*حمیدرضا حق‌نظری
*روزنامه‌نگار
بر اساس گزارش اهالی روستای همه کسی از توابع شهرستان فامنین فعالیت معدن این روستا که اقدام به استخراج سنگ می‌کند، منجر به تولید گاز خردل می‌شود که مرگ تعداد زیادی از احشام اهالی ساکن در کنار این معدن را به دنبال داشته است. اهالی این روستا بارها به این موضوع اعتراض کرده‌اند اما تاکنون به نتیجه نرسیده‌اند. این روستا ۲۱۵ خانوار و ۹۶۰ نفر جمعیت دارد.
گاز خردل دارای اثرهای حاد و مزمن است که اثرات حاد آن در ساعات اولیه تماس و اثرات دیررس آن، ماه‌ها، سال‌ها و شاید دهه‌ها بعد بروز کند که لزوم پیگیری دقیق و درمان مصدومان را ایجاب می‌کند. عوارض گاز خردل شامل عوارض ریوی، چشمی، پوستی، اعصاب و روان، دستگاه گوارش، اندوکرین، هماتولوژیک و مانند این است.
ترکیبات موستارد در حیوانات آزمایشگاهی ایجاد سرطان می‌کند. در انسان نیز افزایش معنی‌دار ابتلا به تومورهای بدخیم به ویژه سرطان ریه، سرطان مثانه، لوسمی، سرطان حنجره و سرطان معده و موارد دیگر نیز گزارش شده است. درباره ضایعات دهانی نیز تنها یک مطالعه صورت گرفته است بنابراین در این خصوص به مقایسه شیوع ضایعات بافت نرم دهان با افراد عادی جامعه پرداخته شده است.
«مرادعلی آقاجانی» از ریش سفیدان این روستا به همدان‌نامه می‌گوید: این معدن از سال‌ها پیش فعال است اما چون آب سفره‌های زیرزمینی بالا بود بوی گاز تولیدشده در آن احساس نمی‌شد اما در طی سال‌های اخیر که آب‌های زیرزمینی نشست کرده، تا معدن فعال می‌شود بوی گاز خردل در حوالی می‌پیچد و باعث مرگ احشام و مرغ و خروس‌های روستائیان می‌شود. قبلا هم چهار نفر در محوطه این معدن بر اثر گازگرفتگی فوت کرده‌اند.
وی ادامه می‌دهد: بارها به بخشداری و استانداری نامه داده‌ایم و «حمیدرضا حاجی‌بابایی» نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی نیز از طریق استانداری پیگیر موضوع بود و دو سال فعالیت معدن متوقف شد اما دوباره فعالیت معدن از سر گرفته شده و برای اهالی روستا دردسر ایجاد کرده است.
آقاجانی توضیح می‌دهد: روزانه بین هزار تا هزار پانصد گوسفند از این منطقه عبور می‌کنند و تاکنون احشام چند تن از اهالی تلف شده‌اند، آن هم روستائیانی که به لحاظ مالی ضعیف هستند و دام آن‌ها تنها سرمایه‌شان محسوب می‌شود.
«محمدرضا اصلانی» از اهالی این روستا که در کنار معدن سکونت دارد، می‌گوید: ۶ راس از دام‌هایم بر اثر استشمام گاز خردلی که از این معدن تولید می‌شود، تلف شده‌اند. تمام طبیعت اطراف معدن از بین رفته و چیزی باقی نمانده است.
«اکبر سلیمانی» هم می‌گوید: موقع بارندگی شرایط بدتر است و بوی گاز در روستا می‌پیچد و ۳۴ راس گوسفند من بر اثر این اتفاق تلف شده است. نمی‌دانم چه کسی باید به این موضوع رسیدگی کند اما واقعیت است که اگر این شرایط ادامه پیدا کند ما همه سرمایه‌مان را از دست خواهیم داد. امیدوارم مسئولان فکری به حال حل این مشکل بکنند.