دود اتوبوس‌ها در حلق شهر
اتوبوس‌های رینگ نخست شهر، آسیب زیادی بر پیکر منظر تاریخی شهری هگمتانه زده‌اند
همدان‌نامه: برخی کارشناسان معتقدند، ماشین باید از میدان مرکزی و رینگ نخست همدان حذف شود و اولین گام برای تحقق این موضوع، حذف اتوبوس‌ها از این محوطه است، اتوبوس‌هایی که پایانه آن‌ها چسبیده به محوطه تاریخی هگمتانه است و علاوه بر آسیبی که دودشان بر پیکر هگمتانه وارد می‌کنند، خطر بزرگی برای ثبت جهانی منظر تاریخی شهری هگمتانه محسوب می‌شوند. ضمن این‌که توقف آن‌ها در خیابان‌های باباطاهر، تختی و شریعتی آلودگی صوتی، بصری و ترافیک زیادی ایجاد کرده است. در پرونده ویژه پیش رو، این پیشنهاد را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
*معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان:
*اتوبوس‌های دودزا باعث آسیب به بدنه بناهای واجد ارزش می‌شوند
*فاطمه کاظمی
*خبرنگار
یادم هست وقتی هگمتانه آسفالت می‌شد، معاون وقت امور عمرانی استانداری همدان، در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها گفته بود: «یک آسفالت است دیگر، آسمان که به زمین نیامده!». حالا همان آسفالت بلای جان ثبت جهانی منظر تاریخی شهری هگمتانه شده و شهرداری موظف به کندن آن شده. همین شرایط برای پارکینگ سرگذر هم وجود دارد. زمانی که این پارکینگ احداث می‌شد، مدیران به هشدارهای فعالان میراث فرهنگی بی‌توجهی کردند و همان پارکینگ حالا آسیب‌های زیادی به محوطه تاریخی هگمتانه زده است.
معاون میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان معتقد است، نه تنها پارکینگ سرگذر، بلکه پایانه‌هایی که به‌عنوان پایانه‌های اتوبوس و ون‌ها در حال استفاده است و حتی ابتدای خیابان شریعتی مشکلات زیادی دارند و باید از رینگ نخست شهر حذف شوند، زیرا در اطراف این پایانهها، پلاک‌های ثبتی مانند بانک کارگشایی، میدان مرکزی، بدنه میدان و آرامگاه استر هستیم و اتوبوس‌ها و دستگاه‌هایی که دودزا هستند باعث آسیب به بدنه بناهای واجد ارزش می‌شوند.
«مریم مختار موسوی» می‌افزاید: موضوع دیگر این‌که، تراکم این دستگاه‌ها برای بازدیدکنندگان آسیب منظری به وجود می‌آورند که این آسیب در نهایت ارزش و آرامش آن فضا را کاملا تحت تأثیر قرار می‌دهد.
وی در پاسخ به این سوال که پیشنهاد شما برای حل این مشکل چیست، توضیح می‌دهد: در جلسات مختلف یکی از پیشنهادات این بود که پایانهها را از این مکان به طور کامل حذف کنیم؛ یعنی اتوبوس‌ها و ون‌ها تردد داشته باشند اما جایی به عنوان پایانه مخصوصا در عرصه سرگذر که مورد توجه برای ثبت جهانی است، نداشته باشیم، زیرا این پایانهها آسیب‌زا هستند. ضمن این‌که وقتی ارزیاب‌های یونسکو فضا را مورد بررسی قرار می‌دهند، می‌خواهند آرامش و زندگی سنتی را ببینند نه زندگی ماشینی.
مختارموسوی تشریح می‌کند: در واقع ارزیاب یا حتی گردشگر با یک زندگی ماشینی بد و تراکم بالا و ماشین‌آلاتی که سروسامان هم ندارند روبه‌رو است، حتی اگر این ماشین‌ها در ابعاد مناسبتر و مرتب‌تر برای یک محدوده طراحی شوند، می‌توانند قابل توجه باشند و مورد استفاده قرار گیرند، اما این چیزی که در اختیار داریم اصلا متناسب با این محدوده نیست.
می‌پرسم واکنش مسئولان مدیریت شهری به پیشنهاد شما چیست که مختار موسوی توضیح می‌دهد: یکی از دستگاه‌هایی که در این زمینه درصد بالایی از وظیفه و اهمیت را دارد، شهرداری است. همکاران شهرداری هم این موضوع را قبول کرده و بر انجام این پروژه تأکید دارند، اما برای عملی‌شدن این پروژه باید راه‌اندیشی شود و به دنبال راه‌حلی برای آن باشیم تا زندگی شهروندان دچار اختلال نشده و جایگزین مناسبی برای آن داشته باشیم.
وی می‌افزاید: ما خارج از این محدوده فضاهایی را داریم که می‌توانیم آن‌ها را به‌عنوان پایانه و پارکینگ مورد استفاده قرار دهیم و از آن‌جا حمل‌ونقل عمومی صورت گرفته و از مسیرها نیز به عنوان ایستگاه استفاده شود، اما پایانه نباشد.
معاون میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تأکید می‌کند: در سرگذر نیز ما شاهد این موضوع هستیم که به دلیل پایانه بودن دچار تراکم بالا شده است اما وقتی پایانه نباشد و به عنوان ایستگاه استفاده شود تراکم را کاهش می‌دهد و برای این کار نیز باید ماشین‌آلات مناسبتر داشته باشیم، زیرا دستگاه‌هایی که در اختیار داریم اصلا برای این محدوده خوشایند نیست و ما برای جایگزینی این ماشین‌آلات باید به دنبال دستگاه‌های بهتری باشیم.