ثبتی جهانی؛ همدانی دارای پایداری

*مهرداد نهاوندچی  

*خبرنگار

همدان پایدار

بعد از پایان یافتن اهداف توسعه پایدار سازمان ملل (۲۰۱۵) که به «اهداف هزاره» معروف بودند، سازمان جهانی کار، گزارشی از اهداف توسعه پایدار منتشر کرد که در آن، اهدافی لحاظ شده که با پایبندی به آن، جهان جای بهتری برای زندگی خواهد شد. سازمان جهانی کار در گزارشی با برشمردن ۱۷ هدف برای توسعه پایدار، اعلام کرد: کشورها با پایبندی به این اهداف، می‌توانند جهان را جای بهتری برای زندگی کنند. این اهداف به صورتی هستند که کشورهای عضو و متعهد به این پیمان باید تا سال ۲۰۳۰ در نیل به این اهداف کوشش کنند. در این یادداشت اهداف مرتبط با ثبت جهانی هگمتانه را برای شهر و استان همدان بررسی کرده‌ایم.

هدف ۱: پایان دادن به فقر در تمامی اشکال آن و در همه جا

ثبت جهانی هگمتانه می‌تواند نگاه‌های داخلی و به ویژه جهانی را به همدان تغییر دهد. این تغیر می‌تواند به توسعه زیرساخت ها، افزایش سرمایه‌گذاری صنعتی در همدان و همچنین تحقق استان پیشتاز گردشگری کشور منجر شود. در صورت تحقق این مهم، می‌تواند به کاهش شدید فقر در شهر و استان همدان در افقی میان‌مدت امیدوار بود. پایان‌‌دادن به فقر در تمامی اشکال آن نیازمند برنامه‌های بلندمدت است که جذب نگاه‌های جهانی می‌تواند استان را به آن سو سوق دهد.

هدف ۶: اطمینان از دسترسی به آب و بهداشت برای همه

آب تمیز و قابل دسترس برای همه یک بخش اساسی از جهانی است که ما می‌خواهیم در آن زندگی کنیم. در کره زمین آب شرین کافی برای رسیدن به این هدف وجود دارد، اما با توجه به اقتصاد بد و یا زیرساخت‌های ضعیف، هر ساله میلیون ها نفر از مردم که بسیاری از آن‌ها کودکان هستند، از بیماری‌های مرتبط با آب، فاضلاب و بهداشت می‌میرند. کمبود آب، کیفیت پائین آب و بهداشت ناکافی، تأثیر منفی بر امنیت غذایی، انتخاب معیشت و فرصت‌های آموزشی برای خانواده‌های فقیر در سراسر جهان ایجاد می‌کند. با توجه به مشکلات تأمین آب در استان همدان که سال گذشته برای تأمین آب شرب شهری هم مشکلات متعددی وجود داشت و تأمین کمیت و کیفیت آب خام شهری همچنان یکی از مدیران ارشد استان است؛ ثبت جهانی و به جریان افتادن گردشگری به خصوص جذب گردشگران خارجی، شرایط بهتری را برای برنامه‌ریزی تأمین آب و بهداشت برای استان همدان به وجود می‌آورد.

هدف ۸: بهبود رشد فراگیر و پایدار اقتصادی، اشتغال و کار مناسب برای همه

با توجه به آمار بالای بیکاری در استان و شهر همدان، ثبت جهانی هگمتانه باعث رونق صنعت گردشگری، جذب سرمایه به منظور بهبود شرایط کسب و کار و صنعت استان می‌شود که این خود باعث بهبود رشد فراگیر و پایدار اقتصادی، اشتغال و کار مناسب برای قشر جوان همدان می‌شود. این امر تا حدود زیادی از مهاجرت نخبگان از استان جلوگیری خواهد کرد.

هدف ۹: ساخت زیرساخت‌های انعطاف‌پذیر، ترویج صنعتی پایدار و تقویت نوآوری

سرمایه‌گذاری در زیرساخت – حمل و نقل، آبیاری، انرژی و فناوری اطلاعات و ارتباطات – برای دستیابی به توسعه پایدار و توانمند سازی جوامع در بسیاری از مناطق به ویژه استان همدان بسیار مهم است. مدت طولانی است که نیاز به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها به عنوان راه رشد در بهره‌وری و درآمد، و بهبود در سلامت و آموزش‌وپرورش شناخته شده است.

