*طاهره عسگری
*کارشناسی ارشد هوش مصنوعی
با توجه به این‌که در سال‌های اخیر شهرنشینی گسترش یافته و به جمعیت شهرها هر روز افزوده می‌شود، قطعا یکی از مسائل و مشکلات مهمی که با آن روبرور هستیم، پسماندهایی است که هر روزه حجم زیادی را به خود اختصاص می‌دهند که مدیریت‌نکردن صحیح در جمعآوری پسماندها منجر به معضلاتی از قبیل انتشار و انتقال انواع بیماری‌ها، ایجاد بوی نامطبوع و چشم‌اندازهای نامناسب و بروز انواع آلودگی‌های محیط زیستی (آب، خاک و هوا) خواهد شد. موضوع مدیریت پسماند به عنوان یکی از اولویت‌های کاری شهرداری‌ها و دهیاری‌های استان مطرح است و مدیریت بهینه آن‌ها نقش مهمی در ارتقای کیفیت محیط زیست دارد.
همان‌طور که عنوان شد یکی از سازمان‌هایی که مستقیما با این موضوع درگیر است، شهرداری است که درست است برای جمعآوری و جداسازی انواع پسماندها زحمات زیادی متحمل می‌شوند، اما همچنان در مدیریت و جمعآوری آن‌ها کاستی‌هایی دیده می‌شود تا جایی که در سال‌های اخیر مشاهده می‌شود که افراد زیادی از شهروندان جدا از نیروهای شهرداری در میان زباله‌ها به جست‌وجوی مواد بازیافتی می‌گردند که با توجه به این‌که چهره ناخوشایندی دارد، باعث آلودگی این افراد به انواع بیماری‌ها می‌شود که پرداختن به این موضوع خود مقوله‌ای با عنوان دیگر را می‌طلبد.
نتیجه کلام این است که در کشورهای توسعه‌یافته با مدیریت صحیح این پسماندها آن دسته زباله‌هایی که به جز سوزاندن و دفع کردن قابلیت بازیافت را دارند، جدا می‌کنند و به کارخانه مربوطه انتقال می‌دهند.
در واقع هدف نهایی تلاش برای دستیابی به شرایطی است که در آن هیچکدام از مواد تولیدشده در کارخانههای تحت مدیریت پسماندها، به سوی مکانهای دفن زباله فرستاده نشده یا بدون بازیابی انرژی سوزانده نشوند و کارخانه‌ها پسماند برای دفع را به صفر می‌رسانند.
تا جایی که مطالعات نشان می‌دهند تقریبا در بیشتر شهرهای کشور و مخصوصا در شهر همدان جایگزینهایی برای دفن‌کردن یا سوزاندن بدون بازیابی انرژی یا بسیار کم است یا اصلا نیست و زیرساخت‌های لازم برای بهرهبرداری از این راهکارهای جایگزین وجود ندارد و به اندازه کافی توسعه نیافته است. این موضوع دستیابی به هدف مدیریت پسماند را به صفر میرساند و بازیافت پسماندها را چالش برانگیز میکند، چراکه خبرهای خوبی که برای هوشمندسازی مدیریت پسماند از سوی شهرداری و شورای شهر استان میشنویم باید خاطر نشان کنم که برای بهره‌وری بیشتر باید همراه با مدیریت جایی یا کارخانه مناسبی را برای بازیافت این پسماندها ساخت و زیرساخت‌های لازم را فراهم کرد که بتوان بهتر و حساب‌شده‌تر وارد مرحله مدیریت هوشمندانه پسماندها شد.