ساماندهی نهر شعبان در انتظار تخصیص اعتبارات

*سجاد سیف

*روزنامه‌نگار

سرپرست فرمانداری نهاوند در رابطه با ساماندهی سردهنه‌های نهر شعبان و بتنی‌کردن کانال‌های این نهر گفت: نهر شعبان مهم‌ترین و اصلی‌ترین منبع آب برای باغات و بخش زراعت شهرستان است و از مجموع زمین‌های زراعی و باغ‌های شهرستان یک‌هزار و ۸۰۰ هکتار زیر پوشش این نهر قرار دارند که ۹۵ درصد این اراضی را باغات تشکیل می‌دهد.

«جعفر سلگی» در ادامه اظهار کرد: نهر اصلی شعبان دارای ۱۴ کیلومتر طول با ۴۶۰ دریچه آبگیری است که تاکنون ۱۱۵ کیلومتر در آن با احتساب انهار فرعی بتونی شده و حدود ۵۰ کیلومتر دیگر نیاز به بتونی شدن دارد.

سلگی با بیان این‌که در دو سال گذشته وضعیت رودخانه به خاطر کاهش بارندگی و آبگرفتگی با مشکلاتی روبرو بوده است، تصریح کرد: برخلاف شرایط خشکسالی و کم‌آبی، با همکاری دستگاه‌های مربوطه، نیروی انتظامی و بهره‌برداران، توانستیم آب را به مزارع و باغات برسانیم و مانع از بروز مشکل جدی در شهرستان شویم.

 

سرپرست فرمانداری با اشاره به افزایش نرخ حقابه کشاورزان گفت: امسال با توجه به افزایش قیمت‌ها و همچنین بالا رفتن دستمزد میراب‌ها حقابه نیز افزایش داشته که البته این رقم مورد قبول بهره‌برداران نیست، اما تعیین حقابه بر اساس شرایط هر سال مشخص می‌شود.

وی در ادامه بیان کرد: یک میلیارد و ۶۰ میلیون تومان برای ساماندهی نهر شعبان اعتبار در نظر گرفته شده است که تاکنون ۶۶ درصد آن معادل ۶۸۰ میلیون تومان تخصیص یافته است که این رقم کافی نیست.

سلگی تأکید کرد: تخصیص اعتبارات ملی در حوزه کشاورزی برای انجام بتنی‌کردن نهرهای خاکی و سنتی و همچنین اجرای طرح های فنی و زیر بنایی می‌تواند در کاهش مصرف آب راهگشا بوده و ضمن کاهش هزینه‌ها، موجب افزایش تولید محصولات کشاورزی و اطمینان خاطر بهره‌برداران شود.

با توجه به وضعیت کاهش بارش های شهرستان نهاوند و محدودیت بودجه لازم است که مسئولان استان توجه ویژه ای به حل مشکلات بهره برداران از نهر شعبان داشته باشند. با توجه به سفر احتمالی رئیس جمهور در آینده‌ای نزدیک به استان همدان می‌توان از نتایج این سفر در راستای اخذ اعتبارات برای تکمیل و ساماندهی نهر شعبان استفاده کرد.

ضرورت پرداخت آب‌بها توسط کشاورزان و باغداران

 

رئیس گروه بهره‌برداری و نگه‌داری از تأسیسات آبی آب منطقه‌ای استان همدان نیز در رابطه با آخرین وضعیت ساماندهی نهر شعبان گفت: برخلاف این‌که عده‌ای خواستار حذف پرداخت آب‌بها برای کشاورزان هستند، پرداخت آب‌بها توسط بهره‌برداران می‌تواند بسیاری از مشکلات این نهر را برطرف کند.

