*نصراله پزشکی
*پزشک
در خبرها آمده که طرح جامع شهر همدان پس از چند سال تاخیر بالاخره به شورای شهر ارائه و در حال بررسی نهایی است. طبق تعریف، این طرح عبارت از طرح بلندمدتی است که در آن نحوه استفاده از اراضی و منطقهبندی مربوط به حوزههای مسکونی، صنعتی، بازرگانی، اداری و کشاورزی و تأسیسات و تجهیزات و تسهیلات شهری و نیازمندیهای عمومی شهری، خطوط کلی ارتباطی و محل مراکز انتهایی خط (ترمینال) و فرودگاهها و بنادر و سطح لازم برای ایجاد تأسیسات و تجهیزات و تسهیلات عمومی، مناطق نوسازی، بهسازی و اولویتهای مربوط به آنها تعیین میشود و ضوابط و مقررات مربوط به کلیه موارد فوق و همچنین ضوابط مربوط به حفظ بنا و نماهای تاریخی و مناظر طبیعی، تهیه و تنظیم میشود.
میتوان گفت طرح فوق راهبردیترین طرح در مدیریت شهری است که هم ابهاد کلانی مانند محدوده شهر را تعیین میکند و هم تمام طرحهای جزئیتر در سطح محلات و طرح تفصیلی باید تابعی ازآن باشند.
بارها از توزیع ناعادلانه امکانات شهری هم بین محلات برخوردار و محروم و هم بین اقشار مختلف گفته شده است. در این میان بر گروههای آسیبپذیر مانند کودکان و سالمندان و توانیابان، در مناطق محروم ظلمی مضاعف رفته است. شعار تلاش در جهت کم کردن این بیعدالتی با اجرای طرحهای انسان محور را از مدیران شهری و نمایندگان شورای اسلامی شهر، به ویژه در دوران تبایغات انتخاباتی!! ، بسیار شنیدهایم. اما متاسفانه شاید ضرب المثل معروف «آفتابه لگن هفت دست، شام و ناهار هیچی» مصداق خوبی برای اینگونه برنامههای انسانمحوردر مدیریت شهری همدان باشد. به عنوان مثال برای پایلوتشدن در برنامههایی مانند طرح شهر دوستدار کودک، شهر سبز پایدار جهان اسلام و پایتخت گردشگری، مصاحبهها و تبلیغات رسانهای فراوان و اقدامات عملی و اجرایی در حد «هیچی» دیدهایم. برنامههایی مانند رفع محرومیت مطلق کودکان محله خضر از فضای سبز ایمن، راه اندازی باغ بازی ویژه کودکان با نیازهای ویژه و بوستان خلاقیت و مهارت نیز نمونههایی از این طرحهای پر سر و صدا اما بیحاصل بوده است.
اگرچه طرح جامع شهری جدید فرصت بسیار مناسبی است تا مدیران شهری و نمایندگان شورا پیگیر اجرای واقعی شعارهای عدالت طلبانه شان به ویژه در رابطه با کودکان و سایر گروههای آسیب پذیر باشند، اما شنیدهها حاکی از آن است که به عنوان مثال ، با وجود انتخاب همدان به عنوان شهر آزمایشی (پایلوت) شهر دوستدار کودک، متاسفانه این برنامه جایگاهی در طرح ارائه شده توسط پیمانکار و مباحث مربوط به آن در شورای شهر نداشته است. این در حالی است که در نظرنگرفتن منافع کودکان در بیشترحوزههایی که در محدوده طرح جامع قرار دارد، اجرای طرحهای تفصیلی بر اساس معیارهای شهر دوستدار کودک را بسیار مشکل و حتی غیرممکن میسازد.
از نمایندگان محترم شورای شهر، سازمانهای مردم نهاد و رسانههای جمعی انتظار میرود با پیگیری و مطالبهگری جدی در سطح استان و شهر برای اصلاح این سند بینهایت مهم و سرنوشتساز بکوشند. مدیران استانی و شهری هم باید بدانند کودکان صاحبان آینده شهرند و طرح جامع تعیین کننده کالبد و روح آن و برای داشتن شهری شاد و فعال و سالم در آینده باید به منافع ساکنان آن بیندیشند.