*حسین زندی
*سردبیر
صنعت ساختمانسازی در ایران یکی از امنترین حوزههای سرمایهگذاری است. به همین دلیل، بسیاری از بازاریان، مدیران، آقازادهها و پزشکان تلاش میکنند، مازاد سرمایه خود را در این حوزه به کار بگیرند. البته در استانها و شهرهای صنعتی، سرمایهگذاران حق انتخاب بیشتری دارند و معمولاً در کنار صنعت ساختمان به حوزههای دیگر هم توجه نشان میدهند، اما در استانی چون همدان که نقطه امن کمتری برای سرمایهگذاری در حوزههای صنعتی وجود دارد، بخش بزرگی از سرمایهداران و سرمایهگذاران ناخودآگاه به سمت بساز بفروشی کشیده میشوند.
در شهر همدان اصلیترین درآمد شهرداری از شهرفروشی یعنی فروش تراکم و حذف پارکینگ و مانند آن است و یکی از عوامل اصلی گرانی مسکن و ملک در همدان همین سیاستهای شهرداری است. همانطور که اشاره شد، بیشتر سرمایهگذاران حوزه مسکن، تخصصی در این حوزه ندارند، به این دلیل مسیر شهرسازی همدان به صورت شلخته به قهقرا رفته است. شهرسازی همدان نه با اقلیم آن سازگار است و نه با سبک زندگی مردمان شهر مطابق است. بنابراین تصمیم همین بسازبفروشها یا سرمایهگذارها باعث تغییر سبک زندگی مردم شده است.
در چنین شرایطی که درآمد شهرداری و سازمان نظام مهندسی از فعالیت بسازبفروشهاست و نان بسازبفروشها در ساختن مسکن بیکیفیت و غیراستاندارد، فاجعهای مانند متروپل آبادان در این شهر نیز دور از انتظار نیست.
اولین گام بسازبفروشها در چنین شرایطی تخلف است، با اینکه کمیسیونهای متعددی برای بررسی تخلفات و جلوگیری از آن تشکیل میشود، اما صدها پرونده در همین کمیسیونها در جریان است که در نهایت به زیان شهر و به نفع شهرداری و بساز بفروش رای صادر میشود. ضعف در اجرای قانون باعث عادیشدن و عرفیشدن تخلفهای ساختمانی شده است، به این طریق که هیچ تخلف ساختمانی منجر به تخریب آن نمیشود، بلکه با چشمپوشی یا جریمه از تخلف و متخلف درمیگذرند و این روند باعث غیراستانداردشدن بناها و ترغیب بساز بفروشها به ادامه تخلف میشود.
بسیاری از بناهایی که توسط نهادهای دولتی و حاکمیتی ساخته میشود، پروانه ساختمانی دریافت نمیکنند و بسیاری از سازندگان نیز بدون دریافت مجوز اقدام به خاکبرداری میکنند. برای نمونه به پروژه اسکای مال یا برجی که در ورودی شهرک بهشتی در حال ساخت است میتوان اشاره کرد.
یکی از راههای جلوگیری از چنین وضعیتی این است که تخلفها منجر به تخریب ساختمان شود و راه دیگر اینکه دست آقازادهها، بساز بفروشها و پزشکها و افراد غیرمتخصص از صنعت ساختمان کوتاه شده و این صنعت به معماران واقعی و قانونمند واگذار شود تا در آینده با فاجعهای مانند اتفاق متروپل آبادان در همدان روبرو نشویم، چراکه در چنین شرایطی هیچ مسئولی پاسخگو نخواهد بود.