به همت فعالان مدنی برگزار شد:
روز جهانی کوهستان در همدان

*زهرا کرد

از کوهستان گفتن و نوشتن، مقاله یا نوشتاری مناسبتی نیست. حداقل برای زاگرس نشینان این‌گونه نیست؛ چراکه کوه‌ها با سایه بی‌منتشان، دره‌های آبستن رودهایشان، معادن غنی از عناصرشان و البته منظر زیبای همیشگی ایشان، جز انکارناشدنی زندگی مردم هستند‌. جزئی که بخشی از روزمره شده و مردم هر صبح و شب با دیدن چین‌های سنگی کوهستان است که خورشید را به مهتاب تحویل می‌دهند‌. خوشبختانه امسال هم به مانند چهار سال گذشته مراسمی به پاس دارایی بی‌بدیل، کوهستان در همدان برگزار شد. همایشی که برآمده از دغدغه‌مندی اهالی کوه و برای الوند و قلل پیرامونش بود‌.

مرتع‌محوری همدان

در این برنامه که به همت جمعی از کوهنوردان دغدغه‌مندی چون علیرضا امزاجردیان، علیرضا پیرمحمدی، علی بیات، پوریا بوجاریان و علی شعبانی در بیستم آذرماه برگزار شد، امین مشعریان رئیس اداره آموزش، ترویج و مشارکت های مردمی منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان، به نقش موثر پویش‌های همگانی با همراهی نهادهای مدنی شاره کرد.

وی ضمن اشاره به مرتع محوری استان همدان گفت: ما قصد نداریم با طرح های نمادین و با زور جایی را جنگل کنیم، بلکه با تکیه بر شرایط اقلیمی استان در صدد کاشت نهال هایی پایدار با شرایط جغرافیایی هستیم.

وی افزود: خوشبختانه طی ۴ سال گذشته در این زمینه شاهد مشارکت خوبی از طرف مردم بودیم.

در ادامه چهارمین همایش روز کوهستان نماهنگ‌هایی با محوریت آسیب‌های وارده به کوهستان الوند پخش شد. فیلم‌هایی که هرساله، حامل تصاویر جدیدی از زخم های وارده بر پیکره الوند هستند. زخم‌هایی که با چراغ سبز مسئولان ذیربط و یا چراغ خاموشی آن‌ها در برابر دست‌درازی سودجویان، تصویر غم‌انگیزی از الوند را به نمایش می‌گذارد.

الوند: روشنی بخش‌دیدگان

سپس بیانیه تیرول ضمن بیانیه هیئت اجرایی توسط زهرا کرد قرائت شد که در آن ضمن برشمردن الوند و دارایی‌هایش به مفاد بیانیه که مورد قبول جامعه جهانی کوهنوردی بود، اشاره شد. بخش‌هایی از این بیانیه به شرح زیر می باشد: «الوند» برای ما ساکنان این خطه، روشنی بخش دیدگانمان است. چکادی است که هر روز با دیدن آن روزمرگی را رنگ زندگی می زنیم. «کلاغ لانه» با سوزنی‌هایش برایمان روایت مجسم سختی‌هایی است که اگرچه انگشتانمان را می‌خراشند، اما در نهایت چنان منظری از عمر و روزگار در مقابل دیدگان ما قرار می‌دهند که رنج خراش‌هایش را می‌ستاییم. در مسیر «یخچال» است که صبر و ظفر را می‌آموزیم. با رفتن به «کلاه قاضی» ارزش دوری و دیری را درمی‌یابیم و متوجه می‌شویم که سنگ سخت عجب سایه‌بان آرامشی است. اگر به غرب استان همدان برویم و باغ‌های بی‌حصار گردوی وهنان را کنار بزنیم، «قزل» است که خموشانه در انتظار کوهنوردان حقیقی خود نشسته است. به «دائم برف» و «کرگز» هم سپرده که در پیش درآمدی نرم و آهنگین  کوهنوردان را همراهی کند تا در راه رسیدن به این ستیغ فنی زاگرس، به مشکل برنخورند. «شاه نشین» و «کوبری» نیز از جنوب استان، دست‌هایشان را برای گرفتن دست مردم گشوده و کسی را دست خالی نمی‌گذارند‌. «چهار قله»، «تاریک دره» و «دره گوساله» همگی برای کاهش آلام روحی اهالی شهر اعلام آمادگی کرده‌اند و با همراهی «دره مرادبیک» و «سیلوار» به مادر ایران، «دماوند» پیام آسودگی خاطر را بابت فرزندان این بخش از زاگرس داده‌اند.

همدان؛ درگیر با اپوش

اما همدان و خاک گیرایش سبب شده تا بهمن ابراهیمی، کارگردان کوهدشتی از سال ۹۰ مقیم این شهر و طبیعت بی‌نظیرش شود. فیلمسازی که بخشی از ساخته‌هایش به همدان و دارایی‌اش، یعنی کوهستان اشاره می‌کند.  طبیعتی که به گفته ابراهیمی گرفتار «اپوش» شده است. این فیلمساز که زاییده و بالیده زاگرس است و هم اکنون در همدان زندگی می‌کند، ملاک فرهنگ یک جامعه را به حفظ محیط زیستش می‌داند و از این منظر برای همدان چند هزار ساله افسوس میخورد که چرا با چنین غنای تاریخی و تمدنی هم اکنون به این شرایط ناخوش دچار شده است.

کارگردان مستند «اپوش» که شاهد پخش‌شدن بخش‌هایی از آن در همایش روز کوهستان بودیم به وجه تسمیه این مستند با شرایط امروز همدان اشاره کرد و گفت: در اساطیر و تاریخ، اپوش موجودی دیو مانند بوده که به مراتع سبز و طبیعت یورش برده و نابودی به بار می‌آورد. گویا تاریخ، مجدد در همدان تکرار شده و دارایی‌های بی‌مانند این خطه نیز گرفتار اپوش شده‌اند.

بزرگداشت یاد رفتگان و گرامیداشت حضور پیشکسوتان از بخش‌های ثابت این همایش چند ساله است که امسال نیز با دعوت از «رجب بختیاری» و «احمد بهرامی‌شکیبم و پخش نماهنگ‌هایی از زندگی و تجارب فنی این دو بزرگوار انجام شد. همچنین یاد درگذشتگان جامعه کوهنوردی استان در سال گذشته: مصطفی سلاحی، عبدالله ترنجیان، حسین عظیمی، توحید مرادی خالد، سید حامد حسینی و جواد نجفی گرامی داشته شد.

نجات‌دهنده نهایی: مردم

در این همایش که با حضور اعضای هیئت کوهنوردی شهرستان ملایر، اعضای شورای شهر همدان و رئیس سازمان فرهنگی اجتماعی شهرداری برگزار شد، رضوان سلماسی، دبیر هیئت کوهنوردی استان به ایراد سخنرانی پرداخت و ضمن تقدیر از برگزار کنندگان این همایش، نسبت به زخم‌هایی که بر پیکره الوند وارد شده ابراز تأسف کرد و تنها راه کاربردی برای مقابله با چنین آسیب‌هایی را مطالبه مردمی و مشارکت دغدغه‌مندان این حوزه عنوان کرد.