«آرش کولیوند» اظهار کرد: به جرأت می‌توان گفت تنها شبکه‌ای که در کشور پول آب‌بها پرداخت نمی‌کند، بهره‌برداران شبکه نهر شعبان است. اگر این پول توسط تعاونی آب بران جمع آوری شود، آب‌منطقه‌ای می‌تواند تا ۳۵ درصد آن را توسط تعاونی آب بران برای تعمیر ، تجهیز و نگهداری شبکه هزینه کند. بنابراین اگر این موضوع در شهرستان مدیریت شود و آب‌بها از کشاورزان و باغداران جمع‌آوری شود بخش عمده‌ای از مشکلات برای لایه‌روبی، اصلاح و ساماندهی شبکه برطرف می‌شود.

با توجه به مصرف ۵۰ درصد آب سطحی استان در نهاوند نیاز است در تخصیص اعتبارات نیز ۵۰ درصد اعتبارات استان به شهرستان نهاوند اختصاص یابد .

کولیوند در این رابطه گفت: ۵۰ درصد آب سطحی استان در نهاوند مصرف می‌شود به عبارتی ۴۰۰ میلیون مترمکعب آب سطحی در استان مصرف می‌شود که ۲۰۰ میلیون متر مکعب آن در شهرستان نهاوند است، به عبارتی شهرستان نهاوند با ۸ شهرستان دیگر استان برابری می‌کند، بنابراین اگر قرار است اعتباراتی برای توزیع در نظر گرفته شود بر اساس شاخص‌ها باید ۵۰ درصد این اعتبارات به نهاوند تخصیص داده شود.

سنتی‌بودن سربندها و اجرا نشدن شبکه‌های اصلی و فرعی از دیگر مشکلات نهر شعبان

کولیوند همچنین با بیان این‌که یکی از مشکلاتی که در نهر شعبان با آن مواجه هستیم، سنتی‌بودن سربندها  و اجرانشدن شبکه‌های اصلی و فرعی است، تصریح کرد: شرایط شبکه‌های فرعی نهر شعبان مورد تائید نیست، درحالی که ۴ کیلومتر شبکه اصلی نیز بتنی نشده است و همین مشکلات باعث شده که بهره‌برداران در تأمین آب اراضی و باغات با مشکل روبرو شوند و مجبور به استفاده آب مازاد از سربند و در نتیجه سبب چالش و بحران برای شهرستان شود.

کولیوند تصریح کرد: بحث حق آبه هم مبلغ زیادی نیست، چراکه تنها سه درصد محصول را شامل می‌شود در حقیقت بابت هر جریب زمین کشاورزی مقرر شده ۳۰هزار تومان حق آبه دریافت شود که همین مبلغ هم پرداخت نشده است. و این رقم مبلغ زیادی نیست که به کشاورز فشاری بیاید و می‌توان با جمع‌آوری این مبلغ بخش زیادی از مشکلات تعمیر و نگهداری شبکه را تأمین کرد.

کاهش ۴۲ درصدی بارش های نهاوند نسبت به بلندمدت

سرپرست آب منطقه‌ای استان همدان در جلسه کمیته برنامه‌ریزی شهرستان نهاوند که با محوریت بررسی مشکلات نهر شعبان برگزار شد، گفت: در شهرستان نهاوند تا امروز بارش‌ها نسبت به بلندمدت ۴۲ درصد کاهش داشته است .

«محمد ضروری» اظهار کرد: با توجه به کاهش میزان نزولات جوی، میزان روان آب رودخانه گاماسیاب ۶۵ درصد نسبت به سال گذشته و ۴۵ درصد نسبت به بلند مدت کاهش یافته است.

ضروری افزود: این کاهش بارش‌ها زنگ خطری است زیرا منابع آبی کاهش داشته است و باید این وضعیت را مدیریت کنیم.

سرپرست آب منطقه ای استان همدان اظهار کرد: با توجه به کاهش روان آب‌ها و محدودیت منابع مالی و بودجه‌ای که امکان تأمین اعتبار همه طرح‌ها میسر نیست، باید انتظارات کشاورزان را بر اساس واقعیت موجود تنظیم و تأمین کنیم.