در اردوگاه فجر برگزار شد:
کارگاه آموزشی تسهیلگران برنامه جامع پیشگیری از خودکشی
کارشناس- ناظر برنامه جامع پیشگیری از خودکشی: تلاش ما این است که این تسهیلگران با رویکرد مشارکت اجتماعی در سطح محلات، آگاهی و مهارت افراد ساکن در محلات را افزایش دهند. این تسهیلگران باید بتوانند افرادی که افکار، قصد و اقدام به خودکشی دارند را از طریق ارجاع درست به مراکز تخصصی، از دریافت خدمات تخصصی بهره‌مند سازند. همچنین روح این کارگاه به گونه‌ای است که با مشارکت اجتماعی، اعتمادسازی و توانمندسازی بتوانیم روحیه تشکیل یک اجتماع در سطح محله را ایجاد کنیم؛ چیزی که امروزه در جامعه ما کمرنگ شده است.
*فاطمه کاظمی
*خبرنگار
روز سه‌شنبه، ۱۳ دی ۱۴۰۱، کارگاه آموزشی تسهیلگران محلی برنامه جامع پیشگیری از خودکشی در اردوگاه فجر و به همت معاونت امور پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی اداره‌کل بهزیستی استان برگزار شد. در این کارگاه یک روزه، «غلامرضا فریدونی» مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری، «محمدمهدی شاهقدمی» مدیرکل بهزیستی استان و «مجتبی پهلوساری» معاون امور پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی اداره‌کل بهزیستی استان حضور داشتند و «علیرضا مرادی» و «اردشیر بهرامی» کارشناسان ناظر سازمان بهزیستی کشور به عنوان مدرس کارگاه، سرفصل‌هایی با محوریت پیشگیری از خودکشی به تسهیلگران برنامه جامع خودکشی آموزش دادند.
برگرداندن جان به یک انسان
مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری همدان در ابتدای این کارگاه آموزشی با ابراز تأسف از افزایش آمار اقدام به خودکشی در استان همدان گفت: در دین اسلام، خودکشی بسیار مذمت شده؛ چراکه جان و نفس آدمی یک امانت الهی در دست انسان است. چگونه می‌شود که ما معتقد به خداوند و گشایش درهای رحمت الهی باشیم، اما آن‌قدر یأس و ناامیدی در ما حکمفرما بشود که ما نتوانیم این یأس و ناامیدی را تحمل کنیم و تنها راه نجات را ستاندن جان از خودمان بدانیم.
فریدونی با تأکید بر این‌که انگیزه‌ای که ما را دور هم جمع کرده، برگرداندن یک جان به یک انسان است، توضیح داد: اگر هرکدام از تسهیلگرانی که در این برنامه حضور دارند، یک نفر را از فکر اقدام به خودکشی برگردانند، سعادتمند خواهند شد.
وی افزود: این‌که کودکی که مشکلات برای او معنا ندارد و هنوز مسئولیت زندگی را برعهده نگرفته، در فکر خودکشی باشد، اتفاق تلخی است که همه ما را ناراحت می‌کند، به همین دلیل اجرای برنامه جامع پیشگیری از خودکشی قابل تقدیر است.
برنامه گسترده
شاهقدمی؛ مدیرکل بهزیستی استان همدان نیز گفت: افزایش نگران‌کننده آمار اقدام به خودکشی در استان همدان، به‌خصوص در بعضی شهرستان‌ها، باعث شده همکاران من در معاونت امور پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، اجرای برنامه جامع پیشگیری از خودکشی را با گستردگی و پراکندگی بالا برعهده بگیرند و امیدوارم نتایج اجرای این برنامه برای استان مثمرثمر باشد.
معاون امور پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی اداره‌کل بهزیستی استان همدان نیز با بیان این‌که از چندی پیش اجرای برنامه جامع پیشگیری از خودکشی در سطح استان همدان آغاز شده، تأکید کرد: ما برنامه‌ای به این حجم از گستردگی و پراکندگی را به این امید اجرا می‌کنیم که واقعا بتوانیم برای کاهش آسیب خودکشی کاری بکنیم، نه این‌که دنبال کار نمایشی باشیم.
