*حسین زندی
*سردبیر
طرح جامع شهری مهمترین طرح بالادستی به شمار میآید که برای برنامهریزی در حوزه زیرساختهای شهری تهیه میشود. از آنجا که سفارشدهندگان، تهیهکنندگان و مشاوران این طرحها بیشتر کارشناسان عمرانی هستند، توسعه کالبدی و مادی اولویت ذهنی آنان است. بنابراین به ضرورتهای فرهنگی و اجتماعی در این طرحها کمتر توجه میشود.
معمولاً چنین طرحهایی یا پیوست فرهنگی ندارند یا به علت رویکرد متفاوت مشاوران و کارفرمایان مقوله فرهنگ و مباحث اجتماعی در آنها بسیار کمرنگ دیده میشود، به همین دلیل از فضاها و زیرساختهای فرهنگی در زمان اجرایی شدن طرح جامع شهری غفلت میشود. پایین بودن سرانه فضاهای فرهنگی در همدان نیز نتیجه چنین رویکردی است که این فضاها بسیار از استانداردهای جهانی کمتر است.
با نگاهی به تعداد فرهنگسراها، سینماها، سالنهای تئاتر و کنسرت و گالریهای شهر همدان، میتوان دریافت که در طرح جامع فعلی نگاه مثبتی به مقوله فرهنگ و زیرساختها و زیربناهای فرهنگی وجود نداشته است به دلیل اینکه اگر چنین رویکردی وجود داشت امروز با تعدد فضاهای اینچنینی روبرو بودیم.
بحث بعدی موضوع اجرای چنین طرحهایی بعد از تصویب است. به نظر میرسد اگر رویکرد درست و قانونمندی از طرف مدیران ارشد و مدیران شهری نباشد حتی اگر چنین طرحهایی به صورت کارشناسی و در یک فضای سالم و به دور از رانت تهیه شود، باز هم با مشکل روبرو خواهد شد. گفته میشود در روند اجرای طرح فعلی بیش از هزار تخلف صورت گرفته و در طرح پیشنهادی پیش رو نیز ۳۰۰ ایراد وجود دارد. مشکل این است؛ زمانی که منتقدان و کارشناسان این ایرادها و نقصها و تخلفها را مطرح میکنند، مسئولان آنان را به نظر کارشناسی حواله میدهند اما وقتی کارشناسان با چنین طرحهایی مخالفت کرده یا انتقاد جدی وارد میکنند، همین مسئولان به نظر آنها توجه نکرده و با بیتفاوتی از آن انتقادها میگذرند، بنابراین امروز که کارشناسان و متخصصان نقدهای اساسی به طرح جامع پیش رو دارند، بهتر است برای تسهیل در زمان اجرا امروز به فکر برطرف کردن ایرادها باشند.