*یلدا خاکباز
*تسهیلگر کودکان
همانطور که در یادداشت نخست به ضرورت یادگیری مهارت ارتباط موثر اشاره کردیم در این نوشتار می‌خواهیم به صورت ویژه‌تر مراحل اصلی ارتباط بدون خشونت و کاربرد آن‌ها را در مدرسه و خانواده بررسی کنیم.
آن‌چه مهم است ارتباط موثر زبانی است الهام بخش محبت و ارتباط‌های شادی بخش که بر ابراز احساسات و نیازها تاکید می‌کند. مارشال روزنبرگ در معرفی «زبان قلب» «زرافه » را معرفی می‌کند چون بزرگ‌ترین قلب را بین حیوانات خشکی دارد و در مقابل آن زبان «شغالی» را نیز معرفی می‌کند که برای برقراری ارتباط مورد نظرش با دیگران بسیار سخت و ناخوشایند برخورد می‌کند. به زبان ساده‌تر، ارتباط بدون خشونت تمرین «شغال‌ها» و دوستی با آن‌هاست. این تشخیص و دوستی از طریق درک محبت آمیز «کمتر غنابخش به زندگی» و عادت‌ها بدون قضاوت اخلاقی، هم‌زمان با آموزش دوباره خودمان برای تجربه زندگی با روش‌هایی خوشایندتر متحقق می‌شود. ما در سیستم آموزشی که گذراندیم بیشتر با آموزش «زبان شغال» آشنا شده‌ایم و نه با «زبان زرافه» و همان آموخته را در زندگی روزمره، خانواده، کسب و کار در رفتار و گفتارهایمان نمود پیدا کرده است.
به طور مثال اگر بخواهیم با زبان «شغال» صحبت کنیم تا واضح‌تر متوجه کاربرد ناخواسته این زبان در زندگی خود شویم، می‌توانم به رفتارهای دانش‌آموزی اشاره کنم که با ارزش‌های آموزگارش هماهنگی ندارد و چون این ناهماهنگی وجود دارد، آموزگار شروع می‌کند با زبان «شغالی» صحبت کردن و دانش‌آموز را به نوعی مورد شماتت و باز خواست می‌کند. وقتی تضادی وجود دارد که فردی رفتارش در تضاد با ارزش‌های ماست، چه ایرادی دارد؟
چون دانش‌آموز حرف‌های آموزگار را متوجه نمی‌شود پس یعنی «کند ذهن است» یا اگر آموزگار سریع صحبت کند و دانش‌آموز نتواند حرف‌های او را دنبال کند «مشکل شنوایی دارید » و اگر آموزگار سریع صحبت کند و دانش‌آموز متوجه نشود آن وقت چه؟ «شما مشکل گفتاری دارید».
این نوشتار پیوسته است …