پهلوساری ادامه داد: مرحله غربالگری این برنامه در استان به پایان رسیده و پردازش اطلاعات آغاز شده و امیدواریم با شناسایی افراد پرخطر در زمینه خودکشی، آن‌ها را به مراکز مرتبط ارجاع دهیم. کارگاه آموزشی امروز نیز به‌منظور آمادگی تسهیلگران برای ورود به مرحله آموزش در محلات برگزار شده است. امیدوارم تا پایان دی ماه، مرحله آموزش را به پایان برسانیم و بهمن ماه وارد مرحله آگاه‌سازی شویم. مرحله آگاه‌سازی جمعیت کل استان را در برخواهد گرفت. برگزاری یک همایش در هر شهرستان و نیز برگزاری یک اختتامیه در استان، از برنامه‌های ما در این راستاست.
اهمیت برنامه‌های اجتماع‌محور
کارشناس- ناظر برنامه جامع پیشگیری از خودکشی نیز در حاشیه این کارگاه گفت: سعی کرده‌ایم در اجرای این برنامه، از رویکرد روانشناختی به سمت رویکردهای اجتماع‌محور حرکت کنیم و برنامه‌های مداخلاتی را به سمت مداخلات مشارکتی در سطح محلات هدایت کنیم تا ضمن افزایش اثربخشی برنامه، قابل سنجش‌تر و هدفمندتر باشد و گام مثبتی در جهت کاهش آسیب خودکشی برداریم.
مرادی با بیان این‌که اثربخشی برنامه‌های مداخلاتی اجتماع‌محور به چند دلیل بیشتر است، توضیح داد: سطح تحلیل از فرد به سمت اجتماع می‌رود و ما دیگر آسیب خودکشی را صرفا یک آسیب روانشناختی فردی نمی‌بینیم، بلکه متغیرها و شاخص‌های اجتماعی تأثیرگذار در خودکشی را در نظر می‌گیریم. ضمن این‌که از ظرفیت گروه‌های مختلف جامعه، رهبران فکری، مطلعین محلی، نهادهای محلی، تشکل‌های غیردولتی و افرادی که در سطح محله هستند و بهتر از هرکس دیگری هم مسئله را می‌شناسند و هم می‌توانند راهکار ارائه دهند، استفاده خواهیم کرد و اثربخشی برنامه به‌صورت تصاعدی افزایش خواهد یافت.
این دکترای علوم ارتباطات اجتماعی با تأکید بر این‌که آمار اقدام به خودکشی در استان همدان افزایشی است، افزود: این آسیب به عنوان یک مسئله اجتماعی در اولویت استان همدان شناسایی شده که خوشبختانه دستگاه‌های مختلف استان به خوبی مسئله را درک کرده‌اند و تصمیم گرفته‌اند برنامه جامع پیشگیری از خودکشی را در ۵۰ محله استان اجرا کنند.
اهمیت آموزش به تسهیلگران
دیگر کارشناس- ناظر برنامه جامع پیشگیری از خودکشی بهزیستی استان تهران نیز که به عنوان مدرس در این کارگاه حضور داشت، گفت: این کارگاه به‌منظور ارتقای سطح آگاهی، مهارت و دانش تسهیلگران اجتماعی برگزار شده تا بتوانند برنامه جامع اجتماع‌محور پیشگیری از خودکشی کشور را در سطح محلات هدف در استان همدان اجرا کنند.
بهرامی تأکید کرد: تلاش ما این است که این تسهیلگران با رویکرد مشارکت اجتماعی در سطح محلات، آگاهی و مهارت افراد ساکن در محلات را افزایش دهند. این تسهیلگران باید بتوانند افرادی که افکار، قصد و اقدام به خودکشی دارند را از طریق ارجاع درست به مراکز تخصصی، از دریافت خدمات تخصصی بهره‌مند سازند. همچنین روح این کارگاه به گونه‌ای است که با مشارکت اجتماعی، اعتمادسازی و توانمندسازی بتوانیم روحیه تشکیل یک اجتماع در سطح محله را ایجاد کنیم؛ چیزی که امروزه در جامعه ما کمرنگ شده است.
این جامعه‌شناس و متخصص پیشگیری و مداخله در خودکشی گفت: استان همدان یکی از استان‌هایی است که طی سال‌های اخیر، آمار اقدام به خودکشی و خودکشی کامل در آن بالا بوده و جزو سه استان نخست کشور در این زمینه است و این می‌طلبد که برنامه‌های جدی برای آن داشته باشیم. یکی از رویکردهای مطلوبی که سازمان بهزیستی کشور در این زمینه انتخاب کرده، رویکرد اجتماع‌محور است که با آموزش تسهیلگران محلی، می‌توانیم بخشی از مهارت، آگاهی و دانایی را ایجاد کنیم و باعث حساسیت‌زایی در سطح جامعه و بین شهروندان شویم.