*زهرا کرد
این روزها شاهد افتتاح موزه جدید و متفاوتی نه تنها در شهر همدان که در غرب کشور هستیم. موزهای که تماما به همت بدنه مردمی جامعه کوهنوردی هگمتانه و با پیگیریهای مجدانه کمیته پیشکسوتان هیئت کوهنوردی در واپسین روزهای تابستان ۹۹ آغاز به کار کرد. مجموعهای که تعداد اشیای به نمایش درآمده در آن چند برابر متراژ و مساحت سالن موزه است! و این نبود تناسب در مساحت سالن و اشیای تاریخی نیازمند بازبینی جدی در تخصیص فضایی فراختر به این گنجینه ارزشمند است. امروزه و با توجه به افزایش علاقمندان به ورزش کوهنوردی، وجود چنین سایتهای تاریخی به روند انتقال تجربه و معرفی و شناساندن اصول کوهنوردی اساسی به نسل جدید کمک شایانی میکند و نسل فعلی با بررسی و آشنایی با دستنوشتههای تاریخی حاضر در چنین موزههایی درمییابند که کوهنوردی نه یک ورزش که یک سبک زندگی توامان با پشتکار و جدیت است و صرفا به عکس با تابلو قلهها محدود نمیشود. وجود و بروز چنین کنشهای اجتماعی توسط علاقمندان و فعالین هر رشته سبب پویایی و توسعه هر جامعهای میشود. ای کاش چنین رویهای برای رشتههایی چون سوارکاری نیز مطرح و پیگیری شود، چراکه در در اقلیم لیلی قراگوزلو جای چنین موزه ای از تلاشها و دست آوردهای بیشمار این بانو بسیار خالی است و شایسته پرداختن بیشتر به این مفاخر فراموش شده است.
همدان؛ پایتخت کوهنوردی ایران
در مراسم افتتاحیه موزه که با حضور مدیرکل ورزش و جوانان، ریاست فدراسیون کوهنوردی، رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی و گردشگری شورای شهر و جمعی از علاقمندان و پیشکسوتان حوزه کوهنوردی در سالن فرهاد برگزار شد، «علیرضا گوهری» رئیس هیئت کوهنوردی ضمن نامیدن همدان به عنوان پایتخت کوهنوردی ایران، به روند شکلگیری و ساخت این موزه طی دوسال و با بودجهای پنجاه میلیونی اشاره کرد که تمامی هزینهها توسط بدنه مردمی و علاقمندان به ورزش کوهنوردی پرداخت شده است.
پدر کوهنوردی فنی ایران
در ادامه مراسم ریاست فدراسیون کوهنوردی از سابقه درخشان همدان و همدانیها در عرصههای ملی و بینالمللی اشاره کرد و چنین مجموعهای را در شهری که اولین فاتحان ایرانی اورست را در خود جای داده است بسیار مغتنم و ارزشمند دانست. وی ضمن ابراز خوشنودی بابت چنین کنش جمعی، زندهیاد «محمود اجل» را پدر کوهنوردی فنی ایران عنوان کرد؛ محمود اجلی که در دهههای سی و چهل شمسی با وجود کمبود امکانات، صعودهای فنی بیشماری را در کارنامه کوهنوردی خود ثبت کرده و بخش درخشانی از موزه مذکور به وسایل کوهنوردی ایشان که بعضا دستساز است، تخصیص دارد. وی به نقش انکار ناشدنی اجل در تداوم و ترویج کوهنوردی فنی و افتخارآفرینیهای بیشمار این کوهنورد نام آور همدانی اشاره کرد و دست نوشتهها و گزارش صعودهای ایشان را با قدمتی چند ده ساله در زمره آثار تاریخی به حساب آورد که در انتقال مفاهیم ناب و اصولی کوهنوردی به نسل های بعدی نقش به سزایی داشته است.
مجسمه کوهنوردان
در ادامه مراسم، امیرشهاب رضویان هنرمند همدانی با مروری بر تاریخ صدساله کوهنوردی همدان، جایگاه این کهن شهر را در سپهر صعودهای هشت هزارمتری جایگاهی سترگ دانست که پیدایش و موجودیت این مقدار از تجربه و افتخار، وامدار حضور نام آورانی چون محمود اجل، حمیدرضا اولنج، محمدحسن نجاریان و جلال چشمه قصابانی است، بزرگانی که نامشان سبب اهتزاز پرچم کوهنوردی نه همدان که ایران است و چه شایسته است که میادین این شهر به مجسمه این نام آوران مزین شود و شاهد نامگذاری خیابان و معبرهایی به نام نخستین فاتحان ایرانی اورست در شهر همدان باشیم.
از نکات جالب توجه این موزه، نشان دادن حضور فعالانه بانوان در عرصههای ملی و بینالمللی کوهنوردی همدان است که چنین نمود قهرمانانه ای در کمترجایی از ایران به نمایش درآمده است و سبب خودباوری و اعتماد به نفس برای دخترکان این شهر و دیار میشود.
رضویان با خواندن این شعر زنده یاد محمود اجل «به نام خدایی که کوه آفرید/ بنایی عظیم و چنین باشکوه آفرید» گفت: این شعر نشان میدهد محمود اجل یک انسان موحد بود و متعهد که همه صعودهای خود را در دفتری ثبت و ضبط کرده است.