جولان موش‌ها زیر سایه سوءمدیریت نهاوند
چه کسی زیر پوست شهر موش می‌دواند؟
رئیس اداره حفاظت محیط زیست نهاوند: طبق ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها، نظافت شهر وظیفه ذاتی شهرداری است. بخشی از وظایف شهرداری در حوزه معاونت خدمات شهری مقابله با حیوانات موذی، جونده و سگ‌های بدون صاحب است، بنابراین سهل‌انگاری و مدیریت‌نکردن زباله‌هایی که بیرون گذاشته می‌شود، چه از طرف شهروندان و چه از طرف شهرداری در رابطه با جمع‌آوری آن باعث ازدحام موش‌ها و حتی سگ‌های ولگرد می‌شود.
*سجاد سیف
*خبرنگار
فرق ندارد کجای شهر باشید؛ مرکز شهر، بوستان‌ها، منازل مسکونی و حتی ادارات. موش همه‌جا هستند و این روزها به مهمان ناخوانده‌ای برای مردم نهاوند تبدیل شده‌اند.
با گسترش خدمات رفاهی و اجتماعی شهرداری‌ها، اجرای طرح‌های زیباسازی و ساماندهی جوی‌ها و بهره‌گیری از سطل‌های زباله مکانیزه، کمتر کسی تصور می‌کند که افزایش تعداد حیوانات موذی از جمله موش، به معضلی جدی برای مردم نهاوند تبدیل شود.
میهمان ناخوانده؛ همه جای شهر
با گرم‌شدن هوا موش‌ها این روزها به جای سوراخ موش، در روز روشن و جلوی چشم شهروندان رژه می‌روند و با پیداکردن غذا به‌ویژه در هسته مرکزی شهر، روزبه‌روز فربه‌تر می‌شوند و چالاکی‌شان برای نماندن زیر دست و پای شهروندان کمتر.
میهمانان ناخوانده شهر نهاوند این روزها در فضای مسیل (لفگاه)، در جوی آب روبه‌روی مغازه‌های اغذیه‌فروشی، پیاده‌روها، کنار شمشادها و جدول‌های خیابان، شهرک حیدری و مناطق منتهی به مسیل شهر و در هر نقطه‌ای آزادانه برای خودشان می‌چرخند.
موش‌ها ناقل ۳۵ نوع بیماری به صورت مستقیم و غیرمستقیم
این حیوانات موذی ناقل ۳۵ نوع بیماری به صورت مستقیم و غیرمستقیم به انسان هستند؛ آلودگی مواد غذایی به ادرار و مدفوع موش، گازگرفتگی به وسیله موش و گزیدگی انسان توسط انگل‌های خارجی موجود در بدن موش‌ها مثل (کک) می‌تواند سبب ابتلای انسان به این بیماری‌ها شود.
راهکارهای کنترل جمعیت موش‌ها
گفته می‌شود به جز مدیریت شهری، برای کنترل جمعیت موش‌ها در دنیا استفاده از سموم بیولوژیک، تله‌های چسبی و خوراک‌های عقیم‌کننده و حتی استفاده از تفنگ بادی رایج است؛ با این حال هنوز گویا برای رفع این مشکل در شهر نهاوند متولیان امر به دنبال چاره نیستند! و نسبت به این موضوع احساس خطر نکرده اند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نهاوند در این رابطه می‌گوید: مثل همه دنیا جمعیت گونه‌های مهاجم، وابستگی مستقیم به مدیریت پسماند دارد، بنابراین اگر در یک شهر توسعه شبکه فاضلاب، مدیریت پسماند و آموزش و فرهنگ‌سازی شهروندان به‌خوبی صورت گیرد، می‌توان جمعیت جمله موش‌ها را کنترل کرد.
«عزیز قیاسی» با بیان این‌که موش‌ها بیشتر در جایی هستند که زباله بیشتری وجود دارد، می‌گوید: در انهار و زیر پل‌هایی که مردم زباله بیشتری می‌ریزند، جلوی فست فودی‌ها، قصابی و مرغ‌فروشی‌ها و فضای سبز و هرجایی که غذای کافی برای موش‌ها باشد، تعدادشان روزبه‌روز بیشتر می‌شود. بنابراین باید به سمت فرهنگ‌سازی برویم و با رعایت نظافت شهر، جمعیت موش‌ها را کنترل کنیم، این کار یکی از راه‌های کنترل جمعیت حیوانات موذی در دنیاست.
