*امیرشهاب رضویان
*سینماگر همدانی
مدیران همدانی که زیاد به خارج از کشور سفر کرده‌اند و در برنامه‌های خود سفرهای اروپایی را گنجانده‌اند و استفاده از ظرفیت‌های تاریخی و شهرسازی را در مطرح کردن یک شهر توسط برنامه‌ریزان یک شهر قطعا دیده‌اند، می‌توانند به تجربه‌های شهرهای تاریخی مطرح جهان نگاه کنند تا متوجه شوند که با مسیر تاریخی عظیمی مانند تپه تاریخی هگمتانه به سمت بازار و در نهایت میدان مرکزی همدان، چه برخوردی می‌توانند بکنند و چه استفاده‌هایی از آن ببرند؟
همدان یکی از شهرهای تاریخی ایران است و نشانه‌های این هویت را باید در آثار تاریخی، کتیبه‌ها، مساجد، خانه‌های قدیمی و بناهای به جا مانده از گذشته پیدا کرد. یکی از مجموعه بناهایی که از دوره پهلوی اول در همدان به جا مانده و معمولا این شهر را با این معماری می‌شناسند، میدان مرکزی شهر است و گردشگران داخلی و خارجی در کنار آرامگاه بوعلی و آرامگاه باباطاهر، این میدان را بیشتر از هر اثر تاریخی دیگری در همدان می‌شناسند. این اثر هم به لحاظ زیبایی‌شناسی و هم به لحاظ تاریخی اهمیت ویژه‌ای دارد چون شاهد مهمترین وقایع تارخ‌ساز شهر بوده و همه همدانی‌ها بارها و بارها از آن گذشته‌اند.
این اثر تاریخی بخشی از هویت خود را بعد از سنگفرش‌کردن آن از دست داد و هرچه فعالان میراث فرهنگی از مدیریت شهری خواستند برای مدیریت ترافیک فقط ورود ماشین به این میدان را ممنوع کند و چهره آن را عوض نکند، کسی گوشش بدهکار نبود. مشکل دیگر پروژه سایت‌موزه است که بیشتر شبیه یک فروچاله است تا سایت‌موزه‌ای که قرار بود سالیانه صدها گردشگر داخلی و خارجی جذب کند. سنگفرش میدان به همت شهرداری همدان در عملیاتی سریع و موفق طی چندماه به اتمام رسید اما ساخت سایت موزه چند سال است به کندی پیش می‌رود، انگار عده‌ای منتظرند که فعالان حوزه میراث فرهنگی شهر خوابشان ببرد و یک شبه به صورتی ضربتی پرش کنند یا آب تویش بیندازند که استخر ساختن به مراتب ساده‌تر از موزه ساختن است! امیدوارم شهردار زحمتکش همدان زودتر ساخت این موزه را به پایان برساند و افتخار اتمام آن را برای مدیران این دوره ثبت کند.
اگر می‌خواهیم هویت صد ساله این میدان خدشه‌دار نشود باید به همین شکل و با همین جداره‌ها و بناها حفظش کنیم و معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هم اعلام کرده ثبت جهانی تپه تاریخی هگمتانه به تنهایی از برنامه این وزارتخانه خارج شده و آن‌ها به دنبال ثبت جهانی هگمتانه، بازار و میدان مرکزی همدان به صورت مجموعه هستند و پرونده آن را به یونسکو ارسال کرده‌اند و تایید این پرونده توسط کارشناسان یونسکو منوط به دست نخورده ماندن این مجموعه است. خواهش ما از مسئولان همدان این است که به این مجموعه دست نزنند، بلندمرتبه‌سازی نکنند، دیوار و بارویی اضافه نکنند و ورودی از میدان به جایی باز نکنند.
اما زمزمه‌هایی مبنی بر ساخت‌وساز در میدان مرکزی شنیده می‌شود و به تازگی در شورای شهر جلساتی برگزار شده تا برخلاف ضوابط میراث فرهنگی، در رینگ اول شهر اقدام به بالابردن ارتفاع کنند و این یعنی سلب دوباره فرصت جهانی‌شدن از همدان.
مدیرانی که واقعا دلسوز همدان هستند و می‌خواهند همدان را به عنوان مقصد گردشگری در کشور و جهان مطرح کنند، اگر امکان مرمت میدان را ندارند، لااقل به جداره‌های آن دست نزنند و ساخت‌وساز جدیدی در آن نکنند و اجازه بدهند همدان اثر ثبت جهانی داشته باشد. هویت این شهر به همین معدود بناهای باقیمانده است و میدانی که حداقل ۹۰ سال قدمت دارد و همه مان از آن خاطره‌ها داریم، دوستش داریم و نمی‌خواهیم بیش از این مورد تخریب قرار بگیرد.
تجربه‌های ناموفق بلند مرتبه‌سازی در خیابان بوعلی، میدان دانشگاه، میدان جهان نما، میدان بیمه و ساختمان‌های بلند و ناموزونی که چهره این میدان‌ها را خراب کرده است، نمونه‌هایی از منفعت‌طلبی بساز و بفروش‌ها و بی‌توجهی مدیران شهری قبلی است. از مدیران محترم شهر: استاندار همدان، اعضا شورای شهر، شهردار همشهری، مدیر میراث فرهنگی، مدیر اداره مسکن و شهرسازی تقاضای توجه جدی و بیشتر را دارم.