توسعه صنعتی فراگیر و پایدار منبع اصلی درآمد است و اجازه می‌دهد با افزایش سریع و پایدار و استانداردهای زندگی برای همه مردم، فراهم می‌کند. پیشرفت‌های فن آوری پایه و اساس تلاش برای رسیدن به اهداف محیط زیستی، از جمله افزایش منابع و بهره‌وری انرژی است. بدون فن آوری و نوآوری، رشد صنعتی اتفاق نخواهد افتاد و بدون صنعتی شدن، توسعه هم رخ نمی دهد. ثبت جهانی هگمتانه این موارد را در استان همدان تسهیل خواهد بخشید.

هدف ۱۱: تضمین شهرهای امن، انعطاف پذیر و پایدار

شهرها هاب‌هایی برای ایده‌ها، تجارت، فرهنگ، علم، بهره وری، توسعه اجتماعی هستند. در بهترین حالت، شهرها مردم برای پیشبرد اجتماعی و اقتصادی توانا می‌سازند. با این حال، بسیاری از چالش‌های برای حفظ شهرها وجود دارد. ایجاد شغل و رفاه لازم است، در حالی که به زمین و منابع فشار وارد می‌شود. چالش‌های مشترک شهری شامل کمبود بودجه برای ارائه خدمات پایه، کمبود مسکن کافی و کاهش زیرساخت‌ها است. ثبت جهانی محوطه تاریخی هگمتانه متضمن قطعی شهر امن، انعطاف‌پذیر و پایدار همدان نیست، اما گام بزرگی برای رسیدن به شهر پایدار همدان خواهد بود.

هدف ۱۵: متوقف و معکوس تخریب زمین، توقف از دست‌دادن تنوع زیستی

ثبت جهانی هگمتانه حتی می‌تواند توجهات را به سمت مناطق بکر و طبیعی استان جلب کند، به طور مشخص توجهات ملی و بین‌المللی را برای حفاظت از کوهستان الوند جلب کند.

هدف ۱۷: احیای مشارکت جهانی برای توسعه پایدار

یک دستور کار توسعه پایدار موفق نیاز به مشارکت بین دولت‌ها، بخش خصوصی و جامعه مدنی دارد. این مشارکت فراگیر ساخته‌شده بر اصول و ارزش‌ها، چشم‌انداز مشترک، اهداف مشترک در سطح جهانی، منطقه‌ای، ملی و محلی باید باشد. اقدام فوری برای بسیج، تغییر مسیر و باز کردن قدرت تحول تریلیون‌ها دلار از منابع خصوصی به اهداف توسعه پایدار مورد نیاز است. سرمایه‌گذاری بلندمدت، از جمله سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، در بخش حیاتی مورد نیاز، به ویژه در کشورهای در حال توسعه می‌تواند راه کار باشد.

نتیجه‌گیری

ثبت جهانی محوطه باستانی هگمتانه می‌تواند گام بلندی برای رسیدن به توسعه پایدار در استان همدان است. تأثیرات این ثبت جهانی و جلب توجهات ملی و بین‌المللی می‌تواند فواید بی‌شمار و کم‌نظیری برای همدان داشته باشد. در این میان شهروندان و مسئولان باید همکاری و تعامل مناسبی داشته باشند و همچنین باید با کارشکنی‌های پیشِ‌رو مقابله کرد. تحقق توسعه پایدار همدان، متضمن حفظ محیط زیست، ایجاد برابری اجتماعی و گشایش اقتصادی در استان همدان خواهد بود. توسعه پایدار دارای مفاهیمی پیچیده است که برای رسیدن به آن برنامه‌ریزی گام‌های کوچک و بزرگ را می طلبد. امید است همدلی مردم و مسئولان، تأیید ارزیابان یونسکو و ثبت جهانی هگمتانه و توسعه پایدار همدان را به ارمغان بیاورد.