

شهردار نهاوند می‌افزاید: برای بازآفرینی شهری در نهاوند هنوز با توجه به تصویب‌ نهایی نشدن طرح در کمیسیون ماده ۵ ، برنامه زمانبندی تعیین نشده است و همین موضوع در طرح یکی از ایرادات بود که باعث شده کار متوقف بماند.

ضرورت توجه به اجرای طرح بازآفرینی

زندگی روی گسل، بیکاری، خانه‌های بدون استحکام در بافت مرکزی شهر، شیب تند در تپه ماهورها، افزایش اعتیاد و توزیع مواد مخدر و حضور اراذل و اوباش از مشکلاتی است که نهاوند در سکونتگاه‌های غیررسمی با آن روبه‌رو است. برای مثال، پله‌های زیاد در منطقه «پای قلعه» عملا زندگی و رفت‌وآمد را برای اهالی به‌ویژه سالخوردگان سخت کرده است. «شیخ منصور و دوخواهران» هم محله‌ای است که مشکلاتی کمتر از «پای قلعه» ندارد. شیب بسیار تند معابر، مهم‌ترین گلایه اهالی است.

یکی از ساکنان این منطقه می‌گوید: «شیب کوچه‌ها به حدی تند است که گاهی خودروها در خطر واژگونی هستند. این شیب در سال‌های گذشته نه تنها اصلاح نشده، بلکه با آسفالت‌ریزی‌های مکرر تندتر هم شده است. این کوچه‌ها در زمستان به‌ویژه برای خودروها قابل تردد نیست».

مسکن بسیار ارزان در منطقه جوادیه دستغیب ، شیخ منصور و سایر مناطق حاشیه نشین ، باعث شده است قشر ضعیف و مهاجرانی که از روستا به شهر می‌آیند، در این منطقه ساکن می‌شوند. اما همین ارزانی، اراذل و اوباش را هم به منطقه کشانده و امنیت اهالی را تهدید می‌کند و محلی برای تجمع معتادان و بروز انواع آسیب‌های اجتماعی شده است.

از طرفی افزایش قیمت مصالح ساختمانی و بالا رفتن هزینه ساخت، افزایش شدید قیمت مسکن را در پی داشت، افزایشی که می‌توان میزان آن را بسیار بالاتر از منطق عنوان کرد. در این میان کاهش ساخت و ساز مسکن نیز بر موج گرانی‌ها افزود ، نتایج این گرانی‌ها هم تغییرات‌ محله‌ای و کوچ به مناطق پایین شهر و حتی حاشیه‌نشینی است.

امیدواریم شهرداری با اهتمام ویژه پیگیر اجرای طرح بازآفرینی و رفع مشکلات مناطق حاشیه‌نشین باشد.