*حسین زندی
*سردبیر
هر کار و عملی اگر بر اساس اعتقاد انجامپذیر، بدون شک نتیجه بهتری از آن حاصل میشود. زمانی که یک سرباز بر پایه اعتقاد از میهن خود دفاع میکند با کسی که در ازای دریافت دستمزد میجنگد، تفاوت دارد. در همه امور این موضوع صادق است و بدون اعتقاد و باور قلبی محصول خوبی به دست نمیآید. چند سالی است مسئله دفاع از میراث فرهنگی در استان ما بر سر زبانها افتاده و در شهر همدان نیز حفاظت از خانههای تاریخی و بافت قدیم همدان به مسئله روز بدل شده است. اما در حفاظت و پاسداری از آثار تاریخی که با هویت مردم شهر در ارتباط است، تنها فعالان حوزه میراث فرهنگی، اهالی رسانه و برخی از کارکنان اداره میراث فرهنگی برپایه اعتقاد از این آثار دفاع میکنند و نهادهایی مانند شهرداری، شورای شهر، راه و شهرسازی، استانداری و اداره اوقاف نهتنها دفاعی از روی باور و اعتقاد نمیکنند، بلکه گاهی مستقیم و غیرمستقیم از تخریب و نابودی آثار تاریخی شهر و استان دفاع میکنند و گاهی نیز مسیر را برای تخریب گرها هموار میکنند.
ادارهکل راهوشهرسازی استان سالهاست طرح جامع بافت تاریخی شهر را معطل گذاشته و تعلل آنها در این سالها باعث تخریب بسیاری از خانهها و معابر تاریخی و بافت تاریخی شهر شده است. شهرداری و شورای شهر با بیعملی در ایجاد شهرداری بافت، ضربه مهلکی به بافت تاریخی شهر همدان زده است. استانداری و نمایندگان نیز نه تنها اعتقادی به هویت و میراث تاریخی شهر ندارند، بلکه شناختی نیز از این حوزه ندارند که به اهمیت آن پی ببرند، اگر چنین بود امروز برای حفظ بافت تاریخی و پیشبرد پرونده ثبت جهانی هگمتانه اقدام محکمتری میکردند.
اگر در بدنه مدیریت شهری و شورای شهر باوری به حفاظت از آثار تاریخی بود، باید برای ساختوسازهای رینگ اول و دوم شهر و حریمهای آثار تاریخی ثبت شده، از اداره میراث فرهنگی استعلام میگرفتند، اما این استعلامها سلیقهای بوده و گاهی ساختوسازها بدون استعلام صورت گرفته است. نشانهاش بلند مرتبهسازی و ساختن ساختمانهای ۶ و ۷ طبقه در بافت تاریخی شهر است. اگرچه مدیران شهرداری این موضوع را انکار میکنند، اما دوم خروس بلندمرتبهسازی از زیر قبای آنان مدتهاست که بیرون زده و باورکردنیتر از ادعاهای آنهاست.
سالهاست کارشناسان از حقوق مالکانه، بحث انتقال توسعه، موضوع «تی دی آر» و ارائه مشوق به مالکان سخن میگوید. آنها بر این باورند که شهرداری در بافت تاریخی باید به جای بلندمرتبهسازی با ارائه مشوق مانند تجاریسازی املاک از رشد عمودی شهر جلوگیری کرده و در حفظ بافت و آثار تاریخی شهر تلاش کنند. اما ارادهای برای تصویب چنین راهکار و برنامهای از سوی مدیریت شهری دیده نمیشود. صدور مجوز بلند مرتبهسازی در بافت تاریخی خیانت است و آیندگان آن را نخواهد بخشید و به نوعی فرصتسوزی ثبت جهانی هکمتانه و منظر تاریخی همدان محسوب میشود.