*محمد سوزنچی
*فعال محیط زیست
کلیدش را نماینده تویسرکان در مجلس زد؛ پروژه‌ای جذاب برای به دست آوردن چه چیزی؟ ۴۸ میلیارد تومان هزینه برای مطالعات باند دوم جاده برگشت گنجنامه اختصاص داده شد و خبرهایی نیز شنیده می‌شود که ۷۰۰ میلیارد تومان بودجه نیز برای احداث آن به کمک نمایندگان مجلس تخصیص یافته است. معایب و مشکلات این جاده را از چند بعد بررسی می‌کنیم:
محیط زیست
حفظ محیط زیست به معنی تضمین آینده است؛ یعنی مقدار برداشتی که از محیط زیست اطرافمان صورت می‌پذیرد باید کمتر از ظرفیت آن باشد چراکه در صورت برداشت بیش از توان زمین، ساختارهای زیست‌محیطی آسیب دیده و زمین دچار بحران می‌شود، بحران‌هایی چون فرسایش و تخریب زیستگاه و تخریب پوشش گیاهی، نداشتن اجازه برای جابجایی زیست‌مندان، تغییر مسیر رواناب‌ها و وقوع سیل، آلودگی صوتی، آلودگی هوا، آلودگی بصری و از بین رفتن چشم اندازها و از همه مهم‌تر زخمی بر پیکر ژئوپارک الوند که هم از نظر تاریخی و هم از نظر طبیعی بسیار ارزشمند است، خواهد نشست.
راه‌سازی
احداث جاده‌های کوهستانی به خصوص در زاویه میانی کوه که به صورت خط مستقیم کشیده می‌شود یکی از پیچیده‌ترین و پرهزینه‌ترین پروژه‌های اجرایی اس.ت در طول جاده برگشت گنجنامه چهار دره مهم مورد آسیب قرار می‌گیرد، عبور از داخل این دره‌ها منتهی به تخریب باغات و یا تخریب کوهستان خواهد شد. به علاوه این‌که هزینه‌های فراوانی برای استحکام‌بخشی جاده نیز مورد نیاز است و از همه مهم‌تر مشکل ترافیکی گنجنامه در پیک‌های زمانی سال به مراتب کمتر از ترافیک‌های شهری و غیرشهری موجود است که چه بسا اهمیت آن‌ها چندین برابر این جاده است و با هزینه سرسام‌آور این جاده می‌توان چندین پیچ ترافیکی را مرتفع کرد.
گردشگری
آن‌چه گردشگران را به سمت خود جذب می‌کند طبیعت بکر و تاریخ دست نخورده الوند است. احداث جاده‌ای به موازات جاده شاهی در بالادست دره عباس‌آباد و دره گوساله و گنجنامه به مراتب تأثیرات منفی بر ساختار گردشگری منطقه می‌گذارد و اغلب مخاطبین این جاده گردشگران مخربی خواهند بود که لذت صعود به قله را با پراید جذاب می‌بینند نه پیاده‌روی در مسیر های کوهستانی. بنابراین منطق توسعه گردشگری در دره گنجنامه با این همه مشکلات و بارگذاری‌های غیراستاندارد خود معضل ترافیکی این دره باستانی است و احداث جاده دیگر این مشکل را دو چندان خواهد کرد.
فرهنگی و اقتصادی
تعریض جاده گنجنامه باعث خواهد شد فشار جمعیتی فراوانی که به دلیل تکه‌شدن باغات خصوصی در این منطقه وجود داشت، دوچندان شود و به غیر از این‌که کاهش نیابد، افزایش خواهد یافت، چراکه در هر شرایط ورود و خروج به این دره در یک بستر بسیار کوچک اتفاق افتاده است و مشکل ترافیکی مسیر گنجنامه جاده نیست بلکه ورودی‌های بی‌ثبات و غیر استاندارد آن است. بنابراین برای کاهش ترافیک در این جاده ایجاد مسیرهای جدید گردشگری و توسعه مسیرهای دیگر پیشنهاد می‌شود. از طرف دیگر تکمیل صدها طرح نیمه‌کاره مهم در همدان به دلیل کسری بودجه که بیش از یک دهه است اداره‌کل راه و شهرسازی نتوانسته آن‌ها را تمام کند. حال ایجاد یا بارگذاری پروژه‌های جدید غیراصولی تهدیدی بر اضافه‌شدن جاده‌های نیمه‌کاره‌ای است که در سال‌های آتی باید با این دست و پنجه نرم کنیم.
سیاسی
رویکرد سیاسی که برای بارگذاری و بودجه‌بندی پروژه‌هایی مانند جاده برگشت گنجنامه در سازمان‌های مختلف نظام تدوین می‌شود، با رویکرد پررنگ و لعابی و دهن پرکنی تدوین شده است. اغلب این پروژه‌ها برای مردم سودی ندارند و اتفاقاً بر مشکلاتشان افزوده خواهد شد اما برای حاکمان و لابی‌های قدرت نمایش‌نامه‌ای جذاب و پر طمطراق است. جاده برگشت گنجنامه بهانه‌ای است برای آن‌که مردم به آرامش برسند یا صاحبان قدرت خود احاطه همیشگی را بر …. داشته باشند؟