جای خالی درخت در فضای زندگی شهروندان
*حسین زندی
*سردبیر
سیل روزهای گذشته در برخی از استانها از جمله کرمان ثابت کرد که دخالت ناموزون بشر در طبیعت باعث چنین فجایعی شده است. یکی از مهمترین دخالتها تخریب جنگلها و نابودی درختان است. در مناطق کوهستانی تخریبها بیش از سایر فضاهاست. در استان و شهر همدان نیز روز به روز از مساحت جنگلها و تعداد درختان کاسته شده و این روند باعث گرم شدن هوای استان شده است. همانطور که گفته شد این تغییرات اقلیمی ناشی از دخالت بشر است و این موضوع را شهروندان همدان در یک دهه اخیر بیشتر احساس کردهاند. شهری که در متون تاریخی آن را شهر بسیار درخت و باغشهر نامیدهاند، امروز آپارتمانسازی را جایگزین فضای سبز کرده است و مانند شهرهای بیابانی روزهای گرم و شبهای سرد را تجربه میکند.
اما برای توقف این روند چه باید کرد؟ آیا همه تقصیرها را باید به گردن مسئولان به ویژه مدیران شهری انداخت؟ نقش مردم در این زمینه چیست؟ درست است که سیاستهای غلط مدیریت شهری در یکصد سال اخیر بیشتر فضای سبز شهر همدان را نابود کرده است، اما شهروندان نیز در این فاجعه نقش داشتهاند. شیرینی سود حاصل از فروش باغها و تبدیل آن به ساختمان شهروندان را ترغیب به واگذاری این باغها کرده است و در این روند مدیران شهری نیز مشارکت داشتهاند. در شهرسازی نوین حتی به تک درختها هم رحم نکردهاند، در گذشته همه خانههای همدان دارای حیاط بودند و در همه حیاطها درخت وجود داشته اما در بیشتر آپارتمانهای جدید حیاط حذف شده و طبعاً درختی نیز نمیتوان در خانه بی حیاط کاشت.
کمکاری رسانهها، آموزش و پرورش و خانواده و سیاستهای غلط مدیریت شهری باعث شده مردم به اهمیت درخت پی نبرد و رفتهرفته درخت و درختکاری به فراموشی سپرده شود امروز تنها چاره کار آموزش و مطالبهگری است. ترویج درختکاری از سوی آموزش و پرورش و خانوادهها میتواند کودکان امروز را با اهمیت این موضوع آشنا کند، شاید در آینده جایگاهی نیز به درخت در فضای زندگی قائل شوند.