*فاطمه کشوری
تفریجان روستایی تاریخی و زیبا در بلندای الوند کوه شرقی در دامان کوه خورزنه، طلوع گاه خورشید و در نزدیکی شهر همدان واقع شده است که باغات و بیشه‌زارهای آن، چشم را نوازش می‌دهد. کوچه‌ها و خانه‌های قدیمی آن از تاریخی کهن سخن می‌گوید که گاه از بی‌مهری هایی که بر آن رفته، دل انسان را به درد می‌آورد. «تف» به معنی بلندی و تپه و «ریجان» به معنای سلطنتی، (تپه سلطنتی) مهر تائیدی بر تاریخ کهن از این روستا است.
زندگی مردم روستای تفریجان با کشاورزی و باغداری و دام ارتباط تنگاتنگی دارد و به همین علت تأمین منابع آبی برای آن‌ها از اهمیت مهمی برخوردار است. بخشی از زمین‌های روستا به صورت دیم و بخشی به صورت آبی کشت می‌شوند که محصولاتی چون گندم، جو، نخود و کدو در این زمین‌ها به عمل می‌آید. در بخش باغات روستا، نیز محصولاتی چون انگور، زردآلو، گردو و بادام از مهمترین تولیدات است که بارندگی‌ها چون برف و باران برای حفظ و احیای این امور بسیار اهمیت دارد. متأسفانه در سال‌های گذشته و به‌ویژه در چند سال اخیر به علت بارندگی‌های کم در سطح استان، نوعی خشکسالی پنهان در حال شکل‌گیری است که می‌تواند پیامدهای خطرناک را برای کشاورزان، باغداران و اهالی این روستا به‌وجود آورد .
به‌طور کلی می‌توان گفت اقتصاد و معیشت روستا به گونه‌ای است که اگر منابع آبی مورد نیاز ( بخشی از این نیازهای منابع آبی به صورت حق آبه از روستاهای بالادست تأمین می‌شود) از بارش‌های برف و باران تأمین می‌شود، به علت کمی بارش‌ها میسر نشود، با مشکلات جدی روبرو خواهد شد. بخشی از این مشکلات نیز به زیاده‌خواهی انسان‌هایی ارتباط دارد که هر روز با ساخت‌و‌سازهای غیرمجاز در روستا و باغات و زمین‌های کشاورزی و همچنین بریدن درختان و حفره چاه‌های غیرمجاز، طبیعت بکر و زیبای روستا را از بین می‌برند .
با این شرایط آیا می‌توان چشم‌انداز روشنی را برای آینده روستا تصور کرد؟ کمیت و کیفیت محصولات زراعی و باغی در حال کم‌شدن است، بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری در حال انقراض و کیفیت خاک نیز به تدریج در حال پائین‌آمدن است. افزایش شغل‌های کاذب، بیکاری، مهاجرت به شهرها، همه از اثرات مخرب بارش‌های کم و نقش مخرب انسان‌ها در بی‌توجهی به چگونگی استفاده درست از طبیعت و منابع طبیعی روستا است.