*یلدا خاکباز
*جامعه‌شناس
آشکار است که اعتماد یکی از عناصر مهم سرمایه اجتماعی است که رکنی جدایی‌ناپذیر از مجموعه ثروت یک ملت است. در امر مشارکت وجود اعتماد ضروری است. با فراتر رفتن میزان اعتماد از محدوده خانواده و نظام خویشاوندی به حوزه‌های گسترده‌تر در مقیاس‌های فرامحلی در قلمروهای روستایی، شهری و ملی، میزان مشارکت نیز در بازتولید و ارتقای اعتماد اجتماعی توسعه یافته در قالب گسترش صداقت، وفاداری، حسن نیت، وظیفه‌شناسی، وفای به عهد، ثبات در اندیشه و عمل مؤثر خواهد بود. به تعبیری با تقویت اجتماع اخلاقی و تعهد عملی به التزام‌های اخلاقی در سطوح میان‌فردی، بین فرد و نهادها و نیز بین نهادی، فرایند اعتماد اجتماعی در سطوح اعتماد افراد نسبت به یکدیگر و نیز اعتماد اجتماعی نسبت به نهادهای اجتماعی و مأمورانی که متولی و عامل در این نهادها هستند، قوت لازم را کسب خواهد کرد و زمینه‌ساز تعاون و مشارکت اجتماعی خواهد بود. مشارکت همچنین تعامل میان شهروندان و دولت‌مردان را ثمربخش‌تر می‌سازد و سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی را ارتقا می‌دهد.
دخالت شهروندان در اداره امور عمومی پاسخگوئی کارگزاران دولتی را افزایش می‌دهد و آن‌ها را نسبت به انتظارات مردم پاسخگوتر و حساس‌تر می‌سازد. از سوی دیگر مشروعیت و پذیرش دولت نیز با مشارکت مردم تحکیم و تثبیت می‌شود. حال با توجه به تعریفی که ارائه شد، سخت‌تر می‌توان جایگاه این مفهوم را در معادلات رفتاری شهروندی امروزِ جست‌وجو کرد؛ چراکه با بی‌توجهی به اشتیاق، خواسته و مشارکت مردم برای رسیدن به هدف مشترکی مثلِ ثبت جهانی هگمتانه و از سوی دیگر، عنوان پر طمطراقِ همدان پایتخت گردشگری آسیا، میل به اعتماد و احترام به سرمایه‌های اجتماعی کمرنگ و کمرنگ‌تر می‌شود.
توجه به اتفاق‌های مهمِ اقتصادی، فرهنگی، تاریخی شهر دیگر مهم قلمداد نمی‌شود و شهروندانی که روزی دغدغه‌مند محسوب می‌شدند دیگر برای آن‌ها مهم نیست که قرار است چه رویدادی پیش بیاید؛ چون حضور و نقش خود را موثر نمی‌دانند و این یک واقعیتِ تلخ و زنگ هشداری است که اگر از سمتِ سیاست‌گذاران استان برای مطالبه‌های فرهنگی، اقتصادی نادیده گرفته شود، بیشتر به سمتِ بی‌اعتمادی اجتماعی و مشارکت برای توسعه اجتماعی که زیر بنای توسعه اقتصادی است سوق داده می‌شود .