تصور کودکان از قلب همدان
*یلدا خاکباز
*تسهیلگر کودکان
اعتیاد به موادمخدر، یکی از معضلات بهداشتی، روانی و اجتماعی جهان امروز است. آمارهای منتشره از سازمانهای بینالمللی به خصوص سازمان بهداشت جهانی، کمیته جهانی کنترل موادمخدر و سازمان یونسکو حاکی از افزایش فزآینده مصرف این مواد در سطح جهان است. تنها تفاوت موجود بین کشورها در الگوی مصرف آنهاست. بدیهی است که گسترش این روند، تیشه بر ریشه بنیادهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی یک جامعه میزند و در نهایت آن را به سراشیبی هدایت میکند.
امروزه این مشکل چنان خودنمایی میکند که هیچ کشوری نمیتواند خود را از آن مصون بداند. مسئله اعتیاد، یک مشکل عمده اجتماعی است که علاوه بر آسیبهای جسمی و روانی برای فرد، سلامت جامعه را از هر جهت تهدید میکند. پیشگیری از بروز این آفتها و چالشهای اجتماعی، مستلزم درک و شناخت صحیح از آن است. از جمله تأثیرات مخرب اعتیاد را میتوان بر کودکان اشاره کرد، تأثیرات عمیق و منفی زیادی که بر روند رشد و تربیت آنها میگذارد، چراکه کودکان همواره از خانواده و اطرافیان خود «الگوبرداری» میکنند و همین باعث الگوبرداریهای منفی میشود. حال که این الگوبرداری در فضای تاریخی و موقعیت اجتماعی متفاوت بیشتر به چشم میآید. در مطالعات انسانشناسی شهری و فرهنگی، آنچه مهم است، قبل از آنکه مکان و فضا به انسان هویت بدهد، این انسان است که به فضا و مکان هویت میبخشد. پس بیدرنگ برای الگوبرداری صحیحتر از شیوه و سبک زندگی سالمتر، نیاز است که کودکان ما در فضای همچون بناهای تاریخی که نشان از عظمت اندیشه انسانی است، حضوری زیباتر و تأثیرگذارتر داشته باشد. به طور مثال؛ حضور معتادان در میادین شهر به ویژه میدان اصلی شهر که قابلیت ثبت جهانی شدن را هم دارد، چطور میتواند در فضای اجتماعی و تاریخی ذهن کودکان، الگو مناسبی را شکل بدهد، وقتی تصویری که میبیند مغایر با آموزههای تربیتی برای خوب زیستن است؟
امید آنکه در راستای اجراییشدن برای ثبت جهانی میدان امام مرکزی شهر همدان، حداقل از نگاه کودک شهروند این شهر، این موقعیت و فضا را دوباره ببینیم تا در گامهای بعدی مسئولانهتر عمل کنیم.