*نازنین ناصری
*خبرنگار
این روزها و این هفتهها را میتوان شیرینترین روزها و هفتهها به کام همدانیها دانست؛ چراکه دو اتفاق مهم برای آنها در حال رخ دادن است. از طرفی مردم همدان از دو ماه قبل بیصبرانه در انتظار ورود ارزیابان یونسکو برای ثبت جهانی هگمتانه هستند تا تاریخ و فرهنگ غنی و چند هزار ساله خود را به گوش جهانیان برسانند و شاید بتوان گفت میخواهند با شهرهای تاریخی ایران مانند اصفهان و یزد رقابتی سرسختانه را برای جهانیکردن خود در پیش بگیرند تا از آنها در ثبت آثار تاریخی خود در بزرگترین مرجع جهانی تاریخ و فرهنگ عقب نمانند. اتفاق مهم دیگری که قرار است شاهد آن باشیم جشن روز همدان در یکم شهریور ماه است. بدین دلیل این روز بهنام همدان در کشور ثبت شده است که زادروز شیخ الرئیس بوعلی سینا است، اما علاوه بر آرامگاه حکیم بوعلیسینا، بسیاری از مردم زمانیکه اسم همدان را میشنوند، ناخودآگاه در ذهن خود مکانهای دیدنی و تاریخی همدان از جمله تپه هگمتانه، عباس آباد، آرامگاه باباطاهر و گنجنامه با کتیبههای دوران هخامنشی که بر قلب آبشار آن هک شده است را تجسم میکنند. همدانیها باید بر خود برای داشتن این آثار تاریخی ببالند. از تاریخ و تمدن همدان صحبت کردم تا به گویش شیرین همدانی برسم. به نظر میرسد گویش همدانی در پستوی آثار ناملموس خاک میخورد و از آن حرفی به میان نمیآید. روز همدان فرصتی را فراهم کرد تا به این موضوع بپردازم؛ چراکه اگر قرار است همدان را به دنیا بشناسانیم. گویش آن نباید از آن جدا بماند و باید در کنار آثار ملموس به آثار ناملموس آن نیز بپردازیم و تحقیقات را در این زمینهها افزایش دهیم. گویش همدان بهجرأت یکی از گرانبهاترین میراث در میان زبانهای ایران به دلیل دارابودن واژگان خاص خود قرار دارد. هر گوشه ایران یک گویش و یک قوم را با آداب و رسوم و لباس و گویش مخصوص خود مانند گویشهای بندری، لری، شمالی در بر گرفته است که بسیاری از مردم با آنها آشنایی کامل دارند. این گویشها آنقدر زیبا هستند که نمیتوان یکی را بر دیگری برتر دانست. اما جالب اینجاست که در همایشی از یکی از بزرگان یک صنعت در همدان تجلیل شد و این فرد با گویش اصیل همدانی صحبت میکرد. در میان صحبتهای خود به نقل از بزرگی گفتند: «گویش همدانی فخر زبان فارسی است». به نظرم این بزرگمرد با تجربههای فراوان و دیدن رخدادهای گوناگون در طی سالیان وگذر عمر خود در همدان، حرفهای زیادی برای سخن گفتن از تاریخ، فرهنگ و بهویژه گویش همدانی داشت که قطعا در آینده در گزارشی از سخنانش خواهم نوشت. گذشته از آن این نوشته شاید بتواند سرآغازی برای کشف راز و رمزهای پنهان گویش همدانی را رقم زند و علاقهمندان به زبانشناسی را به شناختن گویش همدانی جلب کند. و چه بسا در روز همدان برای پاسداشت آن در برنامههای متنوع نمایشی و موسیقی از گویش همدان بهره برد.