فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی استان تأکید کرد:
تقویت حفاظت الکترونیک؛ چاره مشکل کمبود نیرو در میراث فرهنگی

*روشنک کاظمی

یکی از مشکلات همیشگی حفاظت از میراث فرهنگی و آثار تاریخی استان همدان، کمبود نیروی انسانی است. این مشکل باعث شده تعداد زیادی از آثار تاریخی همدان تخریب و مورد تاراج سارقان میراث فرهنگی قرار بگیرد. یکی از راه‌حل‌های این مشکل تقویت حفاظت الکترونیک است.

اهمیت حفظ میراث فرهنگی

سرهنگ «جواد خدامرادی» فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی استان، با اشاره به این‌که میراث فرهنگی، تجلی هویت، تاریخ و اسارت بشری، مبنای تمدن اسلامی و دارای ارزش نمادین است، توضیح می‌دهد: ایراد صدمه به چنین اموالی فارغ از تعلق آن به هر قوم و ملت، صدمه به میراث فرهنگی تمام و بشریت است. زیرا هر قوم و ملتی به نوعی در شکل‌گیری و ساخت‌و‌ساز فرهنگ جهانی سهیم هستند.

وی می‌افزاید: میراث فرهنگی ایران کهن، گنجینه‌ای فاخر و گران‌بها، به یادگار مانده از اجداد و نیاکان ما به عنوان شناسنامه تمدن و هویت اصیل ملت ایران بیانگر مجد و عظمت مردمی است. آن‌چه بدان اشاره شد، به خوبی گویای ضرورت حفظ و نگهداری آثار تاریخی- فرهنگی و رسالتی خطیر در حفظ و صیانت از آن است.

خدامرادی با توجه به ارزش این میراث می‌گوید: این میراث، همواره به دلایل مختلف از قبیل بلایای طبیعی،  هجوم بیگانگان، جنگ، سوءاستفاده افراد سودجو و فرصت‌طلب در معرض تخریب و تاراج بوده که حفاظت و صیانت از آن بدون عزم ملی، همکاری و همفکری همه دست اندرکاران محقق نخواهد شد.

آمار آثار تاریخی استان همدان

وی در خصوص اهمیت آثار تاریخی استان همدان می‌گوید: استان همدان با وسعت تقریبی ۲۰ هزار کیلومتر مربع و با دارابودن بیش از هزار و ۸۰۰  اثر ثبتی و غیرثبتی تحت حفاظت و تعدادی در شرف ثبت جهانی، جاذبه‌های گردشگری فراوان، بزرگترین غار آبی جهان، شهر جهانی مبل و منبت ملایر، شهر جهانی سفال و سرامیک لالجین و اماکن سطح شهر همدان، همچنین طبیعت زیبای دامنه الوند و سرزمین حکما، علما، ادیبان و شاعرانی چون بوعلی سینا، باباطاهر، عین القضات همدانی است، که با توجه به قابلیت‌های استان و تعداد آثار تاریخی و فرهنگی، همچنین پیشینه آن که به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن کشور شناخته شده در زمره استان‌های مهم و شاخص قرار دارد.

وظیفه یگان حفاظت

خدامرادی می‌گوید: یگان حفاظت به عنوان متولی اصلی حفاظت از اموال تاریخی و فرهنگی، موظف به شناسایی آسیب‌ها و چالش‌ها در حیطه پاسداری از این‌گونه اموال بوده و باید با به‌کارگیری کلیه امکانات و ظرفیت‌های موجود برای به حداقل رساندن شکست‌های حفاظتی‌ گام بردارد.

رویکرد یگان حفاظت در صیانت از آثار تاریخی و فرهنگی

وی در خصوص رویکرد یگان حفاظت کشور در حفظ آثار و ابنیه تاریخی و فرهنگی، تأکید می‌کند: این یگان، با توجه به کمبود امکانات و تجهیزات و خصوصاً نیروی انسانی کافی به سمت اجتماعی کردن این امر در تحقق شعار سال « اجتماعی- حفاظت اطمینان بخش» است.

