*محمدعرفان صفانیا
*کارشناس ارشد طراحی شهری
«سلام! من لورکس هستم، از طرف درختان صحبت میکنم». یکی از این انیمیشنهای جذاب و خوشساخت که محصول سال ۲۰۱۲ است، انیمیشن لوراکس (The Lorax) است. این انیمیشن محصول سال ۲۰۱۲ میلادی از کمپانی ایلومنیشن انترتینمنت (Illumination Entertainment) است که توسط یونیورسال استودیوز (Universal Studios) توزیع شده است. لوراکس بر اساس کتابی به این نام در سال ۱۹۷۱ میلادی توسط تئودور سئوس گایزل مشهور به دکتر سئوس (Dr.Seuss) نوشته شده است. تاکنون بیش از ۶۰ عنوان کتاب از دکتر سئوس منتشره شده که از مشهورترین و شناختهشدهترین آنها میتوان به کتاب گربه در کلاه (The Cat in the Hat) او اشاره کرد، کتابی که برای نخستین بار در سال ۱۹۵۷ میلادی عرضه و امروزه به ۱۲ زبان در دنیا ترجمه و بیش از ۱۰ میلیون نسخه از آن به صورت رسمی، فروش رسیده است. لوراکس (The Lorax) نیز همچون دیگر نوشتههای دکتر سئوس، اثری جهانی در حوزه ادبیات کودکان به حساب میآید؛ کتابی که به زبانهای مختلف ترجمه و با ادبیات بومی کشورهای مختلف به تربیت کودکان ایشان مبادرت میورزد.
انیمیشن لورکس نمونه خوب آموزش به کودکان در زمینه مفاهیم محیط زیستی است، یک انیمیشن که هم محتوا را به درستی میداند و هم به شکل قابل قبول و جذابی برای کودکان فرم را ارائه میدهد. اگر بخواهیم یک گروه که بیشترین تاثیر در محیط زیست را دارند و قابلیت تغییر در رویههای کنونی را در آنها ببنیم،آن اشخاص کودکان هستند. آموزش یکی از مهمترین مواردی است که همیشه در مفاهیم محیط زیستی مطرح میشود.
نکته مهمی که باید از انیمیشنهایی از این دست یاد بگیریم، شیوه صحیح انتقال مفاهیم است. این انیمیشن بدون اینکه حالت نصیحتوار به خود بگیرد سعی میکند تا با گرافیکی جذاب برای کودکان عواقب انتخابهای ما را جلوی چشممان بیاورد. لورکس بیآنکه ادعایی در زمینه تعلیم کند، معلم بسیار خوبی است.
چه خوب است، که محتوای ایرانی نیز بدون اینکه از محتوای گل درشت و نصیحتوارانه استفاده کند ظرافتها و درستی اینگونه کارها را یاد بگیرد و در محصولات ایرانی استفاده کند. البته یکی از صنعتهای مهم که همیشه در این زمینه پیشرو بوده صنعت دوبله بوده، صنعت دوبله بیآنکه محتوا را از بین ببرد سعی در بازتعریف آن در زبان ایرانی دارد. باقی افرادی که در صنعت تولید محتوا برای کودکان کار میکنند، باید این نکته را در نظر بگیرند که تولید محتوا برای کودکان امری است، بسیار حساس و نیازمند دقت و ظرافت بالا است. بروشورهایی با کیفیت پائین، گرافیک زمخت و یا شعرهای بیقافیه همه از عناصری هستند که محتوای درست و پیامی مهم را در بی کیفیتی خود حل میکنند. محتوای ایرانی نیز در زمینه آموزش به کودکان باید کیفیتهای فرمی را علاوه بر محتوای درست رعایت کند.