احیاگر نام گذشتگان در پیشگاه نسل‌های آینده باشیم
خیرین در پیچ و خم تاریخ فراموش نشوند!
*سید امیر قشمی
*مدیر موزه آموزش‌وپرورش
نامگذاری شخصیت‌های مردمی و اثرگذار بر روی محلات، کوچه‌ها و اماکن مختلف که هر کدام قصه‌ای به دنبال دارد، حاکی از درایت، ذوق و ذکاوت افرادی است که به دنبال فرهنگ‌سازی و زنده‌نگه‌داشتن نام و یاد افرادی بوده‌اند که در طول سال‌های حیات خود، منشا خیر و برکت و خدمات برای این شهر و مردم خود بوده‌اند.
متأسفانه در سال‌های پس از انقلاب، این مهم مورد غفلت و کم‌لطفی مسئولان این حوزه واقع شده و در بسیاری از موارد به حذف و تغییر نام‌هایی که نشانگر هویت، نماد و شناسنامه شهر است، انجامیده است.
یکی از این محلات و کوچه‌ها که بسیاری از معمرین و شهروندان قدیمی بارها نام آن را شنیده و یا گذارشان به این محل افتاده است و اینک نامش دستخوش تغییر شده است، کوچه یا کویی است واقع در خیابان کرمانشاه به نام «کوی فرسایی»!
تغییرات بدون مطالعه و کارشناسی نام کوچه‌ها و محلات و اماکن شهری که به نام خیرین و نیکوکاران نامگذاری شده است، علاوه بر این‌که زنجیره ارتباط نسل جدید را با هویت گذشته دچار گسستگی می‌کند، عامل بازدارنده‌ای برای فعالیت‌های خیرخواهانه دیگر خیرین خواهد بود.
با نگاهی گذرا در تاریخ معاصر همدان، به انسان‌های شریف و نیکوکار و گمنامی برمی‌خوریم که کارنامه‌ای درخشان، پربار و بی‌اجر و منت از خود به یادگار گذارده‌اند که بسیاری از جوانان و نسل حاضر از آن بی‌خبر هستند.
یکی از این خیرین گمنام و بی‌ادعا، نیکوکار فقید حاج «محمد فرسایی» مرد خودساخته‌ای است که با تلاش و زحمت فراوان مکنتی پیدا کرد و بخش مهمی از دارایی خود را صرف خیرات و مبرات کرد. فرسایی را باید در ردیف خیرین مسکن‌ساز و مدرسه‌ساز به شمار آورد که در کنار کمک و دستگیری از محرومان، دغدغه اصلی او ایجاد سرپناهی برای نیازمندان بوده است.
مرحوم حاج محمد فرسایی با تأسیس موسسه خیریه‌ای در همدان بیش از صد خانه ساخت و آن‌ها را رایگان به خانواده‌های مستمند، کم‌درآمد و پر اولاد که سرپرست اکثر آن‌ها فوت شده بودند و یا علیل و از کار افتاده بودند واگذار کرد و برخی را نیز با قیمت تمام‌شده و با اقساط درازمدت بدون بهره در اختیار خانواده‌ای بی‌بضاعت گذاشت. با این‌که بسیاری از دوستان و همشهریانش پیشنهاد کردند که نام فرسایی را به روی این موسسه بگذارد، اما قبول نکرد و نام مهدی (عج) را برگزید.
تأسیس صندوق قرض‌الحسنه جاوید در همدان تهران و دیگر شهرهای کشور و از دیگر اقدامات خداپسندانه این مرد نیکوسرشت بود که با پرداخت وام‌های قرض‌الحسنه به افراد نیازمند در رفع گرفتاری آنان فعالیت می‌کرد.
آزادی زندانی‌هایی که به دلیل بدهکاری در زندان بودند هم یکی دیگر از صدها کار خیر و عام‌المنفعه ایشان بود.
شایسته است تا نام این مرد و دیگر خیران بزرگ و خوشنام این دیار که در تمام مدت عمر با پشتکاری خستگی‌ناپذیر و عشق به همنوع خدمات ارزنده‌ای را به مردم کرده‌اند در تاریخ همدان بماند.
از این رو پیشنهاد می‌شود شهرداری و شورای شهر همدان نام قدیمی و متداول محلات و کوچه‌هایی نظیر فرسایی را که مغایرتی با فرهنگ و هویت اسلامی ندارند، دوباره احیا کنند، بدون شک این اقدام خداپسندانه ادای دینی خواهد بود به یکی از صدها خیر نیکوکاری که زیباترین جلوه‌های نیکوکاری و عشق به همنوع را در این شهر به نمایش گذاشتند.