*محمدمهدی اسدی
همدان تنها شهر شعاعی ایران است که با معماری مدور منحصر بفرد و بی‌نظیرش، زیبایی شکوه‌مندی دارد. این زیبایی مدور به این شهر تاریخی و باستانی شناسنامه‌ای از دنیای مدرن داده است؛ اگرچه اکنون این خیابان‌کشی‌های زیبا جوابگوی این حجم از خودروها نیست، اما می‌توان با رویکردها و تدبیرهای درست، جلوی شلوغی بیش از حد این خیابان‌ها را گرفت تا جلوه شهر و آسایش مردم سلب نشود.
این شهر کهن مهم، از زمان‌های بسیار بسیار دور، محل مواصلاتی مهم‌ترین و راحت‌ترین راه‌ها و مسیرها بوده و به نوعی از قدیم پیونددهنده سرزمین‌های غرب و شرق یا شمال و جنوب به حساب می‌آمده است.
در دنیای کنونی با گسترش فناوری، توسعه زندگی‌های ماشینی، صنعتی‌شدن و بزرگ‌شدن جوامع، رشد روزافزون خودروها، شلوغی و ترافیک گریبان شهرهای بزرگ و در حال توسعه از جمله همدان را گرفته است. به همین دلیل گنجایش خیابان‌های همدان در طول روز پاسخگوی این همه خودرو نیست؛ در نتیجه شدامد (ترافیک)های خسته‌کننده‌ای ایجاد می‌شود؛ اگرچه این شدامد (ترافیک)ها ممکن است به‌خاطر تعمیر و خرابی، برف و یخبندان یا تصادف در جاده‌ها و خیابان‌ها باشد، اما این مسئله‌ها در بیشتر مواقع قابل حل و پیشگیری است، اما مشکلاتی وجود دارند که این شدامد (ترافیک)ها هر روز بیشتر و پررنگ‌تر از همیشه دیده می‌شوند. بیشتر این مسئله‌ها با تدبیری درست قابل حل است و می‌شود جلوی آن‌ها را گرفت، اما شهرها وجود دارند که با بی‌تدبیری این معضل شهری و اجتماعی را سخت و غیرقابل حل کرده‌اند. گسترش غیر اصولی برخی شهرها، دسترسی‌نداشتن به مراکز آموزشی، بهداشتی، خدماتی در مناطق مختلف، نبود تنوع و عدم نوین‌سازی و نوسازی و توسعه وسایل نقلیه عمومی، مردم را به سمت‌وسو‌هایی آسوده‌تر و بی‌دردسرتری مثل خودروهای شخصی و تاکسی‌های دربست، بی‌سیم، اینترنتی و مانند این می‌کشاند. مردم همیشه دنبال آسایش بیشتر هستند و هیچگاه دنبال راه پر دردسر نمی‌گردند، به همین خاطر اگر نتوانیم آسایش و راحتی را در حمل‌و‌نقل‌های عمومی مانند مترو، اتوبوس‌های شرکت‌های واحد، بی ار تی و موارد دیگر قرار دهیم، این خود دلیلی برای شدامدهای شهری و شلوغی و ازدحام خیابان‌ها کوچه‌ها و جاده‌ها است.
یکی دیگر از عوامل ترافیکی، استفاده نکردن مردم از حمل‌و‌نقل پاک است. اگر مردم از حمل‌و‌نقل پاک استفاده کنند و از تأثیر آن روی تندرستی انسان و پاکی هوا و محیط زیست آگاه شوند، جلوی خیلی از شلوغی‌ها گرفته می‌شود. اگر ما برای رفتن به مدرسه‌ها و دانشگاه‌ها و شرکت‌ها یا محل کار خود از وسایل نقلیه پاک استفاده کنیم، بی‌شک از ترافیک‌هایی که اکنون همدان با آن روبروست، بسیار بسیار کاسته می‌شود. این ترافیک‌ها تنها باعث شلوغی نمی‌شود، بلکه آلودگی‌های صوتی و آلودگی هوا را هم به همراه دارد.
از سویی شدامدها زندگی شهری را دچار اختلال می‌کند، از سوی دیگر از جذابیت جلوه شهر می‌کاهند. شهری مثل همدان شهری با آثار طبیعی، کهن و ملی فراوانی است که سالانه می‌تواند گردشگران بسیاری را به خود جذب کند. در این سال‌ها با گسترش ساخت‌و‌سازها، دامنه شهری بزرگتر شده است؛ به همین خاطر آثار کهن و گردشگری و بازار و مانند این این شهر در مناطق قدیمی که عمدتا در کانون این شهر است متمرکز شده است؛ مناطقی که اکنون یکی از منطقه های مهم شدامدی هستند. اگر اکنون به فکر نباشیم، می‌توانیم همدان را به یک شهر آلوده و شلوغ تبدیل کرد شهری که راحت رانندگی کردن در آن تبدیل به یک رویا شود.