*حسین زندی
*سردبیر
یکی از روش‌هایی که برای رسیدن به بهره‌وری در سازمان‌ها مطرح و به کار گرفته می‌شود، چابک‌سازی نیروهای انسانی است؛ یعنی سازمان‌ها، نیروهای مازاد را تعدیل کرده و بخشی از مسئولیت‌ها را برون‌سپاری می‌کنند و با روش سپردن مسئولیت‌ها، به بهره‌وری بیشتری می‌رسند. چند سالی است در دولت‌های گذشته به این مقوله یعنی چابک‌سازی تأکید زیادی شده و تلاش شده با تعدیل نیروها و حفظ نیروهای توانمند، در مسیر چابک‌سازی گام برداشته شود، اما به دلایلی ناموفق بوده‌اند. گذشته از نهادهای دولتی، یکی از ناکام‌ترین حوزه‌ها در نهادهای حاکمیتی، شهرداری‌ها بوده‌اند. این موضوع در کلان‌شهرها نمود بیشتری داشته و در شهرهایی مانند همدان نیز این ناکامی بسیار محسوس بوده است. در سه دهه گذشته نه تنها شهرداری همدان نتوانسته گامی در این مسیر بردارد بلکه به فربه‌شدن سازمان مورد نظر، یعنی شهرداری دامن زده است. در ادوار گذشته هر شهردار و برخی اعضای شورا پس از پذیرفتن مسئولیت، چندین نیرو را وارد شهرداری کرده‌اند و افراد زیادی را به بدنه مدیریت شهری همدان افزوده‌اند و پس از اتمام دوره تصدی شهردارها و اعضای شورای شهر، این نیروها در شهرداری رسوب کرده و مانده‌اند. بیشترین نیروها که از طریق رابطه وارد شهرداری شده‌اند، به پست‌های کلیدی مدیریتی دست پیدا کرده‌اند، اما پس از کنار رفتن مدیر بالادستی و اعضای شوراهای یاد شده، آنان نیز گاهی گوشه‌نشین شده و پست خود را از دست داده‌اند. اما در عین حال حقوق و مزایای این کارکنان کم نشده و به عنوان کارمند شهرداری همچنان حقوق دریافت کرده‌اند، اگرچه کاری نیز انجام نداده باشند. در واقع بار مالی بزرگی بر دوش شهر و شهروندان گذاشته‌اند. گفته می‌شود برخی از این افراد تنها ساعت کاری خود را در اداره تائید کرده و در طول ساعات اداری در محل دیگری از جمله بنگاه املاک، برنج فروشی یا مشاغل دیگری مشغول بوده‌اند و علاوه بر حقوق شهرداری، همزمان در جای دیگری نیز درآمد کسب کرده‌اند. به همین دلیل گفته می‌شود، نزدیک ۴۰ درصد از کارکنان شهرداری اگر روزی در شهرداری کار نکنند یا حضور نداشته باشند و حقوق دریافت نکنند، هیچ اتفاقی در زمینه خدمات‌رسانی به شهروندان و بهره‌وری نمی‌افتد و موجب نارضایتی شهروندان نمی‌شود. اخیراً برخی اعضای جدید شورای شهر تلاش کرده‌اند، به این حوزه ورود کنند. امید است در همه سازمان‌ها و معاونت‌های شهرداری، پاکسازی اساسی صورت بگیرد و سلیقه یا گرایشات فکری باعث تصفیه نشود.