*حسین زندی
*سردبیر
روز یکم شهریور را ابتدا روز پزشک و بوعلی نامگذاری کردند و بعد از چند سال برای خالینبودن عریضه نام روز همدان را نیز بر آن چسباندند.
اما امروز پرسش این است این نامگذاری چه تأثیری بر مردم استان و شهر همدان داشته است؟ چقدر در معیشت یا مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم موثر افتاده است؟ بدون شک هیچ! یکم شهریور؛ روزی است که مسئولان ارشد استان و شهر همدان در آرامگاه بوعلی سینا، اثر هنرمندان و معمارانه هوشنگ سیحون گرد هم میآیند، از یکدیگر تعریف و تمجید کرده و پس از ساعتی پذیرایی و خوش و بش صحنه را ترک میکنند، بدون اینکه برنامه آنان تفاوتی با برنامههای سال پیش در چنین روزی داشته باشد.
هرچند از اوایل دهه ۹۰ فعالان مدنی شهر همدان تلاش کردند برنامههای مختلفی را در روزهای نخستین شهریور با عنوان هفته فرهنگی همدان برگزار کنند و کوشش کردند مردم عادی را درگیر مسائل فرهنگی شهر و زادگاه خود کنند، اما بضاعتشان اندک بود و تأثیرشان ناچیز. آنان موفقیت چندانی کسب نکردند، اما گویی خسته نشدهاند و به آب در هاون کوبیدن ادامه میدهند. در این مناسبتها نیز نه تنها نهادهای دولتی کمک چندانی نکرده و نمیکنند که گاه مانع نیز ایجاد میکنند. حال در چنین شرایطی چه باید کرد؟ وقتی امیدی به مدیران فرهنگی و غیر فرهنگی شهر نیست، وقتی مردم شهر و استان اینگونه قرص بیتفاوتی خوردهاند که انگار این مناسبتها کاملا برای آنان بیمعناست، چگونه میتوان داشتههای زادگاه و سکونتگاه خود را بازشناسی معرفی کرد؟ تا شهروندان به محل سکونت و شهر خود حس تعلق نداشته باشند و مسئولیتی احساس نکنند، بدون شک تلاشی برای بهبود شرایط نخواهند کرد.
به نظر میرسد بخش عمدهای از جامعه همدان با هویت خود آشتی نکردهاند و گریزانند. هیچ مسئولیتی در مقابل مسائل مختلف فرهنگی، اجتماعی و محیط زیستی شهر احساس نمیکنند. نه تنها درباره روز و هفته فرهنگی همدان چنین نشانی از مردم دیده نمیشود که به صورت خودجوش حرکتی کنند، بلکه در مواردی مانند پیگیری ثبت جهانی هکمتانه و مرکز تاریخی همدان نیز از مردم مشارکت و حرکتی دیده نمیشود، گویی پیوند مردم با هویت خود قطع شده است. پس برای حل چنین مسائلی باید این شکاف ترمیم شود، اما چه کسی یا چه نهادی این مسئولیت را بر عهده میگیرد؟