«تار» در «غار» و چند پرسش مهم
*حسین پارسا
*روزنامهنگار
برگزاری کنسرت موسیقی سنتی در غار علیصدر توسط «کیوان ساکت» و گروه بانوان وزیری، اهالی حوزه گردشگری و طرفداران محیط زیست را روبروی هم قرار داده است. فعالان گردشگری، این اتفاق را خوب میدانند و از رونق گردشگری با کمک موسیقی حرف میزنند. در مقابل طرفداران محیط زیست از محل اجرای کنسرت شاکی هستند و این اتفاق را نامتعارف میدانند. این دعوا احتمالا تا چند روز دیگر به کلی به پایان برسد و در روزهای کرونا و انتخابات آمریکا و گرانی، کسی یادش نماند چه اتفاقی افتاد و بحث بر سر چه بود. اما موضوعی که نباید فراموش شود و اتفاقا حضور «تار» در «غار» فرصت مناسبی برای صحبت از آن است، جایگاه موسیقی در همدان است.
اول: سه چهار ماه قبل، در نشست خبری آنلاین مدیرکل ارشاد همدان، از وی پرسیدم چرا کنسرتهای آنلاین همدانیها که چند شب در ابتدای سال برگزار شد، ادامه پیدا نکرد. آقای مدیرکل پاسخ داد که برنامههای دیگری با همکاری انجمن موسیقی در دست انجام است. چند ماه گذشت و هیچ اتفاقی نیفتاد. فضای روزهای ابتدایی شیوع کرونا فروکش کرد و مردم به جای امید و انرژی، حالا دسته دسته دارند میمیرند. کنسرت آنلاین و تغییر فضای روحی خانوادهها هم دیگر اهمیت خودش را از دست داده است. بدیهی است اداره ارشاد هم دیگر به فکر روزمرگیهایش باشد. یک حرف و شعارهایی هم چند ماه پیش زده شد. گذشت و کسی یادش نمیماند.
دوم: همان روزهای ابتدای تعطیلی کنسرت و تئاتر در همدان (فرض کنیم قبلش کنسرت داشتیم!) هنرمندان استان از مسئولان گله داشتند که کسی به فکر کسب و کارهای تعطیل شده شان نیست. آن روزها مسئولان اداره ارشاد از تلاشهای وزارتخانه برای کمک به هنرمندان بیکار شده حرف میزدند. امروز اما سوال از هنرمندان همدانی به ویژه اهالی موسیقی، این است که در این مدت تلاشی کردهاید که برای مردم کنسرت برگزار کنید؟ آیا درها به رویتان بسته است؟ مسئولان فرهنگی استان کمکتان نمیکنند؟ یا اینکه شما هم درگیر روزمرگی هستید و فرموش کردهاید که هنر برای مردم است و ساز و آواز و نمایش، بیمردم هیچ است؟ این یک پرسش جدی از هنرمندان همیشه ناراضی همدانی است که فرض کنیم اداره ارشاد حمایت نمیکند، اما شما در این ماهها چه برنامهای داشتید و چه آثاری خلق کردید؟ دوستان هنرمند! همیشه ناراضی بودن، حُسن نیست.
سوم: آقایانی که تار را به غار میبرید و اساتیدی که روی قایق تار مینوازید! با شأن موسیقی سنتی کاری ندارم، درباره جلوه خبری نه چندان جذاب این حرکت، که در غار کنسرت میگذارید هم صحبتی نمیکنم، از برنامههای دیگری که از این به بعد در غار علیصدر برگزار خواهد شد و شما راهش را باز کردید نیز گله ندارم و در عین حال از قدرت و تاثیرگذاری مجموعه گردانندگان غار علیصدر خبر دارم. اما یک پرسش: اگر استاد کیوان ساکت با همین گروه قصد داشت در فضای باز آرامگاه بوعلی یا باباطاهر یا هر جای دیگری – که قاعدتا باعث رونق گردشگری هم بشود – برنامه آنلاین اجرا کند مجوز میگرفت؟ یا غار جای بهتری است برای چنین آدمهایی و چنین کارهایی؟ و آیا اگر هنرمندان همدانی هم بخواهند کار استاد ساکت را در غار غلیصدر یا هر جای دیگر انجام دهند، اجازه خواهند یافت؟