خدامرادی درباره پیشبرد اهداف عالی یگان حفاظت می‌گوید:  لازم است تا همه دست اندرکاران در بخش مشارکت‌های اداری و اجتماعی استان با استفاده از ظرفیت‌های کلیه دستگاه‌های اجرایی و ارگان‌های همسو، انجمن‌های میراث فرهنگی، میراث‌بانان افتخاری، معتمدین محلی، از جمله دوستداران حوزه میراث فرهنگی که دغدغه فرهنگی و مطالبه حفاظت از آثار تاریخی را دارند، در عرصه صیانت از میراث فرهنگی گام برداشته و با بهره‌مندی از ظرفیت‌های ائمه جماعات، بخشداران، شهرداران، دهیایان و شوراهای اسلامی، سازمان‌های مردم‌نهاد، دانش‌آموزان و دانشجویان، نیروی مقاومت بسیج و اصحاب رسانه و مانند این نسبت به این امر مهم، اهتمام ویژه ورزند و استفاده از تمام ظرفیت‌های مردمی و دستگاه‌های دولتی و غیردولتی برای دستیابی به نتیجه برتر مدنظر است، چراکه در هر زمان از ظرفیت‌های مردمی در پیشبرد اهداف استفاده شده، به مراتب نتایج مثبتی حاصل شده است.

آمار و عملکرد سه ماهه اول سا‌ل‌جاری

وی می‌گوید: از ابتدای سال جاری، ۱۷ نفر در رابطه با حفاری غیرمجاز، فلزیاب بدون مجوز و خرید و فروش اشیای تاریخی، دستگیر و در همین زمینه تعداد ۳۸ قلم اشیا تاریخی و فرهنگی از مجرمین کشف و ضبط شده است. همچنین چهار دستگاه فلزیاب بدون مجوز و یک دستگاه لودر در حین خاکبرداری توقیف و تعداد ۱۱ فقره پرونده در این خصوص تشکیل و تحت رسیدگی هستند.

حفاظت الکترونیک از موزه‌ها و اماکن

خدامرادی در راستای تقویت حفاظت الکترونیک می‌گوید: بروزرسانی سیستم‌های موجود با استفاده از فناوری‌های جدید، با سرعت در دستور کار یگان حفاظت قرار گرفته است و اقدامات زیربنایی در این زمینه صورت گرفته، زیرا تنها حفاظت فیزیکی از میراث فرهنگی کشور با توجه به تعداد آثار و افزایش آن و کافی نبودن نیروی انسانی در جهت حفظ و حراست موثر و هدفمند از آن، کافی نبوده و باید با رویکرد اقداماتی در سطح ملی در زمینه تقویت حفاظت الکترونیک گام برداشته شود.

وی در پایان تأکید می‌کند:  از دوستداران میراث فرهنگی که دغدغه حفظ و صیانت از میراث فرهنگی مردم را دارند، تقاضامندیم در صورت مشاهده هرگونه تخلف در حوزه میراث فرهنگی در جامعه از جمله: حفاری‌های غیرمجاز، خرید و فروش اشیای تاریخی و فرهنگی، قاچاق صنایع دستی، حمل و استفاده از دستگاه‌های فلزیاب، ساخت‌وسازهای غیرمجاز و تجاوز به حریم میراث فرهنگی، این یگان را یاری رسانده و سریعا مراتب را اطلاع دهند. یگان حفاظت میراث فرهنگی استان آماده دریافت هرگونه خبر و گزارش به صورت ۲۴ ساعته در زمینه تخلفات حوزه میراث فرهنگی است.

شماره تماس گزارشات مردمی در حفظ و صیانت آثار تاریخی و فرهنگی :

شماره تماس دریافت اخبار و گزارشات مردمی به صورت کشوری          ۰۹۶۶۲         به‌صورت ۲۴ ساعته

شماره تلفن ثابت                                                             ۰۸۱۳۲۵۲۸۰۳۰         به‌صورت ۲۴ ساعته

شماره تلفن مستقیم فرماندهی یگان حفاظت استان                     ۰۸۱۳۲۵۳۱۳۳۵

شماره تلفن ثابت ستاد یگان حفاظت                                    ۰۸۱۳۲۵۱۹۴۶۴