باورهای غلط درباره خودکشی
*حمید رنجبران
*کارشناس سلامت روان
باور غلط یک:
کسی که میل به خودکشی پیدا کرد، همیشه این تمایل را خواهد داشت.
واقعیت:
افزایش احتمال اقدام به خودکشی در یک فرد اغلب کوتاه‌مدت و وابسته به موقعیت است. گرچه ممکن است که افکار خودکشی دوباره برگردند، اما این افکار پایدار و همیشگی نیستند. افرادی که قبلا افکار خودکشی داشته‌اند یا اقدامی برای آن کرده‌اند می‌توانند ادامه بدهند و زندگی طولانی‌ای داشته باشند.
باور غلط دو:
حرف زدن درباره خودکشی (با کسی که این فکر را دارد) کار بدی است و می‌تواند به عنوان تشویق برای انجام این کار تلقی شود.
واقعیت:
با توجه به انگ شدید هم‌راه با خودکشی، اغلبِ افرادی که در فکر اقدام به خودکشی هستند، نمی‌دانند با چه کسی درباره‌ی این افکارشان صحبت کنند. حرف زدنِ روشن درباره خودکشی باعث تشویق به انجام خودکشی نمی‌شود، بلکه انتخاب‌های دیگری پیشِ روی کسی می‌گذارد که در فکر خودکشی است و به او زمان می‌دهد تا درباره تصمیم‌اش دوباره فکر کند، و بنابراین باعث جلوگیری از خودکشی می‌شود.
باور غلط سه:
اغلب خودکشی‌ها ناگهانی و بدون وجود علایم هشداردهنده قبلی رخ می‌دهند.
واقعیت:
پیش از وقوع اکثر خودکشی‌ها علائمی کلامی یا رفتاری وجود دارد که هشداردهنده‌ی وقوع این اتفاق در آینده است. گرچه مواردی از خودکشی هم وجود دارند که بدون هیچ‌گونه هشداری رخ می‌دهند، اما مهم است که این علایم هشداردهنده را بشناسیم و مراقب وجود آن در افراد باشیم.
باور غلط چهار:
کسی که فکر خودکشی دارد، بالاخره خودش را خواهد کشت.
واقعیت:
برعکس، کسانی که فکر خودکشی دارند، اغلب درباره مرگ و زندگی احساس دوگانه‌ای دارند. مثلاً، ممکن است کسی ناگهانی و به طور تکانشی برای خودکشی سم بخورد و چند روز بعد در حالی بمیرد که دلش می‌خواسته به زندگی ادامه بدهد. دسترسیِ افراد به حمایتِ عاطفی [و تخصصی] در زمان مناسب می‌تواند جلوی خودکشی را بگیرد.
باور غلط پنج:
کسانی که تهدید یا اقدام به خودکشی می‌کنند، صرفا می‌خواهند جلب توجه کنند.
واقعیت:
گرچه بعضی از افراد به این خاطر خودکشی می‌کنند که جلب توجه کنند، اما توجهی که به دنبالش هستند، از جنس «کمک و یاری گرفتن» است.
اقدام به خودکشی آخرین تیر ترکشِ این افراد است برای این که به دیگران خبر بدهند که وضعیت‌شان تحمل‌ناپذیر است و نمی‌توانند با آن سازگاری پیدا کنند.
هر گونه نشانه‌ای در کلام و رفتار فرد یا هرگونه تهدید به خودکشی باید جدی گرفته شود و از مراکز و متخصصان روان‌پزشکی کمک گرفته شود. توجه و کمک عاطفی و تخصصی به این افراد می‌تواند زندگی‌شان را حفظ کند.
منبع: پیشگیری از خودکشی، یک الزام جهانی (سازمان جهانی بهداشت)