در گفت‌وگو با سرپرست بنیاد ایران‌شناسی شعبه همدان مطرح شد:
برنامه‌های بنیاد ایران‌شناسی در هفته همدان
*ستایش مستقیمی
بنیاد ایران‌شناسی شعبه همدان در سال ۱۳۹۶ راه‌اندازی شد. اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی همدان نیز در تهیه و تجهیز ساختمان این بنیاد همکاری داشت. از آن سال «محسن جان‌جان» به عنوان سرپرست این نهاد در همدان منصوب شد، در این گفت‌وگو از فعالیت‌های این بنیاد در همدان می‌پرسیم.
- از فعالیت‌های خود در بنیاد ایران‌شناسی بگویید.
زمانی که این بنیاد فعالیت خود را آغاز کرد، خیلی از شهرستان‌ها دانشنامه جامع ایران‌شناسی استان خود را تهیه کرده بودند یا حداقل ۷۰ یا ۸۰ درصد در تهیه‌کردن این اثر پیشرفت کرده بودند. بنیاد ایران‌شناسی شعبه همدان به صورت جدی شروع به تهیه دانشنامه جامع ایران‌شناسی کرد و توانست دانشنامه جامع ایران‌شناسی ۳ هزار صفحه‌ای، را تا ابتدای سال ۱۳۹۹ تهیه کند.
- دانشنامه‌ای که حوزه هنری پیگیری می‌کند با دانشنامه‌ای که شما پیگیری می‌کنید، چه تفاوتی دارد؟
ما براساس سیاست‌های بنیاد ایران‌شناسی کل کشور در همه فهرست‌ها مانند حوزه تاریخ، حوزه هنر، حوزه تعلیم و تربیت، حوزه کشاورزی و روستایی مثل یک دایره‌المعارف فعالیت کردیم و مطالب این ۳ هزار صفحه کامل است، در نظر بگیرید که اگر بخواهیم هریک از این مدخل‌ها را جداگانه در کتابی جای دهیم، حدود ۵۰ یا ۶۰ جلد کتاب می‌شود. من تشکر می‌کنم از دانشگاه بوعلی سینا و سایر مراکز مثل مرکز اسناد استان همدان خیلی به ما کمک کردند وما همیشه سپاسگزار آنان هستیم.
- انتشار این دانشنامه در چه تاریخی است؟
یا در اواخر سال ۱۴۰۱ یا در اوایل سال ۱۴۰۲ منتشر خواهد شد. این بزرگ‌ترین کاری است که ما در طول این ۲ سال با کمترین بودجه و امکانات انجام داده‌ایم.
- راجع به ساختار شعبه همدان بگویید
سیاست کل بنیاد ایران‌شناسی در کشور این‌گونه است که ما یک نیروی پژوهشی در کل استان داریم و من نیز به عنوان سرپرست در سازمان ایران‌شناسی هستم. بیشتر فعالیت‌های ما برای پژوهشگران بیرون از بنیاد است. استادان زبان‌شناسی و پژوهشگران مختلف به صورت افتخاری و با توجه به علاقه‌ای که به استان خود دارند، فعالیت می‌کنند.
- به‌جز دانشنامه چند جلد کتاب منتشر کردید؟
حدود ۵ جلد کتاب را چاپ کردیم. آخرین آن میراث ناملموس استان همدان است که در هفته همدان از آن رونمایی می‌کنیم و کتاب از هگمتانه تا اکباتان که چند وقت پیش از آن رونمایی شد. هدف بعدی ما این است که اگر بتوانیم در هگمتانه ورود پیدا کنیم چون ۱۱ فصل باستان‌شناسی همگتانه توسط «محمدرحیم صراف» انجام شده است، ۴ فصل آن توسط زنده‌یاد دکتر آذرنوش و رنجبران و محمدی‌فر و نظری ارشد که در این محوطه کار کرده‌اند. ما اگر بتوانیم هرکدام را به صورت کتاب مستقل چاپ کنیم به هدف بعدی رسیده‌ایم. بخشی از هدف ما در حوزه زبان‌شناسی است زیرا زبان‌شناسی استان همدان ضعیف است و روی آن کار نشده و ما باید روی گویش‌های محلی کار کنیم و آنان را مستند سازی کنیم.
- میراث فرهنگی از شما خیلی حمایت کرده است. حال اگر تغییراتی در میراث فرهنگی صورت بگیرد، آیا کار شما ضعیف‌تر می‌شود؟
هرچه بازوهای ما بیشتر باشد، قدرتمان بیشتر است. بله ضعیف‌تر می‌شویم، اما کار ما تعطیل نمی‌شود. امکان دارد اگر سالی سه کتاب چاپ می‌کردیم تبدیل به سالی یک کتاب شود اما تأکید می‌کنم که کار ما تعطیل نمی‌شود.
- امسال برای هفته همدان فقط رونمایی کتاب دارید؟
بله. یک همایش ملی در ۱ شهریور (روز همدان) در تهران داریم و احتمالا پنجم یا ششم شهریور یک رونمایی کتاب میراث ناملموس استان همدان را در استان همدان داریم. مولفان این کتاب علی مالمیر، محسن جان‌جان، فریبا نعمتی و زهرا شیرزادی و زینب خسروی است.
- تعامل شما با نهادهای دیگر که در حوزه همدان‌شناسی نقش دارند چگونه است؟
هر حوزه‌ای که در بحث شناساندن فرهنگ استان همدان فعالیت می‌کند من دست آن را می‌بوسم و همکاری می‌کنم.