وظایف شهرداری‌ها
وی در ادامه تأکید می‌کند: طبق ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها، نظافت شهر وظیفه ذاتی شهرداری است. بخشی از وظایف شهرداری در حوزه معاونت خدمات شهری مقابله با حیوانات موذی، جونده و سگ‌های بدون صاحب است، بنابراین سهل‌انگاری و مدیریت‌نکردن زباله‌هایی که بیرون گذاشته می‌شود، چه از طرف شهروندان و چه از طرف شهرداری در رابطه با جمع‌آوری آن باعث ازدحام موش‌ها و حتی سگ‌های ولگرد می‌شود، چراکه موش‌ها به سه عامل آب، مکان و غذا وابسته هستند تا بتوانند زاد و ولد خود را انجام دهند، ما باید با حذف این سه عامل جمعیت موش‌ها را کنترل کنیم.
قیاسی در ادامه بیان می‌کند: یکی دیگر از فعالیت خدمات شهری پاکسازی محیط است، یعنی محل‌هایی که ممکن است لانه موش‌ها ایجاد شود و شرایط تولید مثل برایشان فراهم باشد را پاکسازی کنند؛ پاکسازی‌های عمرانی و لایه‌روبی در مکان‌هایی از جمله پل‌ها، کانال‌ها ، پیاده رو‌ها و از همه مهم‌تر مسیر مسیل (لفگاه) شهر نهاوند می‌تواند باعث جلوگیری از زاد و ولد موش‌ها و کاهش تعداد آن‌ها شود. امیدواریم طرح ساماندهی مسیل نهاوند هرچه سریع‌تر نهایی و اجرایی شود تا بسیاری از مشکلات زیست محیطی شهر کاهش یابد.
اتصال مشترکین به شبکه فاضلاب
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نهاوند می افزاید: یکی دیگر از مشکلات مهم در رابطه با جولان موش‌های سطح شهر، متصل‌نبودن مشترکین به شبکه دفع فاضلاب است. به گفته مدیر امور آب و فاضلاب شهرستان نهاوند از ۳۳هزار مشترک شهر نهاوند ۱۲ هزار خانوار به شبکه فاضلاب متصل شده‌اند و از توسعه شبکه فاضلاب در شهر نهاوند ۵۰ درصد آن محقق شده که همین امر یکی از عوامل مهم ازیاد و جولان موش‌های موذی است. چون اگر دفع پساب و فاضلاب انسانی به شبکه متصل شود، موش‌ها به دلیل وجود گازهای سمی در این محیط نمی‌توانند زندگی کنند و باعث کاهش جمعیت آن‌ها می‌شود.
گلایه‌های شهروندان
شهروندان نهاوندی در این رابطه می‌گویند: شهرداری و دستگاه‌های متولی در این رابطه به‌جز برگزاری جلسات هیچ اقدامی عملیاتی یا پیشگیرانه برای رفع این مشکل انجام نداده‌اند، وجود موش‌های صحرایی (به زبان محلی گِرزه) که به لحاظ جثه بزرگتر از موش‌های خانگی و معمولی هستند، در محیط زندگی و کار باعث آزار و سلب آرامش و آسایشمان شده است.
یکی از ساکنین منطقه شهرک شهید حیدری می‌گوید: تعدد زیاد موش‌ها در این منطقه باعث شده که این حیوان موذی به راحتی وارد خانه مردم شود و بسیاری از زیرزمین‌ها و پارکینگ‌های این خانه ها از حضور موش‌ها در امان نباشند.
چند نفر از کسبه خیابان عارف نیز از وجود موش در انبار کالاها و مغازه خود خبر می‌دهند.
پیش از این و در روزگاری نه چندان دور از موش‌ها به عنوان آفت زمین‌های کشاورزی یاد می‌شد، اما این روزها پیشروی و جولان موش‌ها به بیخ گوش زندگی شهری رسیده و به نوعی معابر شهری به محل امن تامین غذا و زندگی برای این جانوران موذی تبدیل شده است.
موش عامل انتقال بیماری‌های خطرناک و کشنده نظیر طاعون، هانتاویروس و مسمومیت‌های مرگبار است و رشد و تکثیر این جانوران به یکی از اصلی‌ترین معضلات زیست محیطی تبدیل شده است، معضلی که دیگر از لایه‌های زیرین زمین و زیر پوست شهر در حال نقل مکان به روی زمین، معابر و حتی منازل مسکونی است.
حال باید منتظر بود و دید مسئولین شهرستان فکری به حال این مشکل خواهند کرد یا باید منتظر اکران فصل جدید شهر موش‌ها در نهاوند باشیم.