*مهرداد نهاوندچی
*خبرنگار
- پدر کوهنوردی ایران، افتخار کوهنوردی همدان
«محمود اجل» در سال ۱۲۸۱ در شهر همدان دیده به جهان گشود. او اولین کوهنورد کلاسیک همدان و از اولین ورزشکارانی بود که کوهنوردی فنی و علمی را در ایران آغاز کردند. او از پیشگامان ورزش کوهنوردی حرفه‌ای در ایران است که چندین دهه به طور مداوم کوهنوردی کرد و قله‌های بی‌شماری را در سراسر کشور در نوردید.همچنین چند نسل از کوهنوردان ایران، در دوره‌های آموزشی که او برگزار می‌کرد، آموزش دیدند. از اجل یک دفتر خاطرات، چندین گزارش صعود، طرح‌هایی از مناطق کوهستانی مختلف و شعرهایی با مضمون توصیف کوهستان باقی مانده است او معتقد بود کسی که پا بر عرصه طبیعت و کوه می‌نهد، میهمان طبیعت بوده و به حریم گل‌ها، گیاهان و جانوران پا گذارده است و ملزم است آن حریم را محترم شمارد و آرامش و سکوت طبیعت را حفظ کند و مجاز نیست به ترکیب طبیعی کوه دست اندازی کند. او سرانجام پس از یک عمر تلاش سازنده برای اعتلای این ورزش در سال ١٣۴٢ به خاطر کهولت سن و دردهای شدید مفصلی از کوهنوردی باز ایستاد و در اردیبهشت سال ١٣۶٢ دارفانی را وداع گفت. اما در ظهر گرم یازدهم مرداد سال ۱۴۰۰ طی آئینی، با حضور رئیس فدراسیون کوهنوردی کشور، مدیرکل ورزش و جوانان استان، برخی از مسئولان شهرداری و شورای اسلامی شهر، اعضای هیئت کوهنوردی، پیشکسوتان و علاقهمندان کوهنوردی همدان، بعد از مدتی نسبتا طولانی از ساخت، بالاخره از تندیس پدر کوهنوردی ایران در میدان گنجنامه رونمایی شد.
همدان؛ خاستگاه کوهنوردان بزرگ
«رضا زارعی» رئیس فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی ایران در ابتدای این آئین گفت: کوهنوردی همدان با نام بزرگانی مانند «محمود اجل» زنده هست. در کنار «محمود اجل«، کوهنوردی همدان بزرگان زیادی را تحویل کوهنوردی ایران داده است: تیمسار اسدی، اولین فاتح قله بالای ۸۰۰۰ متری؛ حمیدرضا اولنج و جلال چشمه قصابانی، اولین فاتحان ایرانی قله اورست و دهها کوهنوردی که نام و پرچم ایران را همواره در بلندترین قلل دنیا، به اهتزاز درآوردهاند.
وی افزود: امیدوارم کوهنوردی همدان همچنان پویا و زنده باشد. حفظ کوهستان الوند بر تکتک ما واجب است. ساخت و احداث تندیس «محمود اجل« اتفاق بسیار مبارکی است و خرسندیم که در همدان، قدردان پیشینیان و پیشکسوتان کوهنوردی هستید.
ساخت کمپ بینالمللی کوهنوردی در همدان
«حمید سیفی» مدیرکل اداره ورزش و جوانان استان همدان نیز گفت: کوهنوردی ثبت شده همدان بیش از ۳۰۰ سال است. آن‌چه که کوهنوردی استان همدان را متمایز میکند، فاصله از دریا و فرهنگ غنی مردم در زمینه کوهنوردی است. به دلیل ارتفاعی که کوههای استان همدان (بالای۱۸۰۰ و ۲۰۰۰ متر) دارد، چند روز پیش سایت کمپهای تیم ملی (در سطح ارتفاع) در همدان افتتاح شد که قرار هست از کشورهای دیگر هم بیایند و از این طبیعت خدادادی استفاده کنند. قرار است این کمپ را به کشورهای حوزه خلیج فارس و سایر کشورهای دنیا معرفی کنیم. در حال رایزنی با سفرای کشورهای مختلف دنیا به منظور معرفی این کمپ هستیم. این کمپ میتواند یک پایلوت و پایگاه به منظور صعودهای بلندتر باشد.
وی در ادامه افزود: ساخت تدیس «محمود اجل»، به عنوان یکی از اسطورهها و الگوهای کوهنوردی کشور، کار قشنگی بود. این کار با همت شورای شهر، شهرداری، فدراسیون کوهنوردی و هیات کوهنودری همدان انجام شد.
اولین کوهنورد کلاسیک ایران
«نعمت اخضری» از پیشکسوتان کوهنوردی همدان در این مراسم گفت: «محمود اجل» اولین کوهنورد کلاسیک ایران بوده است و همراه با سه نفر دیگر، آقایان «کاظم گیلانپور»، «جلیل کتیبه»، «کیهان میرآسیاب» چهار کوهنوردی بودند که کوهنوردی را در ایران شروع کردند و کوهها را شناختند. در این میان «محمود اجل» نفر اول و مسنتر بوده و خدمات خوبی به کشور ارائه کرده است. اجل کسی بود که به‌رغم مشکلات مالی که داشت، با امکانات کم و سادگی، کوهها را با سلیقه خودش شناخت و معرفی کرد؛ وی از سال ۱۳۰۰ الی ۱۳۵۰ با تهیه گزارشات کوه، نقاشی کوه، کروکی و شعر کوهها را با معرفی کرد و ما جایی پای گذاشتیم که آنها رفته بودند و به ما یاد دادند. یکی از خواستههای کوهنوردان این بود که تندیسی برای پدر کوهنوردی ایران ساخته شود. ساخت تندیس »محمود اجل» توسط شهرداری همدان افتخاری برای جامعه کوهنوردی و مسئولان شهری همدان هست و خواهد بود.
رونمایی از اپلیکیشن کوهنوردی همدان
«رضوان سلماسی» رئیس مرکز مطالعات شورای شهر همدان و یکی از متولیان اجرای این تندیس در این مراسم یادآور شد: مدت زمان برای رونمایی از تندیس کمی طولانی شد. یکی از کارهای مشترکی که شهرداری با هیئت کوهنوردی همدان همکاری کردند، ساخت تندیس «محمود اجل» بود. او کسی بوده که در سال ۱۲۸۸ برای اولین بار (به صورت مستند) به قله الوند صعود کرده است. باید تلاش کنیم تا محیط زیست کوهستان الوند حفظ شود. فرایند طولانی برای طراحی، ساخت و نصب این تندیس طی شد.
وی افزود: شهرداری، شورای شهر و هیات کوهنوری همکاری اتفاق افتاد که UTM مسیرهای کوهنوردی، (مناسبترین مسیرهای کوهنوردی)، روی لایههای GIS شهرداری همدان بنشیند و از آن‌جایی که شهرداری همدان به عنوان یکی از متولیان حوزه گردشگری است و گردشگری ورزشی میتواند جذب گردشگری طبیعت (اکوتوریسم) را با حفظ محیط زیست داشته باشد، این اتفاق افتاده و اپلیکیشن این طرح نیز رونمایی شده است.